AKP'nin Kula, kulluk modeli!
AKP'nin Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na sunduğu ve “Başkanlık” modelinin yapı taşlarını sıraladığı yürütme paketi, şaşkınlık yarattı
AKP 'başkan'ı kraldan farksız
Başkan tüm bürokratları, yüksek yargının yarısını atayabilir, iç ve dış siyasete yön verebilir, gerekirse OHAL ya da sıkıyönetim ilan eder!
Başkanlık sistemiyle padişah yetkisi gelecek
AKP, yasama bölümünün ardından Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na sunduğu yürütme paketiyle “Başkan” modelinin yapı taşlarını sıraladı. Başkan’ın tüm bürokratlar ile yüksek yargı üyelerinin yarısını atamasını, iç ve dış siyaseti tek başına yürütmesini öngören AKP, sıkıyönetim, OHAL ilan etme yetkisini de başkana bıraktı. Buna göre, muhalaefetin iddiası çerçevesinde başkan neredeyse padişah yetkileriyle donatılmış olacak.
AKP’nin getirdiği öneride, başkan adaylarını son genel seçimde en az yüzde 5 oranında oy alan partiler ile en az 100 bin vatandaş aday gösterebilecek. Adayların 30 yaşın üstünde olması ve milletvekili adaylık şartlarını taşıması koşulu aranacak. Başkan hakkında, kişisel ya da göreviyle ilgili bir suç işlediği iddiasıyla en az 367 milletvekilinin vereceği önerge ile Meclis’te soruşturma açılabilecek. Başkan’ın Yüce Divan’a gönderilmesi için Genel Kurul’daki gizli oylamada en az 413 milletvekilinin oy vermesi gerekecek. Seçilme yeterliliğine engel bir suçtan mahkum olan Başkan’ın görevi sona erecek.
.
Karşılıklı feshetme
TBMM veya Başkan, tek başına her iki organın seçimlerinin birlikte yenilenmesine karar verebilecek. Yani parlamentoyu fesheden Başkan, kendisinin de yeniden seçime girmesini göze alacak. TBMM, Başkanlık kararnamelerinin, Başkan da kanunların iptali için Anayasa Mahkemesi’ne gidebilecek. Aynı şekilde her iki taraf kanunları veya kararnameleri referanduma götürebilecek. Ancak Meclis, 276 çoğunlukla
bu kararı alabilecek.
Neler yapabilecek?
AKP’nin Başkan için istediği bazı yetki ve görevler şöyle:
• “Kanunların, TBMM içtüzüğünün Anayasaya şekil veya esas bakımından aykırı oldukları gerekçesi ile Anayasa Mahkemesi’nde iptal davası açmak.
• Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kullanılmasına karar vermek.
• Kamu yöneticilerini atamak ve görevlerine son vermek.
• Sıkıyönetim veya olağanüstü hal ilan etmek ve sıkıyönetim veya olağanüstü hal kararnamesi çıkarmak.
• YÖK üyelerinin yarısını seçmek.
• Üniversite rektörlerini seçmek.
• Anayasa Mahkemesi üyelerinin yarısını, Danıştay üyelerinin yarısını, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısını ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerinin yarısını seçmek.
• Başkan, devletin ve yürütmenin başıdır. Yürütme yetkisi Başkan’a aittir. Yürütmenin başı olarak genel/iç ve dış siyaseti yürütür.
• Başkan ayrıca Anayasa’da ve kanunlarda verilen seçme ve atama görevleri ile diğer görevleri yerine getirir ve yetkileri kullanır.
• Başkan, genel siyasetin yürütülmesinde ihtiyaç duyduğu konularda Başkanlık kararnamesi çıkarabilir.”
Yeniçağ
