Saray'dan bütçe kaçırma operasyonu
Yeni Ekonomi Programı'na dair tartışmalar sürüyor... Sayıştay eski denetçisi ve soL yazarı Kadir Sev, Yeni Ekonomi Programı'nı inceledi ve 2019 bütçesinin yasal süreçler takip edilmeden, doğrudan Cumhurbaşkanlığı'nda hazırlandığını ortaya çıkardı. Üstelik 2019 bütçesinde sosyal güvenlik harcamalarından 2.5 milyar lira kısıntıya gidildiği gözleniyor... İşte Kadir Sev'in değerlendirmesi...Dün açıklanan
bütçe hangi yöntemle hazırlandı:
Saray'dan bütçe kaçırma operasyonu
Bu yıl Orta Vadeli Program (OVP) üç hafta gecikmeli olarak ve Yeni Ekonomik Program (YEP) adıyla yayımlandı...
Programın "Temel Hedefler" bölümünün 4’üncü maddesinde, 2019 yılı bütçesinde 59.9 milyar lira harcama, 10 milyar lirası gelir artırıcı önlemler olmak üzere 75.9 milyar lira tutarında tasarruf sağlandığı belirtiliyor.
Bütçede tasarruf, "kamu hizmetlerine ayrılan paranın kısılması" anlamına geliyor. Gereksiz harcamalardan vazgeçilmişse elbette iyidir. Ancak bundan emin olmadan değerlendirme yapılırsa yanlış olur. Ne tür harcamaların kısılacağını bilmeliyiz.
Maddeden sosyal güvenlik harcamalarından 2.5 milyar lira tasarruf edilmesinin hedeflendiği anlaşılıyor. Bu emekçiler için kötü haber!
Ötekilerin ne olduğu anlaşılmıyor, kim bilir daha neler var... Şöyle sıralanıyor: 30.9 milyar lirası “harcama tasarrufu”; 13.7 milyar lirası “yatırımlar”; 10.1 milyar lirası “teşvikler”; 2.5 milyar lirası “sosyal güvenlik”; 2.7 milyar lirası “diğer”
BÜTÇEYİ HAZIRLAMIŞLAR BİLE!
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim Yasası'na göre bütçe hazırlama süreci, Orta Vadeli Programın (OVP) en geç eylül ayının ilk haftasında Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla başlar.
Oysa Eylül ayının 20’sinde yayımlanan OVP’deki anlatıma bakılırsa 2019 yılı bütçesinin hazır olduğu anlaşılıyor.
Bunu basit bir yöntem yanlışı olarak göremeyiz. 2019 yılı bütçesi, bakanlıklar ve diğer kamu idarelerinin gelir/gider teklifleri alınmadan Cumhurbaşkanlığı'nda hazırlanmış.
Oysa bütçeler 5018 sayılı yasanın 16’ncı maddesinde öngörülen ve aşağıda sıralanan aşamalardan geçilerek hazırlanır.
- Eylül ayının ilk haftasında Orta Vadeli Programın (OVP) Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla bütçe süreci başlamış olur.
- Ardından programla uyumlu olarak Orta Vadeli Mali Plan hazırlanır ve en geç Eylül ayının 15’inde yayımlanır.
- Orta vadeli mali planla birlikte kamu idarelerinin bütçe tekliflerini ve yatırım programını hazırlama süreçlerini yönlendirmek üzere Bütçe Çağrısı ve ekleri de yayımlanır.
- Eklerinde “Bütçe Hazırlama Rehberi”, “Yatırım Genelgesi” ve “Yatırım Programı Hazırlama Rehberi” adı verilen cetveller bulunur.
- Ekli cetvellerle ne tür bilgilerin isteneceği, 5018 sayılı Yasanın 4’ncü maddesinde şöyle sıralanır: “Bütçe tekliflerinin hazırlanmasına esas olmak üzere, kamu idarelerince uyulması gereken genel ilkeleri, nesnel ve ölçülebilir standartları, hesaplama yöntemlerini, bunlara ilişkin olarak kullanılacak cetvel ve tablo örneklerini ve diğer bilgileri içerir.”
- Kamu idareleri, rehber ve cetvellerde yer alan esaslar çerçevesinde bütçe gelir ve gider tekliflerini hazırlayıp, en geç eylül ayı sonuna değin Cumhurbaşkanlığı'na gönderir.
- Cumhurbaşkanı en geç ekim ayının 15’inde Meclis'e gönderir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin fetvalarla yönetilmeye başlandığını söylüyorduk. Bu görüşümüzü de gözden geçirmemiz gerektiği ortaya çıktı: Bırakınız fetvayı, kimseye haber bile vermeden 2019 yılı bütçesini hazırlamışlar bile!
soL - Haber