‘Battı balık’ fena gidiyor!
Ülkedeki kaos kredilere de yansıdı...Borç 40 milyara çıktı
Türkiye’de yasal takibe düşen bireysel ve sektörel kredi miktarı, haziran sonu itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25,8 artarak 40 milyar 90 milyon liraya yükseldi...
Artışlar hem bireysel hem sektörel kredilerde görüldü.
Milli gelir de düştü
Geçen yıla göre yüzde 31, son bir ayda 8 değer kaybedip Brezilya’dan sonra parası en çok değer yitiren ülke olan Türkiye’de Borsa aynı sürede yüzde 6.6 düştü. Kişi başına gelir 10 bin 400 dolardan 9 bin 200 dolara indi. Büyüme, ihracat sıkıntılı.
Batık kredide son 5 yılın rekoru
Kredi kartı ve tüketici kredileri batığında artış var. Geri ödenmeyip bankalar tarafından takibe alınan kredilerin oranı 2010’dan beri en yüksek seviyeye çıktı.
Türkiye’de yasal takibe düşen bireysel ve sektörel kredi miktarı, haziran sonu itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25,8 artarak 40 milyar 90 milyon liraya yükseldi. Artışlar hem bireysel hem sektörel kredilerde görüldü.
Hazine Eski Müsteşarı Mahfi Eğilmez, “Bu şunun işareti sayılır. İnsanlar işlerini kaybediyorlar. Gelirler giderleri karşılayamıyor. Sadece insanlar için değil, şirketler için de böyle. Dolayısıyla aldıkları kredileri ödeyemiyorlar. Bu miktar çok büyükse, sorunlar bankalara yansır. Yeni kredi açamazlar, olay büyür.Bankaların verdikleri kredilerin dönüşlerinde sıkıntıların ortaya çıkması her zaman bir tehlikedir. Buna göre önlem almak lazım” dedi.
40 milyarı aştı
Geri ödenmeyip, bankalar tarafından takibe alınan kredilerin oranı 2010’dan beri en yüksek seviyeye çıktı. 2010’da ödenmeyen kredilerin oranı yüzde 4,13’tü.
Ardından bu rakam düştü. Ancak geçen sene tekrar artışa geçti. 2015’in ilk altı ayında ödenmeyen kredi oranı yüzde 3,84’e çıktı.Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerinden yapılan belirlemeye göre 2014 yılı Haziran ayı sonunda 31 milyar 868 milyon lira olan bankaların tasfiye olunacak kredilerinin (batık krediler) toplamı, 2015 yılı Haziran sonunda 40 milyar 90 milyon liraya çıktı. Artış oranı yüzde 25,8 olarak tespit edildi.
• Konut ve otomobil dışındaki bireysel kredilerde tasfiye olunacak kredi miktarı, haziran sonu itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29,1 artışla 7 milyar 12 milyon liraya yükseldi.
Kısır döngü• Bireysel kredi kartları alacakları da yüzde 26,8 artışla 6 milyar 804 milyon liraya çıktı• Konut ve otomobil kredilerindeki kısmi azalmaya karşın, tüketici kredileri ve kredi kartlarındaki toplam batık miktarı da yüzde 24,4 artarak 14 milyar 530 milyon liraya yükseldi. Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu,
“Borcu borçla çevirmek, borçla yaşamak bir yaşam tarzı haline geldi.
Asgari ödemesini yaparak, tüketici diğer kartları ödüyor. Onların asgarilerini ödeyerek, öbüründen çekiyor. Bu bir kısır döngü içine sokuyordu tüketiciyi. Özellikle kredi kartlarında asgari ödeme miktarının artması ve nakit çekimine sınır gelmesiyle, kredi kartı borçları, tüketici kredisini ödeyemeyenlerin sayısında artış ortaya çıktı” dedi.
Bankacılık düzenleme ve denetleme kurumu, BDDK verilerine göre, ödenmeyen borç KOBİ ve tüketici kredileriyle, kredi kartlarında daha fazla.
Darboğazdaki vatandaş nakit avansa sarıldı
Yılın ilk 6 ayında bankalardan vatandaş tarafından çekilen ’nakit avans’tutarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27,7 artarak 26 milyar lirayı aştı. Yine haziran sonu itibariyle ‘artı para’nın ödenmeyen bakiyesinde yüzde 31,8 artış oldu.
Ekonomik darboğaza düşen vatandaş, kredi kartından ’nakit avans’ve banka kartıyla mevduat hesabına tanımlanan ’artı para’dan faizle para çekerek açıklarını kapatmaya çalışıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre tüketici kredilerinden daha yüksek maliyeti olduğu için son tercih olarak değerlendirilen nakit avans ve kredili mevduat kullanımı gittikçe artıyor.
Ekonomik sorunlarını sabit ücret ve faiz ödeyerek çektiği bu paralarla kapatmaya çalışan vatandaşların borçlanma tutarı da artışa geçti.
Türkiye, en riskli ülkeler arasında
ABD’nin en büyük bankalarından Bank of America’nın yayınladığı bir grafiğe göre Türkiye, milli borçlar konusunda en riskli ülkeler arasında bulunuyor. Türkiye, grafikte 200-500 puan aralığında yer aldı.
Borç riski en yüksek olan ülkeler Venezuela, Yunanistan, Ukrayna, Pakistan, Mısır, Rusya, Brezilya, Kazakistan ve Türkiye şeklinde sıralandı. Borç riski en güvenli olan ülkeler ise Almanya, İsviçre, İsveç, ABD ve İngiltere.Bank of America, borç riski sıralamasını ülkelerin Kredi Temerrüt Sigortası’nı (CDC) göz önünde bulundurarak hazırladı.
