Faizde artış dalgası başladı
Merkez Bankası’nın iki yıl aradan sonra politika faizi artırmasından sonra kredi faizleri yeniden güncellendi. Faizlerde yaşanan büyük sıçrama kredi talebini de frenledi...
Faizde artış dalgası başladı
Döviz kurlarındaki deprem banka faizlerinde yeni artış dalgası yarattı.
Faizlerde ağustos itibarıyla görülen büyük sıçrama krediye olan talebi
de frenledi. Döviz kurlarında yaşanan yükselişle birlikte harekete geçen
Merkez Bankası'nın (MB) örtülü faiz adımları ağustostan itibaren
faizlerin yükselmesine neden olmuştu...
Sözcü'den Mehtap Özcan Ertürk'ün haberine göre; geçen hafta MB'nin iki
yıl aradan sonra politika faizinde 200 baz puan artırarak yüzde 10.25'e
yükseltmesiyle ihtiyaç, konut ve ticari kredilerde oranlar yeniden
güncellendi.
MUSLUĞU SIKMA İMKANI
İhtiyaç kredisinde yüzde 1'in altında faiz uygulayan banka kalmadığı
gibi yıllık bazda en uygun ihtiyaç kredisi faizi yüzde 15'li
seviyelerden yüzde 24'e çıktı, en yüksek faiz ise aylık 1.74'den 1.82'ye
ulaştı. Sıfır araç kredisi faiz oranları da aylık yüzde 1.7'lerden
yüzde 1.25 bandına sıçradı.
Konut kredisinde ise sıfır konut için aylık yüzde 1'in altında faiz
teklif eden tek kamu bankası kaldı. Özel bankalarda ise en uygun konut
kredisi faizi aylık yüzde 1.15'ten, yüzde 1.19'a kadar çıktı, en yüksek
oran ise yüzde 1.62- yüzde 1.80 seviyeleri arasında değişim gösteriyor.
Bankacılar, kampanyaların sona ermesiyle birlikte kredi talebindeki
artış hızının yavaşladığını, yeni artış dalgası ile birlikte ise bıçak
gibi kesildiğini belirtiyor.
Önceki gün Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) bankaları
kredi vermeye zorlayan aktif rasyosundaki (AR) son kural değişikliğinin
de kredi hacminde gerilemeye yol açabileceği kaydediliyor. AR
denklemine göre bankaların belli oranlarda kredi vermesi, menkul kıymet
alması veya MB ile swap (takas) yapmaları isteniyor.
Bankalar, topladıkları mevduat ile bu kaynağı değerlendirdikleri
krediler, menkul kıymetler ve swap işlemleri arasında bu formüle göre
bir denge kurmak zorunda. Dolayısıyla rasyonun düşürülmesi bankalara
kredi musluğunu sıkma imkanı veriyor.
İHTİYAÇTA TALEP DURDU
BDDK
haftalık verilerine göre 18 Eylül ile biten haftada verilen ihtiyaç
kredisi, 11 Eylül haftasına göre yüzde 0.33 gerileyerek 374.7 milyar
liradan 373.5 milyar liraya indi. Konut ve taşıt kredilerinde de artış
hız kesti. Konut kredileri 18 Eylül haftasında sadece yüzde 0.11 artışla
276.5 milyar lira oldu. Taşıt kredileri ise yüzde 0.65 artışla 10.3
milyar lira oldu.
AR DEVAM ETTİKÇE KREDİ TEŞVİKİ SÜRER
Yalova Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Baki Demirel,
aktif rasyosu (AR) formülü esnetilse de devam ettiği sürece krediye
teşvikten vazgeçildiğinin söylenemeyeceğini belirtti. Aktif rasyosunun
kredileri teşvik, dolarizayonu azaltmak ve Hazine'yi fonlamak gibi
amaçları olduğunu hatırlatan Demirel, “AR'da yaratılan esneme kredi
teşvikinde daralma anlamında düşünülebilir ancak düzenleme devam ediyor.
Bu da halen kredilere yönelik teşvikin devam ediyor olduğu anlamına
geliyor. AR devam ettikçe kredilere teşvikten vazgeçildiğini
söyleyemeyiz” dedi.
BORÇLARI ÖDEME DÖNEMİ BAŞLADI
Doçent Dr. Baki Demirel, Türkiye'de gelirlerin düşük olduğunu
dolayısıyla kredilerle ertelenmiş olan borçların kur ve bankacılık
üzerinde baskı yarattığına değinerek, “Geç Likidite Penceresi (GLP) borç
verme oranının yüzde 13.25'e çıktı, kredi faizlerinin daha da
artacağını gösteriyor. Ekonomi kredilerle büyüyor, daralmanın daha sert
olamaması için kredi teşvikinden vazgeçecekler gibi durmuyor. İlk 6 ay
ödemesiz kredilerde ödeme zamanı geldi ama henüz ekonomiye yansımalarını
görmedik” dedi.