Balıkesir'in merkez Karesi ilçesinde 11 kişinin yaşamını yitirdiği ZSR fabrikası patlamasına ilişkin hakkında dava açılan 4 sanığa ödül gibi cezalar verildi. Şirket yöneticileri yargılanmadı...
11 işçi yaşamını yitirmişti: ZRS fabrikası patronları yargılanmadı, sanıklara ödül gibi cezalar verildi
Balıkesir'in merkez Karesi ilçesinde 11 kişinin hayatını kaybettiği, 7 kişinin yaralandığı ZSR Patlayıcı Sanayi A.Ş. fabrikasındaki patlamaya ilişkin hakkında açılan davada karar açıklandı.
Balıkesir 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmaya tutuklu sanıklardan şirketin operasyon direktörü Cem Y. ile şirket sorumlu müdürü Serkan B, tutuksuz sanıklar iş sağlığı ve güvenliği müdürü Hulusi Yağız A. ile kapsül montaj üretim hattında mühimmat üretim müdürü olan Murad B, olayda hayatını kaybeden kimya mühendisi Özlem Özçakır'ın ailesi ve taraf avukatları katıldı.
Cumhuriyet savcısı esas hakkındaki mütalaasında, tüm sanıkların "taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan cezalandırılmasını istedi.
Önceki savunmalarını tekrar eden sanıklar beraatlerini talep etti.
Kararını açıklayan mahkeme heyeti, olayda asli kusurlu olduğu belirlenen Cem Y, Serkan B. ve Murad B'yi, "taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan 9 yıl 2'şer ay hapis cezasına çarptırdı.
Heyet, olayda tali kusurlu olduğu belirlenen Hulusi Yağız A'yı ise aynı suçtan takdir indirimiyle 4 yıl 7 ay hapse mahkum etti.
İddianameden
Balıkesir'in merkez Karesi ilçesinde 24 Aralık 2024'te patlayıcı üretilen mühimmat fabrikasının kapsül üretimi yapılan bölümünde meydana gelen patlama ve çökme nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetmiş, 7 kişi yaralanmıştı. Olayın ardından yürütülen soruşturma kapsamında Cem Y, Serkan B. ile Hulusi Yağız A. tutuklanmış, Murad B. adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
Balıkesir Cumhuriyet Başsavcılığınca olaya ilişkin hazırlanan iddianamede, 4 sanık hakkında "taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan 15 yıla kadar hapsi isteniyordu.
İddianamedeki bilirkişi raporunda, "patlamanın sebebinin tam olarak belirlenemeyen bir nedenle üretimi tamamlanmış ürünlerin istiflendiği ve patlama çukuruna denk gelen yerde meydana geldiğinin tespit edildiği" belirtiliyordu.
İhmal iddiaları: Bozuk makineler, ağır çalışma koşulları, kaçak üretim ve depolama...
Yaşanan faciayla ilgili çok sayıda ihmal iddiası gündeme geldi.
Yaşamını yitiren işçilerden 28 yaşındaki Enes Kırmızı'nın eşi Feyza Kırmızı, "Çok söyledi bana çok söyledi, 4 haftadır bozuk makine dedi. Tamir edip edip çalıştırdılar" dedi.
38 yaşındaki Çetin Karamüftüoğlu’nun annesi Fidan Yılmaz da oğlunun ağır çalışma koşullarında hayatını kaybettiğini söyledi.
Balıkesir'deki patlamayı inceleyen CHP heyeti şu soruları gündeme getirmişti:
- Fabrikada kaç vardiya vardır ve 3 vardiya ise gece vardiyasında neden üretime ara verildi?
- Üretimi tamamlanan ve depoya kaldırılması gereken stok malzemelerin orada istiflendiği iddiaları doğru mu?
- Üretim alanında alınan tedbirler nelerdir?
- Günlük iş planına göre yapılması gereken toplantı o gün yapıldı mı?
- Fabrikada kaç iş güvenliği uzmanı bulunmakta ve çalıştırılmaktadır?
- Çalışanların koruyucu ekipmanları var mıdır?
- Kamera kayıtlarının silindiği iddiaları doğru mudur?
- Fabrikanın eklentilerinin kaçak olduğu ve kaçak alanda üretim ve depolama yapıldığı iddiaları doğru mu?
- Patlama günü saat 08.00 sularında elektriğin kesildiği iddiaları doğru mudur?
- Çekya firması ortak olduktan sonra İş Güvenliği Müdürü neden işten çıkarıldı?
- İş Müfettişlerinin raporları açıklanacak mıdır?
- "Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliği"ne uygun düzenlemelerin yapılmadığı ve bununla ilgili bilgi ve belgelerin paylaşılmadığı iddiaları doğru mudur?
Fabrikanın sahipleri 'tanıdık', sicili kabarık
Silah ve mühimmat üretimi yapılan ZSR Patlayıcı Sanayi A.Ş.’nin Zirve Holding ve Senta Madencilik şirketlerine ait. Yani Zirve Holding'in sahibi Ömer Faruk Kalyoncu, fabrikanın ortaklarından biri.
Yandaş Sabah ve ATV'nin de içinde olduğu, Sabah, Takvim, ATV ve A Haber'i bünyesinde barındıran Turkuvaz Medya Grubu'nun sahibi olan Zirve Holding'se Ömer Faruk Kalyoncu’nun.
Ailenin Erdoğan'la arası gayet iyi. Ömer Faruk Kalyoncu’nun kardeşi, Haluk Kalyoncu ile Demirören Holding Yönetim Kurulu başkanı Yıldırım Demirören’in kızı Yelda Demirören'in 13 Nisan 2018 tarihindeki düğününde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan çiftin nikah şahidiydi.
Türkiye'nin en zengin 100 ailesi listesindeki Kalyoncular AKP dönemi zenginlerinden ve özellikle inşaat alanında aldıkları ihalelerle ön plandalar.
Bu fabrika için de yüz milyonlarca liralık teşvik aldılar.
15 Temmuz darbe girişimi öncesi ismi "Yavaşçalar" olan ve sahibi İsmail ve İbrahim Yavaşça kardeşlerin "FETÖ"den tutuklanmasıyla TMSF tarafından el konulan şirketin, 2017'de bedelsiz alınarak "Sarsılmaz Silah Sanayii"ne oradan da Zirve Holding ve Senta ortaklığına geçtiği ortaya çıkmıştı.
Böylelikle ZSR ismini alan fabrikanın Nisan 2024'te belli orandaki hissesi Topalipo A.Ş.'ye devredildi. Slovakya'da kurulmuş bir savunma sanayi şirketi olan Topalipo, özellikle Ukrayna'ya mühimmat satan Çekya'daki Defence Export A.Ş.'ye bağlı.
Yani şirketin bir bölümü de Çekya ortaklığında.
Fabrika Yavaşça kardeşlerdeyken de, 10 yıl önce de fişek üretim bölümünde bir patlama olmuştu. Söz konusu bölümde çalışan yine kadın işçilerin de aralarında olduğu 6 kişi yaralanmıştı.