"Hükümet, görüşlerimizi alıp kendi doğru bildiğini yaptı"
Hükümetin, salgında hastalığın yönetimi konusunda Bilim Kurulu’nun görüşlerini dikkate aldığını kaydeden Azap, “Toplumda pandemi yönetimine gelince, elbette kararları alan hükümettir” dedi...
Bilim Kurulu’nun eski üyesi Azap:
"Hükümet, görüşlerimizi alıp kendi doğru bildiğini yaptı"
Prof. Dr. Alpay Azap, coronavirüs
salgınının başladığı ilk günlerde adını en çok duyduğumuz isimlerden
biriydi. Bazı konuşma ve uyarılarının hükümet kanadında rahatsızlık
yarattığı da biliniyordu...
Bu yılın Nisan ayından itibaren Bilim
Kurulu'nda yeniden görevlendirilmedi. Ancak, mesleği gereği salgınla
ilgili gelişmeleri yakından izliyor. Prof. Dr. Alpay Azap, Sözcü'den
Saygı Öztürk'ün sorularını şöyle cevaplandırdı:
TAMAMEN YOK OLMAZ
- Bu hastalık insandan insana solunum yoluyla bulaşan bir hastalık.
Önlemleri azalttığınızda, olgu sayısı artar. Önlemleri
sıkılaştırdığınızda olgu sayısı azalır. Ama virüsü tamamen yok etmek
mümkün değil. O yüzden etkili aşı ve ilaçlar yaygın bir şekilde
kullanılana kadar hem bireysel hem de topluma yönelik kısıtlamaları
uygulamak gerekiyor.
– Salgınlar sadece tıbbi meseleler değil. Gördüğümüz gibi sosyal,
ekonomik hatta siyasi sonuçları olur. O yüzden sadece tıp bakış açısıyla
yönetilmesi eksik kalır. Mutlaka diğer boyutlarını da hesaba katarak
yönetmek gerekir. Bu nedenle de salgının yönetiminde esas olarak elbette
tıp uzmanlarının önerileri uygulanmalı. Bu çok önemlidir. Ama tıp
boyutu dışında kalan boyutlarına hakim olan ve onları değiştirme gücü,
yetkisi olan kurumlar salgını yönetir.
SORUMLULUK HÜKÜMETİN
- Elbette bilim kurulları hükümetlere hizmet veriyor ama asıl kararları
alan ve onun sorumluğunu taşıyan hükümettir. Olması gereken bu. Ama
Türkiye'de şöyle bir algı oldu, “Okulun ne zaman açılacağına, AVM'lerin
ne zaman açılıp kapanacağına varıncaya kadar her konuda Bilim Kurulu
karar veriyor.” Doğal olarak bu böyle olmuyor. Yeni bir hastalıkla karşı
karşıyayız ve sürekli bilgiler değişiyor. Bilgilerin net olmadığı
alanlar var. Bilim insanları arasında da bilim kurullarında da bilgi
farklılığı var. O yüzden Bilim Kurulu'nda da kararlar oy birliğiyle
alınmıyordu. Hastalık yönetimi, hastanın yönetimi ve pandeminin toplumda
yönetimi var. Hasta yönetimi ve hastalığın yönetimi konularında Bilim
Kurulu'nun görüşleri dikkate alındı. Ama toplumda pandemi yönetimine
gelince elbette ki hükümet, görüşleri almakla beraber kendi doğru
bildiğini yaptı.
- Salgının sonuna yaklaşıyoruz ama salgın bitmedi. O yüzden bireysel
önlemleri olabildiğince uygulamak lazım. Ne kadar uygularsak o kadar az
virüsle karşılaşır ve hastalanma riskini azaltırız. Aşı olmamız
gerekiyor. Aşı hastalığı ağır geçirme riskini ve ölümü azaltıyor.
Toplumda ‘Salgının bittiği' algısı var
Coronavirüs toplumda kolay yayılan hastalık olduğu için bireysel ve
topluma dönük kısıtlamaların sürekli ve farklı derecelerde uygulanması
gerektiğini kaydeden Azap, şunları kaydetti: “Pandemi sürecinde
kısıtlamaları bırakırsanız, kaçınılmaz olarak virüsün dolaşımı artar.
Hızlı aşılama yapıldı. Sağlık görevlileri fedakarca çalıştı.
Aşının
hızlı yapılması, aynı günlerde de salgın önlemlerinin kaldırılması
vatandaşta ‘Pandemi bitiyor' algısı yarattı. Algıyı yönetebilmek çok
kritik süreç. Çok kişi aşılandı ama tek doz aşının koruyuculuğu yok. İki
doz olacak ve üzerinden de 14 gün geçecek. Aşamalı olarak kaldırılması
gereken önlemler, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da büyük ölçüde
kaldırıldı. Bu durum, hastalığın yeniden yayılmasına yol açtı.”
Hangi aşıdan kaç doz olalım?
- 2 doz BioNTech aşısı, 9 ay kadar koruyor. Bu sürenin sonunda 3. doz
aşı gerekebilir.
- Hiç aşı olmayanlar için deltaya karşı daha etkili olan BioNTech
aşısından 2 doz olmalarını öneriyorum.
- İki doz Sinovac yaptırılmış ve üzerinden üç aydan fazla süre geçmişse,
3. doz olarak BioNTech aşısı öneriyorum.
- 4. doz aşıyı önermek için elimizde güçlü veri yok. Riski yüksek
olanlara 4. doz uygulanabilir.
Hiçbir aşı yüzde 100 korumaz
Alpay Azap, hala çok sayıda aşısız olduğunu belirterek, “Hiçbir aşının
koruyuculuğu yüzde 100 değil. Aşılı olanların yüzde 25'i hastalanıyor.
Elimizde hala etkili ilaç yok.
O yüzden ölümleri durduramıyoruz.
Aşılamanın yaygınlaştırmasını sağlamak gerekiyor. Bireysel önlemlerin
maske, mesafe, temizlik, havalandırma ve temas süresini kısa tutma
uygulamasını sağlamak lazım” dedi.
