İşçinin Emekçilerin SESİ balkonlarda
Emekçi bugün meydanlarda değil, balkonlarda, sosyal medyada ‘miting’ yapacak. Dertler ise her zamankinden çok daha fazla!..
.
İşçinin sesi balkonlarda
Bugün 1 Mayıs İşçi
Bayramı...
Sokağa çıkma yasağı nedeniyle 1 Mayıs bu yıl meydanlarda
coşkulu kalabalıklarla kutlanamayacak olsa da milyonlarca emekçi
evlerinin balkonlarında, sosyal medyada gerçekleştirilecek “mitinglerde”
buluşacak.
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü için
kutlamalar bugün sokağa çıkma yasağı olduğu için dün başladı. Türkİş’in
örgütlü olduğu işyerlerinde 1 Mayıs bildirileri okundu. Sosyal medyada
da yayımlandı. Türk-İş Yönetim Kurulu bugün de Taksim Anıtı’na çelenk
bırakarak açıklama yapacak.
Cumhuriyet'ten Mustafa Çakır'ın haberinde, Türk-İş Genel
Başkanı Ergün Atalay, bu sene 1 Mayıs’ı COVİD-19’a karşı özveriyle görev
yapan tüm sağlık çalışanlarına atfettiklerini açıkladı. DİSK, KESK,
TMMOB ve TTB etkinlikleri bu yıl da birlikte yapacak. “Her yerde her
evde 1 Mayıs” diyen DİSK ile birlikte KESK, TMMOB ve TTB’ye bağlı
işyerlerinde dün ve bugün (zorunlu çalışma olan yerler) saat 11.00 ile
13.00 arasında iş bırakılarak kutlamalar yapılıyor.
Bugün
sabah 4 örgüt tarafından Taksim Anıtı’na çelenk konulacak. Bunun için
İçişleri Bakanlığı ile görüşüldü. DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu,
“Bakanlık 5-10 kişinin olmasını istiyor. Biz bunu kabul etmedik. 50-100
kişilik bir kitle ile orada olmak istiyoruz. Bize döneceklerini
söylediler” bilgisini verdi.
Bugün saat 14.00
ile 16.00 arasında bazı televizyon kanallarında DİSK öncülüğünde
hazırlanan sanatçıların da katıldığı, belgesellerin de olacağı program
yayımlanacak. Saat 16.00’dan itibaren ise iki saat sürecek sosyal medya
konseri düzenlenecek. Konsere Cahit Berkay, Bandista, Kardeş Türküler
ile Emrah Karaca’nın da aralarında bulunduğu çok sayıda sanatçı
katılacak.
BALKONLARDA MARŞLAR
Akşam
saat 21.00’de ise evlerin balkonlarında 1 Mayıs marşları söylenecek.
Alkışlarla, sloganlarla, düdüklerle, pankartlarla balkonlarda
etkinlikler yapılacak. Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC)
saat 10.00’dan 22.00’ye kadar internet üzerinden “Sanal 1 Mayıs Mitingi”
gerçekleştirecek.
Sendikaların 1 Mayıs
mesajları ve işyerlerindeki 1 Mayıs kutlamalarını içeren videolar
paylaşılacak. Özellikle sağlık ve diğer zorunlu işlerde çalışmaya devam
eden işçilerin mücadelelerini anlatan filmler ve işçi müzikleri
yayımlanacak. DİSK de bu etkinliklerde yer alacak. Hak-İş de 27 Nisan
ile 1 Mayıs tarihleri arasındaki 5 günü 1 Mayıs haftası olarak kutluyor.
Bu kapsamda il temsilcilikleri ile sosyal medya üzerinden de
etkinlikler gerçekleştiriliyor.
SADECE 1.9 MİLYON İŞÇİ SENDİKALI
Salgın başta olmak üzere zorlu yaşam koşullarına karşın 1 Mayıs’ı coşkuyla kutlayan emekçilerin hali ise perişan. Tablo şöyle:
-
Toplam işçi sayısının 13.8 milyon olduğu Türkiye’de sadece 1.9 milyon
işçi sendikalı. Yaklaşık 12 milyon işçi sendikasız. Sendikalaşma oranı
da yüzde 13.83’lerde. 2.5 milyon memurun da 1.7 milyonu sendikalı.
Sendika olmadığı için emekçi, hakkını savunmakta zorlanıyor.
- Kayıtdışı yani sigortasız çalıştırmanın önüne geçilemiyor. Türkiye’de halen kayıtdışı çalıştırma oranı yüzde 33-34’lerde...
-
İş güvencesi zayıf. AKP ile birlikte kadrolu çalışan yerine sözleşmeli
personel istihdamına ağırlık verildi. 657 sayılı Devlet Memurları
Yasası’ndaki iş güvencesi de yıllardır hükümetin gündeminde...
-
AKP kamudaki taşeron işçileri kadroya, belediyelerdeki taşeron işçileri
ise belediye şirketlerine geçirdi. Bu işçiler yaklaşık 2 yıldır 6 ayda
bir aldıkları yüzde 4’lük zamlara mahkum edildi. Enflasyon farkı da
alamayan işçiler toplu sözleşme için 2021 yılını beklemek zorunda
kalacak. Belediye şirketlerine geçirilen işçiler de yıllardır kadro
bekliyor.
- Başta inşaatlarda olmak üzere özel
sektörde taşeron uygulaması artarak devam ediyor. Artık birçok iş
taşeron firmalara yaptırılıyor.
- Yaklaşık 8
milyona yakın asgari ücretli işçi, aylık 2 bin 324 lira ile geçinmeye
çalışıyor. Oysa Türk-İş’in araştırmasına göre, bir işçinin yaşayabilmesi
için yapması gereken en düşük harcama 2 bin 884 lira.
-
Salgın nedeniyle 291 bin 594 firma 3.1 milyon çalışan adına kısa
çalışma ödeneğine başvurdu. Eğer kabul edilirse bu işçiler bin 561 lira
ile 4 bin 381 lira arasında değişen miktarda kısa çalışma ödeneği
alacak. Ancak 4 bin 381 lira kısa çalışma ödeneği alabilmesi için
işçinin brüt ücretinin 9 bin lira olması gerekiyor.
-
Hükümet, işverenlere işçileri ücretsiz izne çıkarma hakkı da verdi. Şu
ana kadar kaç işçinin ücretsiz izne çıkarıldığı bilinmiyor. Bu işçilere
günlük 39, aylık da bin 168 lira verilecek. Bu ücretle işçilerden bir ay
geçinmeleri istenecek. Emekçi kirasını, faturalarını nasıl ödeyecek,
gıdaya nasıl para ayıracak bilinmiyor.
- Kaynağı
130 milyarı aşan İşsizlik Sigortası Fonu’nun bugüne kadar çok az bir
bölümü işsizler için harcanmıştı. Diğer taraftan işverenlere birçok
destek bu fondan yapılmıştı. Hükümet salgınla birlikte fonu hatırladı.
Kısa çalışma ödeneği ile ücretsiz izin de verilecek bin 168 lira fondan
sağlanacak. İşçiye ücretsiz izne çıkarmak yerine fondan işsizlik ödeneği
verilebilirdi. Böylece işçinin eline daha fazla ücret geçmiş olurdu.
Ancak hükümet bunu tercih etmedi.
- Salgına
karşın madenlerde, fabrikalarda, santrallar
da, kamu kurumlarında, kargo
şirketlerinde, marketlerde milyonlarca emekçi tam koruma olmadan
çalışmaya devam ediyor.
- Birçok işyerinde emekçiler patronun mobingine maruz kalıyor. İşten atılma endişesi nedeniyle sesini çıkaramıyor.
-
Birçok işveren çalışanlarına yol ve yemek yardımı da vermiyor. Fazla
mesai yaptırdığı halde ücretini ödemiyor. Tatil günlerinde de
çalıştırmaktan çekinmiyor.
- Yıllardır dile
getirilmesine karşın vergi yükü emekçinin sırtında kalmaya devam ediyor.
İşçi ve memur yılın başında aldığı maaşı yılın sonunda artan vergi
kesintileri nedeniyle alamıyor.
- Özellikle
küçük işletmelerde iş başvurusunda bulunan kadınlara sorulan ilk
sorulardan birisi “Yakın gelecekte çocuk yapmayı düşünüyor musunuz?”
oluyor. Kreş yardımı alamayan işyerlerinde kadınlar evde kalarak
çocuklarına bakmak, iş yaşamından kopmak zorunda kalıyor. İşyerinde
taciz ve şiddetin de önüne geçilemiyor.
