Tayyip Erdoğan eli boş döndü
Dün Putin'le Suriye’deki durum hakkında görüşen Erdoğan, Rusya’dan eli boş döndü. Erdoğan, Rusya’nın Cenevre kararlarını “Esad’ın yönetimi bırakması” şartına bağlı olarak yorumlayabileceğini iddia etse de, Putin bu doğrultuda bir şey söylemedi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan dün Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüştü. Görüşmenin ardından basına demeç veren Erdoğan ve Putin’in mesajlarındaki farklılıklar, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde bugüne ertelenen Suriye konulu toplantı öncesinde Rusya’nın tavrını yumuşatmayı hedefleyen Erdoğan’ın Türkiye’ye eli boş döndüğünü gösterdi.
Erdoğan farklı Putin farklı konuştu
Erdoğan Moskova’da yapılan basın toplantısında bir Rus gazetecinin Türkiye’nin Esad rejiminin en keskin karşıtlarından bir tanesi olduğunu belirterek, “Rusya ise bölgede istikrarın tesisinden yana. Esad değişirse sizce bu ülkeyi kaosa sürüklemez mi?” sorusuna özetle şöyle yanıt verdi:
“Her şeyden önce Suriye’nin istikrarı, bölgenin istikrarı konusunda en ufak bir ihtilaf yok, o konuda aynı şeyi düşünüyoruz. Suriye’nin bölünmesine kesinlikle karşıyız. Ama bildiğiniz gibi Suriye’de otokratik yapının neticesinde 18 bini bulan öldürülmüş insan var. 40 bin göçmen bizim ülkemize geldi. Biz diyoruz ki, ‘Olması gereken halkın iradesi Suriye’de neyi istiyorsa o olsun ve Beşar Esad’dan sonrasının kararını Suriye dışında başka ülkeler vermesin. Suriye halkı versin.’ Bu noktada BM Güvenlik Konseyi’ne özellikle daimi üyelere çok önemli görev düşüyor. Cenevre’de yapılan toplantı aslında önemli bir yol haritasıdır. Bu yol haritası istikametinde atılacak bir adımla netice alınabileceğine inanıyorum. Sürecin uzaması orada Baba Esad’ın yaptığı katliamların neticesini getiriyor. Bizim isteğimiz Türkiye olarak katliamlar dursun, barış Suriye’ye egemen olsun, halkın iradesiyle Suriye huzur bulsun.”
Erdoğan’ın ardından söz alan Vladimir Putin ise Cenevre toplantısına verdiği destek nedeniyle Erdoğan’a teşekkür ederek, “Rusya, Türkiye’nin Cenevre eylem gurubu toplantısında alınan kararları desteklemesini olumlu karşılıyor” demekle yetindi.
Rusya ve Çin, Cenevre toplantısında alınan kararı Esad yönetiminin görevden ayrılıp ayrılmayacağına Suriye halkının karar vereceği şeklinde yorumlanırken, ABD başta olmak üzere Batı ittifakı tarafından Esad’ın görevi bırakması ve bir geçiş hükümeti kurulması biçiminde yorumlanıyor. Dolayısıyla Putin’in Cenevre toplantısına verdiği destekten ötürü Erdoğan’a teşekkür etmekle yetinmesi, Rusya’nın alınan kararla ilgili tavrını değiştirmeye niyetinin olmadığına işaret ediyor.
Erdoğan’ın Moskova’da yapılan basın toplantısında “Suriye’nin geleceğini Suriye halkı belirlesin” dedikten sonra, ülkenin kaderinin çizilmesinde Cenevre toplantısına getirilen yorumun ve BMGK’da yapılacak oylamanın önemine işaret etmesi bir başka çelişkili açıklama olarak kayda geçti.
Türkiye’ye döndükten sonra İstanbul Atatürk Havaalanı’nda yaptığı basın toplantısında konuyla ilgili daha ayrıntılı konuşan Başbakan Erdoğan ise, Rusya’nın “alternatifleri değerlendirmeye açık olduğunu” iddia etti. Erdoğan İstanbul’da şöyle konuştu:
“Cenevre Süreci’nin en önemli yanı Beşar’ın olmadığı bir geçiş hükümeti ki burada iktidarın katılımı olmalı, muhaliflerin katılımı olmalı, tarafsızların katılımı olmalı. Bunların hepsi orada olumlu karşılandı. Bunların oluşturacağı bir hükümet ve bununla beraber seçime gidiş. Rusya buna yani görüşmemizde aslında olumlu baktı. Tabii Beşar’ın olmaması halinde ne olur diye bazı endişeleri var. Bu konularda biz başka alternatifler kendilerine sürünce onların üzerinde bir düşünmeleri gerektiği noktasına vardılar.”
Rusya veto kararından geri adım atmadı
Oysa Rusya Devlet Başkanı’nın Erdoğan’ın söylediği doğrultuda bir mesaj verdiği basına yansımadı. Dahası Rusya, dün yapılması planlanan ancak Kofi Annan’ın talebi üzerine bugüne ertelenen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) sunulan Suriye’yla ilgili karar tasarısı BMGK’ya aynı şekilde geldiği takdirde yine veto edeceğini açıklamıştı.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vitali Çurkin, BMGK’da oylamaya sunulacak tasarı ile ilgili demecinde, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın yönetimi bırakması şartına bağlı herhangi bir öneri getirildiği takdirde Moskova’nın bunu veto edeceğini söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, bugün Konsey’e sunulacak önerinin Suriye’deki muhaliflere verilen açık bir destek olduğunu ifade etti.
Bugün BMGK gündemine getirilecek karar tasarısı, Suriye hükümetine nüfusun yoğun olduğu yerlerden 10 gün içinde ağır silahları çekmediği takdirde yaptırım uygulanmasını öngörüyor. Batı, söz konusu ültimatoma uyulmaması halinde Suriye’ye yönelik bir askeri müdahaleye zemin sunacak olan BM Sözleşmesi’nin 7 Bölümü’nün uygulanmasını istiyor. Rusya ve Çin ise Libya’da olduğu gibi BMGK kararlarının bir NATO müdahalesi için kullanılacağından hareketle bu öneriyi reddediyor. Rusya, Arap Birliği ve BM’nin Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan tarafından nisan başına ilan edilen 6 maddelik barış planının uygulanmasını ve her iki tarafın buna göre hareket etmesini talep ediyor. Bugün yapılacak oylama, Suriye’de 20 Temmuz’dan sonra bir BM gözlemci heyeti kalıp kalmayacağını da belirleyecek.
soL-Haber