Battı bu ülke, yan gider!

Battı bu ülke, yan gider!

İşsizlik arttı, çalışma süreleri uzadı, gizli işsizlerin, güvencesiz çalışanların ve umutsuz işsizlerin sayısı arttı. Yeni işsizlerin yarısından çoğu yüksek öğretim mezunu kadınlar. 

 Çalışma hayatında buzdağının görünmeyen yüzü!

 Başbakanlığa bağlı TÜİK verilerine göre; Türkiye genelinde işsiz sayısı 2012 yılı Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 201 bin kişi artarak 2 milyon 630 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 0.3 puanlık artış ile yüzde 9.4 seviyesinde gerçekleşti. Ancak bu buzdağının sadece görünün yüzü.

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR) TÜİK tarafından açıklanan Hanehalkı İşgücü Anketi Kasım 2012 dönem sonuçlarını değerlendirdi. Rapor da buzdağının görünmeyen yanlarına dikkat çekildi.

Raporun çarpıcı bölümleri şöyle:

HAZİRAN'DAN BU YANA 404 BİN KİŞİ İŞSİZ

Ekonomik büyüme rakamlarındaki yavaşlama hızlı bir biçimde işsizlik verilerine de yansımaya başladı. Olağan koşullarda inşaat ve turizm sektörünün canlanması ile işsizlik verilerinde düşüş beklenen yaz ayları, işsizlik verilerinde yükselişin ve tehlikenin işaretini vermişti. Buna göre resmi işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,3 puan artarken, istihdamda verilerin hızla bozulmaya başladığı Haziran döneminden bu yana 1,4 puan artış gösterdi ve %9,4 oldu. İşsizlikte dip nokta olarak görülen haziran ayı ile birlikte başlayan yükseliş trendi geçtiğimiz ay yaşanan duraklamadan sonra devam ediyor. Resmi işsiz sayısındaki artış haziran ayından bugüne 404 bin oldu. Yıllık bazda resmi işsiz sayısı 201 bin kişi, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 380 bin kişi arttı.

4,6 MİLYON KİŞİ İŞSİZ

Umudu olmadığı için ya da diğer nedenle son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan ve bu nedenle işsiz sayılmayanlar dahil edildiğinde işsizlik oranı yüzde 9,4 değil, yüzde 15,45, işsiz sayısı da 2 milyon 630 bin değil, 4 milyon 621 bin kişi olarak gerçekleşti. Kadınlar için geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 24, gençler için yüzde 28 oldu. Gizli işsiz olarak görülen eksik ve yetersiz istihdam edilenler de ilave edildiğinde işsizlik oranı yüzde18,62, işsiz sayısı 5 milyon 571 bin kişi düzeyinde.

32 BİN KADIN ÇALIŞAN KAYITDIŞI

Kadınlar çalışma hayatında en dezavantajlı kesimlerden birini oluşturuyor. Kayıtıdışı istihdamın İşgücüne katılım oranı kadınlar için yüzde 30,2 düzeyinde. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre işgücüne katılım oranı 1,9 puan artarken, kayıtdışı çalışan kadınların sayısı 132 bin kişi yükseldi.

Çalışma çağındaki her üç kadından yaklaşık olarak sadece biri çalışıyor. Yüksekokul mezunu kadınlarda işsizlik Kasım 2012 dönemi için yüzde 16,6 ile erkeklerin yüzde 7,6’lık oranının iki katıdan fazladır. Bu kategoride yer alan kadınların işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 110 bin kişi artış göstererek 232 binden 342 bine fırladı. Bu yükseliş yüzde 47’lik bir artışa denk geliyor. Buna göre geçen yıldan bu yana ilave resmi işsizlerin yarısından çoğunu yüksekokul mezunu kadınlar oluşturuyor. Yüksekokul mezunu kadınlarda bir önceki yıla göre artış ise 3,3 puanı buluyor. Başta umudu kesik olanlar olmak üzere son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmadığı için işsiz sayılmayanların % 58’i kadın. Geniş tanımlı işsizlik kadınlar için yüzde 24 oranında.

GENÇLER İÇİN DURUM DAHA DA KÖTÜ

Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre resmi işsizlik oranı 1,8 puan artarak yüzde 18,8’e yükseldi.

Umudu olmadığı için ya da diğer nedenle son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan ve bu nedenle işsiz sayılmayan gençler dahil edildiğinde bu oran yüzde 28’e ulaştı. 853 bin işsiz gence karşı 563 bin çalışmaya hazır ancak umutsuzluk başta olmak üzere çeşitli nedenlerle iş aramayan genç bulunmaktadır. Eksik ve yetersiz istihdam edilenlerle genç işsizliği yüzde 30,8’e ulaştı. Kasım 2013 dönemi için gençlerin % 49’u kayıt dışı çalışıyor. Gençler için kayıt dışı oranı 15-19 yaş için yüzde 71, 15-24 yaş grubu aralığı için yüzde 57 düzeyine yükseliyor. Bu yaş grupları için hayıt dışı çalışma oranında genel bir düşüş eğilimi görülüyor.

2,2 MİLYON KİŞİ GEÇİCİ ÇALIŞIYOR

Güvencesiz çalışma da hızla yaygınlaşıyor. 2009 yılı Kasım dönemi ile karşılaştırıldığında geçici çalışanların sayısı % 38 artarak, 1 milyon 511 binden, 2 milyon 2 milyon 85 bine yükseldi. Geçici çalışmanın yaygınlaştırılması hükümetin istihdam stratejisi açısından bir amaç olarak değerlendiriliyor. Geçici işçiler için işsizlik oranı yüzde 26 olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yılla karılaştırıldığında kısmi süreli çalışanların sayısı 335 bin, geçici bir işte çalışanların sayısı 264 bin kişi arttı. İstihdam artışı ise aynı dönemde 1 milyon 24 kişi artış gösterdi. İstihdamın yarısı güvencesiz işlerde gerçekleşti. Kısmi süreli çalışanların yüzde 84’ü, kısmi süreli çalışanları yüzde 64’ü kayıtdışı çalışıyor.

HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ ARTTI

Çalışma süreleri geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre ciddi artış gösterdi. Haftalık fiili çalışma süresi 50 saatin üzerinde olanların iş başında olanlara oranı yüzde 46’dan yüzde 54’e çıkarken, 60 saat ve üzeri çalışanların sayısı 1 milyon 266 bin kişi artarak 5 milyon 388 binden 6 milyon 654 bine ulaştı.

İKİ KİŞİDEN BİR İŞSİZ

Türkiye’de çalışma çağındaki her iki kişiden biri çalışmıyor. İşgücüne katılım oranı Kasım 2013 dönemi için %50,7 düzeyinde. İşsiz sayılmayan umudu kesik işsizlerin sayısı ve ev içi emeğin görünmez olmasının sonucunda açığa çıkan bu durum, Türkiye’de işsizliği olduğundan düşük gösteriyor. AB ülkeleri için EUROSTAT 2011 yılı verilerine göre işgücüne katılım oranı %71,2 düzeyinde. 

Türkiye’de iş isteyenlerin ve istihdam edilenlerin oranı (işgücüne katılım) AB-27 ortalaması kadar olsaydı, Türkiye 11 milyon 298 bin kişiye daha ilave iş yaratmak zorunda olacaktı. Bu kişilerin iş bulamaması veya kendi işini kuramaması halinde işsiz sayısı 13 milyon 928 binolacaktı. Buna göre işsizlik oranı ise yüzde 35,5 düzeyine çıkacaktı. (Türkiye için hesaplamada 65 yaş üzeri, TÜİK ve Eurostat istatistikleri arasındaki uyum problemi nedeni ile hesaplamaya dahil edilmiştir. Oransal olarak artışlar tüm hesaplamaları etkileyeceğinden, değişiklik çok sınırlı düzeyde kalacaktır. Miktarlarda değişiklik olabilir.)

KAYITDIŞI

Kayıtdışı oransal olarak gerilese de hala kriz öncesi değerlerin üzerinde. 2007 Kasım dönemi ile karşılaştırıldığında kayıt dışı istihdam 707 bin kişi artmış durumda. Erkekler için aynı dönemde kayıt dışı erkekler için 282 bin azalırken kadınlar için 989 bin artmış görünüyor.

TARIM ÖNEMİNİ KORUYOR
Tarım sektörü kriz öncesine göre (2007 yılına göre) 1 milyon 479 bin artışla önemini koruyor. Buna göre 5 yıllık süreçte toplam istihdam artışının üçte biri tarım kesiminde gerçekleşti.

 Yurt