301 işçiyi öldüren katil politika...

301 işçiyi öldüren katil politika...

301 işçiyi, AKP’nin maden politikası öldürdü…

Uğur DÜNDAR
Bu ya­zı­yı ke­sip sak­la­ma­nı­zı öne­ri­yo­rum.
Zi­ra So­ma fe­la­ke­ti­nin ar­dın­da­ki ne­den­le­ri açık­la­ya­ca­ğım.


He­men be­lir­te­yim, 301 iş­çi­mi­zi, AKP ik­ti­da­rı­nın ma­den po­li­ti­ka­sı ya­ni, So­ma­’da­ki kö­mür ya­tak­la­rı­nın ki­ra­lan­ma­sı sı­ra­sın­da öne sü­rü­len ko­şul­lar öl­dür­dü!

Bel­ki si­zin de dik­ka­ti­ni­zi çek­miş­tir.
Ener­ji Ba­ka­nı Ta­ner Yıl­dız, fe­la­ket son­ra­sın­da­ki açık­la­ma­la­rı sı­ra­sın­da bi­raz da far­kı­na var­ma­dan bu ger­çe­ği iti­raf et­ti.

Ha­tır­la­ya­lım, ne di­yor­du Ba­kan Yıl­dız?
“To­nu­na 80 do­lar öder­sek, is­te­di­ği­miz ka­dar Gü­ney Af­ri­ka kö­mü­rü­nü, li­man tes­li­mi ala­bi­li­riz. Ama bi­zim ama­cı­mız, ül­ke­miz­de­ki ma­den­ler­den ya­rar­lan­mak ve eko­no­mi­mi­ze yük bin­dir­me­mek. Bu ne­den­le So­ma­’da ve di­ğer ma­den­le­ri­miz­de üre­tim yap­ma­ya de­vam et­me­li­yiz.”

* * * *
Ül­ke­nin yer al­tı zen­gin­lik­le­ri­nin üre­ti­lip, hak­ça pay­la­şıl­ma­sı dü­şün­ce­si­ne kim­se kar­şı çık­maz.

Ama şu so­ru so­rul­ma­dan da ol­maz:
Ey dev­let, ta­mam da, to­nu­nu ka­ça alı­yor­sun So­ma kö­mü­rü­nün?

22-23 do­la­ra, ya­ni en faz­la 45-50 li­ra­ya…

Pe­ki So­ma­’nın yer al­tı özel­lik­le­ri­ne ve üre­tim ko­şul­la­rı­na gö­re mi be­lir­li­yor­sun bu pa­ra­yı?

Ha­yır!
Ba­kan­lık­ta bir şab­lon var, tüm kö­mür ma­de­ni iha­le­le­ri ve ki­ra­la­ma­la­rın­da, üç aşa­ğı beş yu­ka­rı hep ay­nı yön­tem uy­gu­la­nı­yor.

Oy­sa So­ma, yur­dun baş­ka böl­ge­le­rin­den çok fark­lı, ken­di­ne öz­gü özel­lik­le­re sa­hip bir yö­re­miz.

Ün­lü Je­ofi­zik Mü­hen­di­si Pro­fe­sör Ah­met Er­ca­n’­a gö­re, So­ma­’da­ki kö­mür ocak­la­rı­nın için­de fay kı­rık­la­rı mev­cut. Ay­rı­ca So­ma kö­mü­rü, ko­lay ya­na­bi­len, bir ya­pı­ya sa­hip. Kı­rık­lar­dan ge­len ha­va, yan­ma­yı ko­lay­laş­tı­ra­bi­li­yor.

Bu ne­den­le ya­nan böl­ge­le­rin özen­le dol­du­rul­ma­sı, çok sağ­lam bi­çim­de ya­lı­tıl­ma­sı ve sü­rek­li kon­trol edil­me­si ge­re­ki­yor.

Ak­si tak­dir­de için için ya­nan kö­mü­rün gü­nün bi­rin­de köz ha­lin­de çök­me­si ve tüm ma­de­ni karbonmonoksit gazıyla dol­dur­ma­sı ih­ti­ma­li bü­yük.

Ay­rı­ca ba­zı ke­sim­le­rin­de su da çı­ka­bi­li­yor!

Do­la­yı­sıy­la So­ma, gü­ven­lik ön­lem­le­ri­nin ge­ti­re­ce­ği ma­li­yet­ten as­la ka­çı­nıl­ma­dan üre­tim ya­pıl­ma­sı zo­run­lu olan, cev­her re­zer­vi zen­gin, ama so­run­lu bir kö­mür ya­ta­ğı.

* * * *
Bu ger­çe­ğe rağ­men siz, “oy ala­bil­mek için kö­mü­rü be­da­va da­ğı­ta­ca­ğız, So­ma Ter­mik San­tra­li­’ne kö­mür ye­tiş­ti­re­ce­ği­z” di­ye­rek ton ba­şı­na 22 do­lar­dan bir cent yu­ka­rı çık­maz­sa­nız, iş­let­me­ci ne ya­par?

Ma­li­yet artı­rı­cı tüm har­ca­ma­la­rı kı­sar, sa­de­ce üre­ti­me ba­kar!

Ni­te­kim So­ma Hol­ding de öy­le ya­pı­yor ve sü­rüm­den ka­zan­mak için üre­ti­me yük­le­ni­yor.

İşe ko­lay kö­mür çı­ka­rı­lan böl­ge­ler­den, de­yim ye­rin­dey­se kay­mak ta­ba­ka­lar­dan baş­lı­yor.

Da­ha alt ta­ba­ka­la­ra inil­dik­çe ko­şul­lar ağır­la­şıp risk ar­tı­yor.

Ama kâr­lı­lı­ğı sür­dü­re­bil­mek için üre­ti­min gün­de yak­la­şık 10 bin ton­dan aşa­ğı düş­me­me­si ge­re­ki­yor.

Gü­ven­lik ön­lem­le­ri­ni ek­sik­siz ala­rak üre­ti­me de­vam et­ti­ği tak­dir­de ise ka­zanç dü­şü­yor.

İş­te bu ne­den­le kat­li­ama dö­nü­şen ka­za­nın ol­du­ğu ma­den­de ikin­ci bir çı­kış yo­lu açıl­mı­yor,“ya­şam oda­sı­” ya­pıl­mı­yor ve yi­ne bu ne­den­le kö­mü­rün için için ya­nar­ken ver­di­ği ölüm­cül sin­yal­ler önem­sen­mi­yor.

So­nuç­ta fe­la­ke­tin gel­me­si ka­çı­nıl­maz olu­yor.
Ni­te­kim köz yı­ğın­la­rı­nın ana yo­la dö­kül­me­si ve bi­ri­ken karbonmonoksit ga­zı­nın tüm ma­de­ne hız­la ya­yıl­ma­sıy­la kor­kunç bi­lan­ço or­ta­ya çı­kı­yor.

* * * *
Sev­gi­li okur­la­rım,
Bu acı olay bi­ze, ül­ke­miz­de in­san ha­ya­tı­na ve­ri­len de­ğe­rin bir ton kö­mür pa­ra­sı ka­dar, ya­ni 22-23 do­lar ol­du­ğu­nu öğ­ret­ti.

Çün­kü 301 iş­çi­miz, ma­li­ye­ti dü­şü­re­bil­mek için gü­ven­lik ön­lem­le­ri­nin göz ar­dı edil­di­ği bir üre­tim an­la­yı­şı­nın kur­ba­nı ol­du.

Po­li­ti­ka AKP ik­ti­da­rın­ca be­lir­len­di.
Za­ten ucuz olan ya­şam hak­kı­nı da­ha da de­ğer­siz­leş­ti­ren sö­mü­rü çar­kı­nı po­li­ti­ka ola­rak yıl­lar­dır sür­dü­ren si­ya­si so­rum­lu­lar, fe­la­ke­tin ya­şan­dı­ğı gün is­ti­fa et­me­liy­di.