Dö­kül­me baş­la­dı...

Dö­kül­me baş­la­dı...

Dökülüş ve döküm

Yekta Güngör ÖZDEN

Mil­let­ve­ki­li ge­nel se­çim­le­rin­den çı­ka­rı­la­cak ni­ce ders var­dır. Cum­hu­ri­yet­le çağ­daş­lı­ğa, bi­lim­sel­li­ğe, hu­kuk­sal­lı­ğa, de­mok­ra­si­ye atı­lan adım­la­rın, te­me­li­ni Ata­türk­çü dü­şün­ce­nin oluş­tur­du­ğu Türk Dev­ri­mi­’y­le ger­çek­leş­ti­ri­len atı­lım­la­rın 92 yıl­da ge­tir­di­ği çiz­gi­yi iyi de­ğer­len­dir­mek ve bun­dan son­ra­sı için ne­le­ri na­sıl yap­mak ge­rek­ti­ği­ni sap­ta­mak en önem­li in­san­lık ve yurt­taş­lık gö­re­vi­dir.
 
Son 13 yıl­da si­ya­set­çi­ler baş­ta, hu­kuk­çu­lar, bi­lim in­san­la­rı, sa­nat­çı­lar, işa­dam­la­rı, gü­ven­lik-kol­luk gö­rev­li­le­ri, med­ya ço­ğun­luk­la ko­num­la­rı­na, ad­la­rı­na, onur­la­rı­na uy­gun du­rum ve tu­tum ser­gi­le­ye­me­di­ler. Umu­lan, öz­le­nen du­ruş­tan çok uzak kal­dı­lar. Dev­let yan­daş ör­gü­tü­ne, par­ti ku­ru­lu­şu­na dö­nüş­tü­rül­dü. 

Ne ku­ru­luş fel­se­fe­si, ne cum­hu­ri­ye­tin ni­te­lik­le­ri, ne de adı ge­re­ken öze­ni gör­me­di. Hu­kuk dü­ze­ni söz­de kal­dı. Ana­ya­sa­’yı, ya­sa­la­rı gü­nü­müz cum­hur­baş­ka­nı ile gü­nü­müz ik­ti­da­rı çiğ­ne­mek­ten ge­ri kal­ma­dı, çe­kin­me­di. Güç, hu­ku­ka ay­kı­rı bi­çim­de tek par­ti­de tek el­de top­lan­dı, kul­la­nıl­dı. So­rum­suz­luk ege­men ol­du. 

Hu­kuk­sal gü­ven­ce, yar­gı ba­ğım­sız­lı­ğı, yar­gıç yan­sız­lı­ğı, üni­ver­si­te özerk­li­ği, öz­gür­lük kal­ma­dı. Ya­sal bağ­lar kalk­tı. Ki­şi­sel iliş­ki­ler­le si­ya­sal buy­ruk­lar ge­çer­li ol­du. İk­ti­dar buy­ruk­la­rı ya­sa ye­ri­ne geç­ti. Yar­gı­sız in­faz­lar de­ği­şik bi­çim­ler­de her alan­da uy­gu­lan­dı. Kol­luk güç­le­ri, kar­şıt güç­ler du­ru­mu­na ge­ti­ril­di. Eği­tim dü­ze­ni bo­zu­lup yı­kıl­dı. Aşi­ret, ağa­lık ya­pı­sı oluş­tu­rul­du. İnanç sö­mü­rü­sü, cum­hur­baş­ka­nı­nın Ku­r’­an gös­te­ri­le­riy­le sı­nır ta­nı­maz ol­du.

Bu or­tam­da, ba­ğış, yar­dım, de­ği­şik su­num­lar­la oyu is­te­nen yurt­taş­lar se­çim san­dık­la­rı­na git­ti. Da­yat­ma, bas­kı, göz­da­ğı ya­nı­tı­nı al­dı. Ki­mi yer­ler­de ik­ti­dar sav­cı­lı­ğı­na dö­nü­şen cum­hu­ri­yet sav­cı­lık­la­rı yan­lı sav­la­ra gi­riş­mek­ten ka­çı­na­cak­tır. Dış iliş­ki­ler­de pe­ri­şan­lı­ğı, eko­no­mik şaş­kın­lı­ğı ön­ce­lik­le ele al­mak zo­run­lu­lu­ğu açık­tır. Bay RTE yan­sız­lı­ğı­nı unut­ma­mak ve ana­ya­sal sı­nır­la­rı­na çe­ki­le­rek an­dı­na bağ­lı kal­mak so­rum­lu­lu­ğu­nu kav­ra­ma­lı­dır. Bek­le­dik­le­ri oyu bu­la­ma­yan­lar da iyi dü­şün­me­li, öze­leş­ti­riy­le du­rum­la­rı­nı sap­ta­ma­lı­dır.

YA­ŞA­NAN­LAR-İZ­LE­NEN­LER

Ay­rış­ma, ku­tup­laş­ma art­tı. “Sen-ben, biz-siz, biz­den-siz­de­n” öl­çü­sü ka­yır­ma­la­rın ve ay­kı­rı­lık­la­rın şif­re­si ol­du. Hu­kuk­çu­la­rın ço­ğu ik­ti­dar­la “uy­gun adı­m”­a geç­ti. Yar­gı ku­ru­luş­la­rı­nın gü­ven yi­tir­di­ği­ni ik­ti­dar­cı­lar bi­le söy­le­di. Borç­lar, açık­lar, iş­siz­lik, hu­kuk­suz­luk, ada­let­siz­lik, suç olay­la­rı, ka­dın­la­ra sal­dı­rı­lar, yol­suz­luk, hır­sız­lık, gasp olay­la­rı art­tı. Ya­lan­lar, içi boş söz­ler, ger­çek ­dı­şı an­la­tım­lar bir­bi­ri­ne ek­len­di. Bas­kı, göz­da­ğı, da­yat­ma ik­ti­da­rın ola­ğan yön­te­mi ol­du. Ge­rek­siz öze­leş­tir­me­ler, imar uy­gu­la­ma­la­rı ve il­gi­le­nil­me­yen ay­kı­rı­lık­lar­la top­lu­mun den­ge­si sar­sıl­dı. Cum­hu­ri­yet­le ka­za­nı­lan­lar sa­tım­lar­la, yı­kım­lar­la el­den çı­ka­rıl­dı. Ya­sak­lar, po­li­sin oran­tı­sız gü­cü al­dı yü­rü­dü. Te­rö­rist­le­re se­çim ne­de­niy­le hoş­gö­rü­lü dav­ra­nıl­dı. “Ye­ni Tür­ki­ye­” slo­ga­nıy­la in­kâr, ön­ce­ki dö­nem­le­re, kur­tu­lu­şa, ku­ru­cu­la­ra ka­dar kö­tü uzan­dı. Os­man­lı öz­lem­ci­le­ri, pa­di­şah­çı­lar ve ha­li­fe­ci­ler kin kus­ma­yı yo­ğun­laş­tır­dı­lar. Ba­ğım­sız ku­ru­luş­lar ele ge­çi­ril­di, ya­pı­la­rı de­ğiş­ti.

ACI GER­ÇEK­LER­DEN

Ül­ke­nin ki­mi kent­le­ri­ne git­mek teh­li­ke­li ol­du. Yurt­ta­şı “Ya­rın ka­pı­mı kim ça­la­cak, ne­re­ye gö­tü­rü­le­ce­ğim, ba­şı­ma ne ge­le­ce­k” en­di­şe­si­ne dü­şü­ren kor­ku dü­ze­ni ağır­laş­tı. Her ko­nu­da ko­nu­şan, se­si kı­sı­lan, ba­ğı­ra­rak atıp tu­tan, dev­let ke­se­sin­den par­ti­zan­lık ya­pan, bir­kaç kez “Var mı­sı­nız?” so­ru­su­na çıl­gın­ca ses­ler ve al­kış­lar­la olum­lu ya­nıt ve­ren top­la­ma ka­la­ba­lık­lar tü­re­di. İk­ti­dar­cı­la­ra uta­nı­la­cak öv­gü­ler­de bu­lu­nul­du. Bay RTE­’a “Di­nî li­de­r” un­va­nı ta­kıl­dı. İk­ti­da­rı yi­tir­mek ya da yar­gı­lan­mak kor­ku­suy­la ola­cak yol­la­ra dü­şen Bay RTE, Bah­çe­li­‘nin “A­da­let kaç­kı­nı­” eleş­ti­ri­si­ni al­dı. Ka­tı­la­ca­ğı dü­zen­le­me­ler için ezan ge­cik­ti­ril­di. 

İnanç ay­rı­mı­na soy ay­rım­la­rı da ek­len­di. Göl­ge­le­nip say­gın­lı­ğı­nı yi­ti­ren ki­mi kat­lar en önem­li yi­tik­ler­dir. Üni­ver­si­te­le­rin ço­ğu mis­kin­ler tek­ke­si­ne dön­dü ama yar­gı­nın tü­müy­le AK­P‘­nin ça­ma­şır ma­ki­ne­si­ne, oyun ma­sa­sı­na dön­me­si en­gel­len­me­li, ön­len­me­li­dir. Asıl so­run RTE ve onu yal­dız­la­yan, onun ba­ğım­lı­la­rı­dır. Dö­kül­me baş­la­dı. AKP ik­ti­da­rın­da er­ken se­çi­me git­mek Tür­ki­ye için çok yön­den yı­kı­cı olur. Ka­zan­mak için her yo­lu iz­ler, her şe­yi ya­par­lar. Kul­la­nı­la­cak çok kim­se de bu­lur­lar.

TA­NI ve SAP­TA­MA

Se­çim her ke­sim için bir ders­tir. Baş­ta gü­nü­müz Ana­ya­sal an­dı­na uy­ma­yan cum­hur­baş­ka­nı, onun buy­ru­ğun­da do­la­şan gü­nü­müz cum­hur­baş­ka­nı, lâ­ik cum­hu­ri­yet kar­şı­tı par­ti­li­le­ri, si­ya­sal par­ti­ler, üni­ver­si­te­ler, ba­ğım­sız ku­ru­luş­lar ve ku­rum­lar, özel­lik­le dev­le­tin ye­rel­de­ki tem­sil­ci­le­ri, yö­ne­ti­ci­ler­le med­ya­nın utan­dı­ran yan­daş­la­rı. Hat­tâ dost gö­rü­nen ya­ban­cı dev­let­ler. Türk Ulu­su­’nun se­çim­ler­de ver­di­ği ye­ni ders iyi al­gı­lan­maz­sa hü­kû­met kur­ma ça­lış­ma­la­rı yurt­se­ver­lik­le ba­şa­rı­ya ula­şa­maz­sa bu­gün­kün­den da­ha güç du­rum­la­ra dü­şül­me­si ka­çı­nıl­maz­dır.

Si­ya­sal par­ti­ler ve yö­ne­ti­ci­le­ri ya­şam­sal bir sı­nav kar­şı­sın­da­dır. Fır­sa­tı kao­sa dö­nüş­tür­mek su­çu­nu iş­le­me­me­li­dir­ler. Yar­gı­dan, em­ni­yet­ten baş­la­ya­rak iyi­leş­tir­me ön­lem­le­ri alın­ma­lı­dır.