İsrail, 'yalatma’ peşinde
Mavi Marmara baskını sonrası İsrail’e “özür ve tazminat” şartı koşan Erdoğan, köşeye sıkışıyor. İsrail basını ‘tükürdüğünü yalatma’ peşinde“Tükürdüğünü Yalatma” Operasyonu
Mavi Marmara baskını sonrası İsrail’e “özür ve tazminat” şartı koşan Erdoğan, köşeye sıkışıyor. Perşembe günü açıklanacak rapor öncesi görüşmelerin sürdüğünü yazan İsrail basını, “Türkiye özür talebinden vazgeçebilir” diyor.İsrail basını ‘tükürdüğünü yalatma’ peşinde
Mavi Marmara gemisine uluslararası sularda yapılan baskınla ilgili BM raporunun yayımlanması öncesinde İsrail basını Türkiye’nin özür talebinden vazgeçeceğini öne sürdü.
Gazze’ye yardım götüren Mavi Marmara Gemisi’ne İsrail askerlerinin uluslararası sularda gerçekleştirdiği baskınla ilgili BM raporunun açıklanmasına 2 gün kala İsrail medyasında Türkiye’nin Tel Aviv’den özür talebini geri çekeceği yönünde haberler yayımlandı. İsrail’in Ynet haber sitesi, “Türkiye ve İsrail’in, Mavi Marmara olayıyla ilgili anlaşmaya varmak istediklerini, tarafların uzlaşmaya varmaları halinde Türkiye’nin Mavi Marmara’da öldürülen 9 Türk için özür talebinden vazgeçeceğini, İsrail’in de Mavi Marmara ile ilgili BM tarafından hazırlanan raporda Türkiye’yi rahatsız eden bölümleri çıkartacağını” iddia etti. Ynet, İsrail Başbakan Yardımcısı ve Stratejik İşler Bakanı Moşe Ya’alon’un, filo ile ilgili yarın yayımlanması beklenen nihai BM raporu öncesinde, Türk ve Amerikalı yetkililerle görüşmelerde bulunmak üzere New York’a gittiğini bildirdi.
İsrailli yetkililerin, “Taraflar arasında bir anlaşmaya varılması halinde Ankara, İsrail’in özür dilemesi talebinden feragat edecek. İsrail de BM raporunda yer aldığı belirtilen ve özellikle, Ankara’nın İnsani Yardım Vakfı (İHH) ile bağlarına değinen ve filo olayına müdahil olduğunu öne süren kısımlarının çıkartılması yoluyla raporun işlevsiz kılınmasına yardımcı olacak” görüşünü aktardığı kaydedildi. Bu kapsamda tarafların, “bir Türk vakfı kurarak, İsrail’in gemide ölen Türkler için bu vakfa para aktarması imkanı üzerinde de durdukları” öne sürüldü. Haberde, iki taraf arasında anlaşmaya varılmasının, iki ülke arasındaki durumun yatışmasına da yardımcı olacağı belirtildi. ,
Kritik zirve
Jerusalem Post gazetesinde ise Herb Keinon imzasıyla yayımlanan haberde, İsrailli ve Türk diplomatların, Mavi Marmara baskını hakkında her iki tarafın da kabul edeceği bir açıklama üzerinde çalıştıkları öne sürüldü.İsrail ve Türkiye bu hamleyle, baskını soruşturan BM panelinin yayımlayacağı rapordan önce ikili ilişkilerde önemli bir adım atmak istiyor. Öte yandan, Haaretz gazetesinde de iki ülkenin temsilcileri arasında New York’ta bir görüşme yapılacağı iddia edildi.
“ABD’den Ankara ve Tel Aviv’e baskı” iddiası
İsrail’in önde gelen gazetelerinden Haaretz, “İsrail ve Türkiye, BM filo raporu konusunda hararetli biçimde bir uzlaşıya varmaya çalışıyor” başlığıyla yayımladığı haberinde “BM raporunun yayımlanmasına birkaç gün kala, İsrailli ve Türk yetkilileri, ikili bağları onarmak için perde arkası hararetli diplomatik çabaları yürütüyordu” diye yazdı.
Uzlaşı olursa...
İsrail Başbakan Yardımcısı Moşe Yaalon ile üst düzey Türk yetkilileri arasında bir toplantı yapılması öngörüldüğünü kaydeden gazete, “Kudüs’teki bir hükümet kaynağı, ABD’nin, raporun yayımlanacağı yarına kadar aralarındaki görüş ayrılıklarının giderilmesi için her iki taraf üzerinde ağır baskıları uyguladığını söyledi” dedi.
Gazete şöyle devam etti: “Kaynak, yakında bir uzlaşıya varılmazsa eğer BM raporu mevcut hali ile yayımlanacak ve muhtemelen ikili bağların uzun bir süre dondurulacağını söyledi. Uzlaşıya varılırsa ise raporun ifadeleri yeniden yazılacak ve tonu yumuşatılacak.” Haaretz gazetesi, söz konusu kaynağın “Kritik bir aşamadayız. Sorunlar hal edilmezse, rapor yayımlanacak ve herkes kaybedecek” sözlerini de aktardı. Haberde BM Paneli’nin her iki ülkeye raporun taslağını gönderdiği anımsatılmasından sonra “taslağı görmüş olan üst düzey bir İsrailli diplomata” atfen BM Paneli’nin Gazze ablukasının yasal olduğunu ancak Mavi Marmara’ya basan komandoların “orantısız güç” kullandığı kanısına vardığı belirtildi.
Özür ve mağdurlara tazminat şart
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İsrail askerlerinin 31 Mayıs 2010’da Gazze’ye yardım götüren Mavi Marmara gemisine yaptığı baskının hemen ardından Telaviv hükümetini suçlayarak uluslararası sularda sivil bir gemiye yapılan baskını “haydutluk“ olarak değerlendirmişti. Telavivle ilişkilerin düzelmesi için 2 şart öne sürdü. Erdoğan, İsrail’in baskın nedeniyle özür dilemesini ve mağdurlara tazminat ödemesini şart koştu. Baskından 1 ay sonra G-20 zirvesi için Kanada’nın Toronto kentine giden Erdoğan dönüşünde Esenboğa Havalimanı’nda gazetecilerin sorusu üzerine de şöyle demişti: ” ABD Başkanı Sayın Obama ile İsrail ile ilişkilerimiz konusunu görüştük. Türkiye ile İsrail arasındaki gerginliğin kalkması için daha önce talep ettiğimiz özür ve tazminatın yanı sıra Filistin’e uygulanan ambaronun da kaldırılmasının şart olduğunu söyledim. Sayın Obama 3 konuda da aynı görüşte olduğumuzu ifade etti.
İniş çıkışlar Türkiye’ye zarar veriyor
İsrail Jerusalem Post gazetesinin Türk ve İsrailli diplomatların New York’ta buluştuğu ve bir anlaşmaya varılabileceği iddiasını değerlendiren siyasiler, eğer özür konusunda bir geri adım atılacaksa bunun Türkiye’ye zarar verebileceğini söyledi. MHP Gaziantep milletvekili Edip Semih Yalçın, bu olayın dış politikada bir AKP klasiği olduğunu belirterek, mevcut siyasi iktidarın dış politikadaki anlayışında bu denli inişler ve çıkışların mevcut olduğunu, geçmişte de bu tür olayların yaşandığını ifade etti. Yalçın, “Aslında bana göre AKP İsrail’le hiç çatışmadı, çatışıyor gibi gözüktü. Tribünlere oynadı. Ortadoğu’da özellikle Arap halkı üzerinde lehte bir pozisyon oluşturmaya çalıştı. One minute’u da bir anlamda şekil olarak yaptı” dedi.
Böyle bir uzlaşma zemininin örtülü bir şekilde sağlanmış olabileceğine ihtimal verdiğinin altını çizen Yalçın şöyle konuştu: “Ama burada tenkit edilecek husus iki temel konudan birisi ve en önemlisini mevcut siyasi iktidarın göz ardı etmesidir. Özür hadisesinden vazgeçti ise bu çok büyük bir geri adım olur. Türk-İsrail ilişkilerinin iyileşmesi hususunda herhangi bir ters düşüncemiz olamaz ama AKP’nin bu iniş çıkışları Türkiye’ye zarar verir diye düşünüyorum.”
9 cana ne olacak?
MHP Kayseri milletvekili Yusuf Halaçoğlu da, iktidarın kendi koyduğu şartta önce ısrar edip daha sonra kendisi kaldırıyorsa orada farklı şeylerin meydana geldiği düşüncesinin ortaya çıkacağını kaydetti. Halaçoğlu, “Demek ki farklı bir anlaşma içerisine girdiler, İsrail ile olan ilişkiler farklı şekilde cereyan ediyor diye düşünülür” diye konuştu.
Halaçoğlu şunları söyledi: “O zaman 9 insanın hayatı neden harcandı. Neden oraya gönderildi bunun sorumluluğunu iktidarın hissetmesi ve cevabını vermesi lazım. Bunu halka ve muhalefete de çok açık bir biçimde neden bu şekilde kabul ettiklerini açıklamak zorundalar. Burada uluslararası sularda meydana gelmiş bir olay var, 9 insanın canı var. Bunun hesabının verilmesi gerek. Bu hesabı verecek olan da İsrail’dir. İktidar bu hesabı sormuyor ve İsrail ile anlaşıyor ise 9 insanın kanı ile propaganda yapıyor anlamına gelir.” İsrail ile görüşmelerin yapıldığının bilindiğini vurgulayan Halaçoğlu, zaman zaman iktidarın yapmadığını iddia ettiği görüşmeleri yaptığının sonunda ortaya çıktığını da sözlerine ekledi.
Yeniçağ
*
