Ağustos üretimi çöktü

Ağustos üretimi çöktü

Ağustos’ta sanayi üretim yüzde 11 azaldı. İthalat bağımlılığı yüksek otomotiv, makine, fabrikasyon metal ürünleri, ilaç gibi sektörlerde üretim gerilemesi yüzde 20’lere ulaştı. Bayram tatili nedeniyle daha az çalışma günü olmasından ziyade Ağustos’taki ‘kur şoku’ nedeniyle üretimde frene basıldığı görülürken Eylül ayında kur artışının fiyatlara yansıtıldığı, yapılan zamlarla birlikte üretimin yeniden arttığı tahmin ediliyor. Üretimdeki gelişmeler sermayenin 'kriz fırsatçılığı'na işaret ediyor.

Ağustos sanayi üretiminde kur 'çöküşü'

Ağustos ayında sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11 geriledi... 

Uzun bayram tatiline bağlı olarak “takvim etkisi”nden arındırılmış veriye göre yüzde 1,7’lik artış hesaplansa da yüzde 11’lik gerilemede önceki yılın Ağustos ayına göre çalışma gününün daha az olmasının etkisinden çok TL’nin hızlı değer kaybıyla yaşanan “kur şoku”nun etkili olduğu görülüyor. 

Özellikle ithal hammadde ve ara malı bağımlılığı yüksek otomotiv, makine, elektrikli teçhizat, fabrikasyon metal ürünleri gibi sektörlerde yüzde 20’lere ulaşan üretim kayıpları “takvim etkisi”nin çok ötesinde gerilemelerle söz konusu tahmini destekliyor. 

İTHALAT BAĞIMLILIĞI ÜRETİMİ KİLİTLEDİ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’in bugün açıkladığı Sanayi Üretim Endeksi’ne göre Ağustos ayında sanayi üretim önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11 geriledi. Ağustos ayında önceki yılın aynı ayına göre bayram tatili nedeniyle daha az çalışma günü olduğu dikkate alınarak “takvim etkisi”ne göre yapılan hesaplamada gerileme değil, yüzde 1,7’lik artış görülüyor. Sanayi üretimin yüzde 85’lik bölümünü oluşturan imalat sanayi üretimindeki gerileme yüzde 12,5 olurken, takvim etkisinden arındırılmış veriye göre yüzde 1,2’lik artış söz konusu.

İmalat sanayi alt sektörlerine bakıldığında ithal girdi bağımlılığı yüksek, dolayısıyla TL’nin yüksek oranlı değer kaybından kuvvetli bir şekilde etkilenen sektörlerde gerilemenin takvim etkisiyle açıklanamayacak kadar yüksek olduğu görülüyor. 

İlaçta yüzde 25, otomotiv ve beyaz eşya yan sanayi ürünlerini barındıran fabrikasyon metal ürünlerinde yüzde 21, otomotivde yüzde 21, elektrikli teçhizatta yüzde 14, makine üretiminde yüzde 19 üretim kaybı gerçekleşti. Söz konusu sektörlerin üretimine “takvim etkisi”nden arındırılmış veriyle bakıldığında da ilaç üretiminde yüzde 11, fabrikasyon metal ürünlerinde yüzde 5,6, otomotivde yüzde 5,2, makinede yüzde 5,4 üretim gerilemesi olduğu görülüyor.

Ağustos ayında ihracat ve ithalatta görülen gerilemeler de sanayi üretimde düşüşe işaret ediyordu. İmalat sanayi üretiminde, özellikle de ithal metal, enerji, kimya girdileri kullanan sektörlerde kurdaki artış nedeniyle zorunlu siparişler dışında üretimde frene basıldığı, ithalatın minimuma indirilmeye çalışıldığı, satışların stoklardan karşılandığı tahmin ediliyor.