Ekonomi çatırdıyor. ‘Faturası Yine Vatandaşa!’
Dolar kuru dün sabah 3 TL’yi gördü. Gram altın 4 yılın zirvesine çıktı. Faizler yüzde 11’i aştı. Merkez’in net rezervleri 30 milyar dolara geriledi. Borç yükü iki ayda 116.4 milyar TL arttı...Ekonomi çatırdıyor
Dolar kurunda kritik seviye aşıldı. Dün sabah saatlerinde dolar kuru 3 TL’yi aştı...
Çarşamba gecesi açıklanan ABD Merkez Bankası FED, Açık Piyasa Komitesi (FOMC) Temmuz ayı toplantı tutanaklarında, üyelerin, ekonomik şartların faiz artışına henüz hazır olmadığı, ancak bu noktaya yaklaştığı görüşünde birleştiği görüldü.
Tutanaklar sonrası dolar kuru 2.90 TL seviyelerine kadar geriledi. Ancak sabah saatlerinde Asya piyasalarının açılmasıyla birlikte dolar 3.0029 TL’ye, avro da 3.3479 TL’ye yükseldi.
GÜN İÇİNDE GERİLEDİ
AA’ya konuşan analistler, dolar/TL’nin 3’ün üzerinde kalıcı olmaması durumunda geri çekilmelerin yaşanacağını ve 2.90 seviyesinin destek konumunda izeleneceğini kaydetti. Dün sabah saatlerinde rekor kıran dolar kuru gün içerisinde 2.91 TL seviyelerine çekildi. Ancak doların yükseliş eğilimini sürdürmesi sonrasında tahvil faizleri yüzde 11.11’e çıkarak 1.5 yılın, Türkiye’nin risk primi (CDS) ise 283 puanla 3 yılın zirvesini gördü.
REZERVLER ZORDA
Döviz ve faiz cephesinde bu gelişmeler yaşanırken, küresel piyasalarda FED’in toplantı tutanaklarının Eylül’de faiz artırımı ihtimalinin zayıfladığına işaret etmesi ve küresel ekonomideki yavaşlama endişeleriyle ortaya çıkan “güvenli liman” arayışı, altına olan talebi artırdı.
Dolar/TL’deki yükselişin de etkisiyle altının gram fiyatı 109.94 lira ile son 4 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Uluslararası piyasada altının onsu da bin 143 doları aştı. Petrol fiyatları ise düşüşünü sürdürdü. Brent petrolün varil fiyatı dün 46 doları gördü. Merkez Bankası’nın brüt rezervleri de Ağustos ile biten haftada 157 milyon dolar azalışla 102 milyar 215 milyon dolara geriledi. Ancak Merkez’in net rezervleri çok daha düşük.
BusinessHT’de yer alan habere göre, net döviz rezervleri ise 18 Ağustos itibarıyla 31.5 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Yılbaşından bu yana rezervlerdeki toplam erime 8 milyar dolara ulaşırken, toplam rezervler 2008’den bu yana en düşük seviyeye indi. Ekonomistler, net rezervlerdeki gerilemenin piyasada paniğe neden olduğunu belirtiyorlar.
Morgan Stanley analistleri de günlük raporlarında, “Türk lirasındaki değer kaybı düzensiz, reel faizler kura istikrar getirmeye yetecek kadar yüksek değil ve Merkez Bankası acil faiz artırımına gidebilir” değerlendirmesinde bulundular. Raporda ayrıca, 3 TL seviyesindeki hedefin görülmesi ile birlikte “uzun” pozisyonlarda kâr realizasyonuna gidildiği vurgulandı.
FATURA VATANDAŞA ÇIKTI
Gelişmeleri değerlendiren eski CHP Milletvekili Umut Oran, 7 Haziran seçimleri sonrasında yaşanan siyasi belirsizliğin vatandaşın sırtına bin 500 TL ek yük bindirdiğini belirtti. Oran, dış borcun da 7 Haziran’dan bu yana 116.4 milyar lira arttığını kaydetti.
Erdoğan-Davutoğlu ikilisinin göstermelik koalisyon turları nedeniyle dolar tüm zamanların rekorunu kırdığını kaydeden Oran, şunları söyledi:
“Türkiye, üretiminde yüksek oranda ithal girdi kullanılıyor. Kurdaki artış üretim maliyetlerini artırarak piyasaya zam olarak yansıyor.
İthal girdiye aşırı bağımlı bu yapıda TL’de değer kaybının hızlanması nedeniyle ulaşımdan, doğalgaza, giyimden, gıda ürünlerine, kırtasiye malzemelerinden elektriğe birçok kalemde zincirleme zamların gelmesi kaçınılmaz.
Dünya petrol fiyatlarında yaşanan düşüş, döviz kurundaki hızlı artış nedeniyle iç piyasaya yansımıyor. Ekonomide temel girdi olan enerji ürünlerinde aksine kura bağlı olarak yaşanacak artışlar, zincirleme biçimde tüm ürünlere yansıyacak.”
Aydınlık
