Nazım’a ‘üç noktalı’ sansür!
Nâzım Hikmet'in Yapı Kredi Yayınları tarafından basılan "Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim" adlı yapıtı farklı dillerdeki çevirileriyle karşılaştırılarak incelendi. İnceleme sonucu, kitabın en az 35 noktasında sansür uygulandığı belirlendi...Nâzım Hikmet'e '3 noktalı' sansür
Nâzım Hikmet’in kendi yaşam öyküsünü tanıdığı pek çok komünistin yaşamlarından anılarla harmanlayarak aktardığı, arka planında Ekim Devrimi ve dönemin Türkiye’sinin siyasal hayatı yer alan, komünistlerin çektikleri zulümleri çarpıcı biçimde aktaran bir romandır. Aynı zamanda bir devrimci romantizm başyapıtıdır.
1962 yılında yazılmış, ilk olarak “Romantika” adıyla Moskova’da 1963’te bir roman dergisinde basılmıştır. Kitap olarak ayrı baskısı 29 Haziran 1964’te Moskova’da yapılmış, yine aynı yıl, 19 Eylül’de Türkçe metni Bulgaristan’da Sofya’da yayımlanmıştır.
Türkiye baskısı ise Gün Yayınları tarafından 1967’de İstanbul’da yapılmıştır. İlk baskıyı yapan yayınevi, dönemin anti komünist yasalarından duyduğu korkudan olsa gerek, kitabı sansürlü biçimde basmıştır. Nâzım’ın bu romanının Türkiye baskıları, o günden bu yana sansürlüdür. Romanı okuduğunuzda köşeli parantezler içinde üç noktalı […] kesintiler görürsünüz. Bu bölümler sansürlü bölümlerdir. Ancak daha yakın bir inceleme, kitabın pek çok başka bölümünün de sansürlü olduğunu göstermiştir.
İşte bu makalede biz, Türkiye’de yayımlanışının 50. yıldönümünde, Nâzım’ın Türkiyeli okur bakımından kayıp olan bu sayfalarını gün yüzüne çıkartacağız. 50 yıllık bu ayıbın artık son bulması yönünde bir çağrı da yapacağız. Bu makaleyle, 21. yüzyılda Türkiye’de Nâzım Hikmet’in hala sansürleniyor olduğunu ayan beyan ortaya koyacağız. Ki bu sansür, sadece ele aldığımız eserinde değil, en ünlü şiirlerinden “Tanya”da ve başka eserlerinde de tespit edilmiştir.
