İşte sepetteki GERÇEK ENFLASYON
TÜİK’in enflasyon sepetinde soğanın fiyatının 1.98 lira olduğunu gören vatandaş “TÜİK bu rakamları nereden alıyorsa açıklasın. Gidip oradan alışveriş yapalım” diye isyan ediyor.
İşte sepetteki gerçek enflasyon
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) eski
Başkanı Birol Aydemir, “Verilere ben de güvenmiyorum” açıklaması
yaptıktan sonra gözler bir kez daha kurumun açıkladığı enflasyon
rakamlarına çevrildi...
TÜİK eylül ayı enflasyonunu hesaplarken, sepetteki soğanın kilogramını 1
lira 98 kuruş olarak aldı.
Oysa, markette yüzde 30.8 daha pahalıya 2
lira 59 kuruşa satılıyor.
Sözcü'den Mehtap Özcan Ertürk'ün haberine göre; TÜİK'e göre 1 litre
ayçiçek yağında ortalama fiyat 12 lira 72 kuruş, ancak bu fiyata
markette ayçiçek yağı bulmak zor, en uygunu 14.90 lira ile yüzde 17 daha
pahalı.
UÇURUM AÇILIYOR
Vatandaşlar “TÜİK, Bu rakamları nereden alıyorsa açıklasın. Gidip oradan
alışveriş yapalım” diyor. Enflasyonu belirleyen madde sepeti ortalama
fiyatlarının pazar ya da market fiyatlarıyla uzaktan yakından ilgisinin
olmadığı belirtilirken, enflasyon hesabının hal fiyatlarına göre
yapıldığı eleştirileri yapılıyor.
Market rafları ile enflasyon sepeti fiyatları arasında yüzde 100'e varan
fiyat farklarının oluşması ‘Vatandaş hal'den almıyor, siz de halden
anlamıyorsunuz” yorumlarını beraberinde getiriyor. 418 üründe fiyat
değişimlerini inceleyen TÜİK eylül enflasyonunu yüzde 11.75 olarak
duyurdu. Ancak sokaktaki vatandaş mutfak enflasyonunun yüzde 35'i
aştığını belirtiyor.
CHP Genel Sekreteri ve İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke, TÜİK
sepetindeki 418 ürünün 314'ünün fiyatının arttığına buna rağmen
enflasyon oranın artmadığına dikkat çekti ve “TL ciddi değer kaybetmiş
ama enflasyon artmamış.
Ekonomi için güven şart. Güveni yıkarsanız
altından kalkamazsınız. Veriler gerçekleri ölçmeli, verilerle gerçekler
arasında uçurum açılınca güven yıkılır” uyarısında bulundu.
Diğer taraftan toplumun büyük bölümünün tüketim harcamaları içinde en
yüksek payı gıdanın yanı sıra kira, elektrik, ulaşım, yakıt gibi
harcamalar alıyor. TÜİK verilerine göre konutta elektrik birim fiyatları
geçen yıla göre yüzde 32.3 arttı. Doğalgaz birim fiyatındaki artış ise
yüzde 34.7 oldu.
Dar gelirli ailelerin elde ettiği gelir yeterli ve dengeli beslenme için
gerekli harcamaları bile karşılayabilecek düzeyde değil. Aileler, çoğu
zaman fiyatı yüksek olan gıda maddeleri yerine fiyatı düşük olan gıda
maddelerini seçiyor. Öyle ki emekliler fiyat düşer umuduyla pazarlara
geç saatte gidip alışveriş yaparak geçinmeye çalışıyor.
EKMEK YÜZDE 20 ZAMLANDI
TÜRK-İŞ'in her ay düzenli olarak yaptığı “açlık ve yoksulluk sınırı”
araştırması sonuçlarına göre, 2020 Eylül ayında dört kişilik bir ailenin
aylık mutfak masrafı tutarı önceki yılın sonuna göre 285 TL, temel
ihtiyaçlar için yapılması gereken toplam harcama ise 928 TL artış
gösterdi.
Son bir yıl itibarıyla bakıldığında, ortaya çıkan ek harcama
gereği gıda için 385 TL, toplam hane halkı harcaması için 1.248 TL oldu.
Yani, net asgari ücretin yarısından fazla. Rapora göre, dört kişilik bir
ailenin mutfak enflasyonu aylık yüzde 2.68 ve son 12 aylık yüzde 18.56
oranında arttı. Yoksulun temel gıda maddesi ekmek yüzde 20 oranında zam
gördü.
Bu zam gıda harcaması tutarında yüzde 1 oranında artışa neden
oldu ve bu artışın aylık aile bütçesine getirdiği ek yük 47 TL olarak
hesaplandı.
Doç. Dr. Aysel Gündoğdu, “Eylül ayında 96.90 TL'ye aldığımız temel gıda
sepetimiz bu ay 100.60 TL'ye doluyor. Bu projeye başladığımız ocak
ayında 85.55 TL'ye doluyordu” dedi.
İŞTE MARKET SEPETİNDEKİ GERÇEK ENFLASYON
Türkiye ekonomik krizle mücadele ederken vatandaşların market
harcamalarına gelen zam dikkat çekti.
Doç. Dr. Aysel Gündoğdu, ekonomik kriz döneminde yaptığı market
alışverişinin aylara göre değişimini paylaştı.
Her ay “A-101” adlı marketten yaptığı alışverişin faturasını saklayan
Finansoloji Eğitim ve Danışmanlık Kurucusu Doç. Dr. Aysel Gündoğdu, 10
adet ürünün yer aldığı temel gıda paketini eylülde 96.90 TL'ye, bu ay
ise 100.60 TL'ye alabildiğini aktardı.
Twitter hesabından alışveriş
tutarlarını paylaşan Gündoğdu, ocak ayında aynı gıda sepetini 85.55
TL'ye alabildiğini belirtti. Yani 10 ayda fiyatlarda yüzde 17 artış
olduğu görüldü.
MARKETLER FİYATLARI GÜNLÜK DEĞİŞTİRİYOR
Türkiye'nin en büyük market zinciri olarak gösterilen A101'de iki gün
arayla çekilen fotoğraf, Türkiye'de yaşanan ekonomik krizin etkilerini
ortaya serdi.
Markette 5 litrelik yağın fiyatı 48 lira 95 kuruş olarak
görülürken, dün çekildiği iddia edilen ikinci görüntüde ise 57 lira 50
kuruş olduğu görülüyor.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, önceki gün partisinin grup
toplantısında “A101, Bim, Şok gibi zincir marketler okul dönemi
kırtasiye malzemesi satıyor, turşu zamanı kavanoz satıyor, kış geliyor
bot satıyor diyorlar. Esnafın bunlarla mücadele etmesi mümkün değil”
ifadelerini kullanmıştı.