Saltanat 97 yıl önce bugün kaldırılmıştı
Bugün saltanatın kaldırılmasının, Osmanlı'nın resmen tarihe karışmasının 97. yıldönümü...Saltanat 97 yıl önce bugün kaldırılmıştı:
Bir halk olmamızın yıl dönümü
Ancak bu karar öncesi Meclis'te uzun tartışmalar yaşanmış, tartışmalar Mustafa Kemal'in 'tarihi' müdahalesiyle sonlanmıştı.
Söz konusu müdahale Nutuk'ta şöyle anlatılıyor:
Egemenlik ve saltanat hiç kimse tarafından hiç kimseye, ilim icabıdır diye; görüşme ile, münakaşa ile verilmez. Egemenlik, saltanat kuvvetle, kudretle ve zorla alınır. Osmanoğulları, zorla Türk milleti'nin egemenlik ve saltanatına el koymuşlardı; bu musallat olmalarını altı asırdan beri devam ettirmişlerdi. Şimdi de, Türk Milleti bu mütecavizlerin hadlerini ihtar ederek, egemenlik ve saltanatını, isyan ederek kendi eline açıkça almış bulunuyor. Bu bir olupbittidir. Söz konusu olan; millete saltanatını, egemenliğini bırakacak mıyız, bırakmayacak mıyız? Meselesi değildir. Mesele zaten olupbitti haline gelmiş bir hakikati ifadeden ibarettir. Bu, mutlaka olacaktır. Burada toplananlar, Meclis ve herkes meseleyi tabiî görürse, fikrimce uygun olur. Aksi takdirde, yine gerçek gerektiği şekilde ifade olunacaktır. Fakat ihtimal bazı kafalar kesilecektir.Karar sonrası "padişah" Vahdettin ve ailesi gemiyle ülkeyi terk etmişti.
Geçtiğimiz yıl saltanatın kaldırılışını soL'a değerlendiren tarihçi Mehmet Bozkurt, "Saltanatın kaldırılmasının yıldönümünde saltanat kavuğu yeniden hortladı" değerlendirmesinde bulunmuştu.
Bozkurt, "Ne yapmıştık 1922'de? Halkın iradesini temsil eden, meşruiyetini halktan alan Meclis'te, Meclis kararıyla saltanatı devirmiştik. Son olarak şunu söyleyeyim, saltanatı 96 yıl önce nasıl devirmişsek, şimdi de devireceğiz. Ve Meclis'i, şimdi külliyeye dönüştürmek istenen Meclis'i bu defa halk meclisi olarak açacağız" demişti.
HARF DEVRİMİ
Saltanatın kaldırılmasından 6 yıl sonra, 1 Kasım 1928'de Arap harfleri yerine Latin alfabesine geçilmişti.
Okuma yazmanın oldukça düşük olduğu dönemde harf devrimi sonrası büyük bir okuma-yazma seferberliğine başlanmıştı.
