“Hainlere yandaş olma!”
Dinci hıyaneti anlatan ayetler
Yaşar Nuri ÖZTÜRK

.
Dinin ve Sahabîlik’in saygınlığını bir maske gibi kullanıp, insanları Allah ile aldatarak haksız kazanç ve itibar devşirmeye kalkan, bu haliyle şerir bir dincilik örneği ortaya koyan Tu’me hakkında inen on ayetin can alıcı cümlelerini görelim:
“Hainlere yandaş olma!”
“Öz benliklerine hainlik edenler için didinip durma! Allah, onların yapmakta olduklarını çepeçevre kuşatmıştır.”
“Diyelim, siz onlar için dünya hayatında mücadele verdiniz. Peki, kıyamet günü Allah’a karşı onlar için kim mücadele verir, onlar hakkında kim vekillik yapar?”
“Kim bir hata yahut günah işler de, sonra onunla bir suçsuzu itham ederse; hiç kuşkusuz, büyük bir iftira ve açık bir günah yüklenmiş olur.”
“Eğer Allah’ın senin üzerindeki lütfu ve rahmeti olmasaydı, onlardan bir zümre seni şaşırtmaya mutlaka yeltenecekti.” (Nisa suresi, 105-115)
Bu ayetlerin iniş sebebi, Tu’me bin Übeyrık adlı Sahabî’nin hırsızlık ve hainliğidir. Bu noktada bütün müfessirlerin ittifakı vardır. Tu’me’nin, Peygamber’den beklediği iltiması görememesi üzerine dinden çıktığı da ittifakla bildirilmektedir.
Tu’me üzerinde böylesine genişçe durulması, onun seçkin bir Sahabî olmasına rağmen çok ağır bir hainliğe tevessül etmesi yüzündendir. Mesaj işte budur. Çıkarcılığın insanı dinden, imandan nasıl edebileceğine ilişkin bir mesajdır. Dinciliği tanıtan bir mesajdır.
DİNCİ HIYANET MÜNASEBETİYLE VERİLEN MESAJLAR
1. Haine arka çıkan, peygamber de olsa azarlanır:
“Allah, Hz. Peygamber’i, Tu’me gibi bir suçlunun aklanmasına meyletmesi yüzünden azarlamıştır. Yanılgı yüzünden gelen azarlama bu ise, zalimin zulmünü bile bile ona destek vermenin nasıl bir cürüm oluşturduğunu düşünmek lazım.” (Râzî, Tefsir).
2. Menfaat duygusu din duygusunun üstüne çıkabilir.
3. Dindarlık, insanlar arasında üstünlük göstergesi yapılamaz.
4. Bir insanın ‘İslam-din hizmeti’ yapmış olması, haksızlığına rağmen savunulmasına gerekçe yapılamaz:
Tu’me’yi aklamak için Peygamber’i âdeta zorlayanlar, Tu’me ve ailesinin ‘din konusunda hizmetleriyle öne çıkmış insanlar’ olduğuna vurgu yapmışlardır. Tanrı ise bu vurgunun yersiz ve İslam dışı olduğuna vurgu yapmıştır. (Kurtubî, Tefsir, 5/375).
5. Hakkı çiğneyenler, “Din kardeşimizdir” gerekçesiyle savunulamaz:
Suçluluğu sabit olmuş bir Müslüman grubun, suçsuz bir gayrimüslim topluluğa karşı savunulması, hıyanet suçu oluşturur. (Kurtubî, Tefsir, 5/377).