AKP'nin Yargı Reformu Meyvesini Veriyor!
TEKEL işçilerine kötü haber, Anayasa Mahkemesi'nden geldi. Mahkeme, 4/C maddesinin iptali için açılan davayı oy çokluğu ile reddetti.
AKP hükümetinin gerçekleştirdiği yargı reformu meyvesini veriyor. AKP hükümetinin direnişlerini kırmayı başaramadığı TEKEL işçilerine kötü haber, Anayasa Mahkemesi'nden geldi. Mahkeme, 4/C maddesinin iptali için açılan davayı oy çokluğu ile reddetti.
TEKEL işçilerinin 78 gün süren onurlu direnişleriyle gündeme gelen kamuda güvencesiz istihdam uygulaması 4/C maddesinin iptali istemiyle açılan dava Anayasa Mahkemesi tarafından oy çokluğuyla reddedildi.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun, geçici personel çalıştırılmasına olanak sağlayan 4/C maddesinin iptali istemi Danıştay İdari Davalar Genel Kurulu (DİDDK) tarafından Anayasa’ya aykırılık taşıdığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’nin gündemine taşınmıştı.
Kamuda 4/C statüsünde çalışan 44 bin işçiyi ilgilendiren dava, Türkiye İstatistik Kurumu’nda (TÜİK) 18 yıl 4/C statüsünde çalıştıktan sonra emekliliği geldiği gerekçesiyle sözleşmesi yenilenmeyen ve kıdem tazminatı da verilmeyen Sabahattin Gürler tarafından 2008 yılında Danıştay’da açılmıştı.
Danıştay, 4/C ile ilgili iyileştirmelerin de aynı statüde çalışanlar arasında farklı uygulamalara neden olduğunu vurgulayarak, 4/C’lilerin yasal statüsünü belirlemek ve istihdam güvencesi sağlamak için çerçeve yasa çıkarılması gerektiğini tespit etmişti. Danıştay ilgili kararında, devletin, 4/C maddesi kapsamındaki personelin hukuksal statüsünü belirlemek ve istihdam güvencesini sağlamak için, Anayasa'daki memur ya da diğer kamu görevlilerine, işçilere ilişkin güvencelerin benzerlerini çerçeve bir yasa ile kurallara bağlamak zorunda olduğu belirtmişti.
DİDDK tarafından Anayasa Mahkemesi'ne taşınan iptal davası için 2010 yılı Mayıs ayında yapılan ilk incelemede esastan görüşme kararı verilmişti.
Anayasa Mahkemesi red kararı "Geliyorum" demişti
Bir süre önce Anayasa Mahkemesi raportörü tarafından hazırlanan raporda, 4/C uygulamasının yürürlüğünün durdurulması ve iptal isteminin reddi gerektiği ifade edilmişti. Raportör, 657 sayılı Yasa'nın 4/C maddesinin Anayasaya aykırı olmadığını belirtmişti:
"14 Temmuz 1965 günlü 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4'üncü maddesinin C fıkrasının Anayasaya aykırı olmadığına, iptal isteminin reddine, 10 Kasım 2005 günlü 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanununun 49. maddesinin 2'nci fıkrasının "657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4'üncü maddesinin C fıkrasına göre sözleşmeli olarak çalıştırılacak geçici personele ödenecek ücretler' bölümünün Anayasaya aykırı olmadığına, iptal isteminin reddine karar verilmiştir."
Anayasa Mahkemesi, bugün daha önce raportörün ortaya koyduğu görüş doğrultusunda bir karar vererek, 4/C uygulamasının iptal istemini reddetti. Anayasa Mahkemesi üyelerinin çoğunluğu, devlet eliyle köleliğin ve kamuda esnek çalışmanın sürmesi yönünde oy kullandı.
Anayasa Mahkemesi'nin aldığı bu kararın, TEKEL işçileri adına 4/C statüsü ile ilgili açılan davaların seyrini olumsuz yönde etkileyeceği belirtiliyor.
4/C: Devlet eliyle kölelik
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. maddesi, kamu çalışanlarını 4/A, 4/B, 4/C ve 4/D olmak üzere farklı statülerde tanımlıyor. 4/C statüsünde çalışanlar, ‘bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet görenler’ olarak tanımlanıyor.
4/C statüsünde çalışanların, çalışma saat ve sürelerinin belirlenmesinde; devlet memurları için tespit edilen çalışma saat ve süreleri dikkate alınırken, çalışanın kendisine verilen görevleri çalışma saatlerine bağlı kalmaksızın sonuçlandırma zorunluluğu bulunuyor. Esnekleştirme, 4/C ile kamuda hayata geçiyor.
Sendika yok, ücret asgari ücret seviyesinde
4/C’de istihdam edilen çalışanlar mevsimlik işçi olarak tanımlandığından, memur statüsüne dahil edilmiyor ve 4/C maddesinde yer alan ‘…sözleşme ile çalışan ve işçi sayılmayan kişilerdir’ ifadesinden ötürü de, ne işçi ne de memur sendikalarından birine örgütlenemiyor ve hakları için mücadele edemiyorlar.
Ücretleri Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen 4/C çalışanlar, yılda en fazla 10 ay çalışabiliyorlar ve yıllık ortalama ücretleri asgari ücret dolayında bulunuyor.
İzin ve emeklilik ikramiyesi yok
4/C çalışanlarına, istihdam edildikleri süre boyunca kazanç getirici herhangi bir işte çalışmama şartı getirilirken, ikramiye, prim ve yardım gibi ek ödemeler de yapılmıyor. Dört ayda iki günden fazla sağlık raporu alamayan ve mazeret izni kullanamayan 4/C çalışanları, aynı zamanda emeklilik ikramiyesi de alamıyorlar.
*
