Türkiye, Aç ve yoksul
Türk-İş, açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasının Eylül ayı sonuçlarını açıkladı.
Aç ve yoksuluz
Eylül ayında açlık sınırı 949 lira, yoksulluk sınırı ise 3 bin 91 TL olarak belirlendi. Asgari ücret ise 780 lira. Araştırmaya göre bütçe açığı halka zam olarak yansıyor. Asgari ücretten vergi alınmaması da gerçekleşirse de ücrete sadece 59 lira yansıyacak.
Araştırmaya göre; dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı yani açlık sınırı 949,14 lira;
Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı (yoksulluk sınırı) ise 3.091,65 lira olarak hesaplandı.
BÜTÇE AÇIĞI ZAM OLARAK YANSIYOR
Araştırmada “Hükümetin, bütçe açığını kapatmak gerekçesiyle dolaylı vergilerde yaptığı düzenlemeler piyasaya zam olarak yansımaya başladı” deniliyor.
Benzin fiyatlarındaki artışın meyve-sebze fiyatlarını doğrudan ve hemen etkilediği kaydedilen araştrımamada, “Doğalgaz ve elektrik fiyatlarına zam beklentisi de gerçekleştiğinde, çalışanların bütçesi başta mutfak harcaması olmak üzere daha da küçülecek” denildi.
ASGARİ ÜCRET YÜKSELECEK AMA…
Araştırmada, “Anayasa Uzlaşma Komisyonu” ortak görüşü olarak kamuoyuna yansıyan “asgari ücretin vergi dışı bırakılması” hususu -çok ilerde- yasalaşıp gerekli düzenleme yapıldığında net asgari ücret yükseleceği vurgulandı.
Türk-İş’in araştırmasında şöyle denildi:
“Bugün itibariyle bir hesaplama yapıldığında, halen 739,39 lira olarak bekar işçinin eline geçen asgari ücret yaklaşık 53 lira artacaktır. Oysa Konfederasyonumuz hesaplamasına göre, aile unsuru dikkate alınmadan tek bir işçi için belirlenen asgari ücret tutarının bugün aylık net 997 lira olması gerekmektedir.
Asgari ücrette olan ile (aile unsuru dikkate alınmadan) olması gereken arasındaki fark 258 liradır. Asgari ücretin vergi dışı bırakılması durumunda bu farkın sadece beşte biri giderilmiş olacaktır. Görüldüğü gibi, çok ileride yapılacak olsa da, asgari ücretin vergi dışı bırakılması olumlu bir başlangıç ve fakat günün geçim koşulları dikkate alındığında yetersizdir. Kaldı ki, zamların aile bütçesini sarstığı günümüzde -hükümetin yetkisinde olan- ‘asgari geçim indirimi’ hemen asgari ücret tutarına getirilerek dolaylı vergilerin dar ve sabit gelirli kesim üzerindeki olumsuz yansımasını kısmen gidermek mümkündür. Böylece vergi adaletsizliğini gidermek doğrultusunda bir adım atılmış olacaktır.”
MUTFAKTA YANGIN VAR
Araştırmada sadece bu ay gıda harcamasının 14 lira arttığı ifade edilerek, “Son bir yılda mutfağa gelen ek yük 47 liradır. Ailenin yaşam maliyeti ise bir önceki yıla göre 152 lira artmıştır, bir ayda aile bütçesine gelen yük ise 44 liradır. Önceki yılın aynı döneminde açlık sınırı 902 lira ve yoksulluk sınırı 2.939 lira olarak hesaplanmıştı. Eylül 2012 itibariyle mutfak enflasyonu aylık 1,43 oranında artmıştır ve bunun en önemli nedeni yaş sebze-meyve fiyatları olmuştur. Yıllık ortalama artış oranı yüzde 7,18’dir” denildi.
ANKARA’NIN ENFLASYON
Eylül 2012 ayı itibariyle “mutfak enflasyonu”ndaki değişim şöyle oldu:
-Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 1,43 oranında arttı.
-Yılın ilk dokuz ayında artış oranı yüzde 0,93 oldu.
-Gıda enflasyonunda oniki ay itibariyle artış oranı yüzde 5,18 oranında gerçekleşti.
-Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 7,18 olarak hesaplandı.
GIDA FİYATLARI
Araştırmada gıda fiyatlarında değişime de yer verildi:
Süt, yoğurt, peynir grubunda; bu ay önemli bir fiyat değişikliği olmadı. Ancak bazı süt markalarında birbirini kollayan fiyat ayarlamaları dikkati çekti.
-Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat gibi ürünlerin bulunduğu grupta; et ve sakatat sakatat ürünleri (ciğer, böbrek vb) fiyatlarında bu ay yine bir değişiklik görülmedi. Ancak tavuk fiyatı yüzde 5,66 oranında zamlandı. Mevsimin başlamasıyla bollaşan balık fiyatları mutfak harcamasına katkı sağladı. Hamsi, istavrit ve palamut bol ve tercih edilen balıklar oldu. Yumurta fiyatı okulların açılmasıyla bu ay arttı ama kamuoyuna yansıyan biçimiyle yüzde 100 değil yüzde 30 civarında artışla tanesi 38 kuruş oldu. Bakliyat ürünlerinin (nohut, mercimek, kuru fasulye, barbunya vb) fiyatları bu ay kuru fasulyedeki fiyat ayarlaması dışında değişmemiştir.
SEBZEDE ARTIŞ
Yaş sebze-meyve grubu bu ay yine mutfak harcamasını olumsuz etkilemiştir. Sebze ortalama kilogram fiyatı geçtiğimiz aya göre yüzde 8,53 oranında artarak 2,80 lira olmuş, meyve ortalama kilogram fiyatı ise yüzde 5,71 oranındaki artışa 2,59 lira olarak hesaplanmıştır. Yaş sebze-meyvenin ağırlıklı ortalama kilogram fiyatı ise yüzde 7,51 oranındaki artışla 2,72 lira olmuştur. Hesaplamada -her zaman olduğu gibi- pazarda bol bulunan ürünler temel alındı.
Ekmek, pirinç, un, makarna, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; bulgurdaki fiyat gerilemesi dışında bu ay herhangi bir değişiklik olmadı.
Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, margarin, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatı aynı kalmıştır. Siyah zeytin fiyatı artarken yeşil zeytin fiyatı değişmemiştir. Bu ay şeker zamlanırken bal, reçel, pekmez, tuz fiyatı aynı kalmıştır. Baharat ürünleri (kimyon, nane, karabiber, vb) ile yağlı tohum ürünleri (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb), çay, ıhlamur ve salça fiyatı bu ay yine değişmedi.
SÖZCÜ
