“5’li Çete” elektriği de parselledi
“5’li Çete” elektriği de parselledi
Eren ÇAYLAN
Elektriğe yapılan zam belki de ilk defa Türkiye’nin her yerinde uzun bir zaman sonra ortak bir tepki dönüştü. Halk da esnaf da sanayici de rahatsız. Hatta bu rahatsızlık Cumhurbaşkanı Erdoğan’a geri adım bile attırdı. Devamı da gelecek gibi.
4 yılda elektriğe yüzde 370 zam geldi ve bunun tek gerekçesi elektrik üretiminde artan maliyetler değil. 2013’te tamamlanan elektrik dağıtım özelleştirmesinin bunda etkisi büyük.
Aldıklarını 4 Katına Satıyorlar
Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) bir kamu kuruluşu. Özel şirketlere elektrik sağlıyor. Konut elektriğine en az yüzde 50 zam yapılırken, EÜAŞ şirketlere verdiği elektriğe yüzde 34 zam yaptı. Şu an sattığı elektriğin fiyatı kilovat-saat başına 31,86 kuruş.
Bu, fiyatların zirve yaptığı Ekim 2019’dan bile ucuz. Ekim 2019’da elektrik dağıtım şirketleri elektriği 34,87 kr./kWh’ten alıyordu.
2022’deki yeni tarifelerle sanayiye yüzde 129, iş yerlerine yüzde 125, konuta yüzde 50 zam yapıldı. Konutlara yapılan zam 210 kilovatsaatin altındaki kullanımlar için geçerli. O limit geçildiğinde de toplam zam oranı yüzde 127.
Ancak EÜAŞ’ın özel şirketlere verdiği elektriğe yaptığı zam yüzde 34.
Daha önce EÜAŞ’ın 2020 Temmuz ve 2021 Nisan’da yaptığı indirimler tüketiciye hiç yansıtılmadı. Sattığı elektriğin birim fiyatı 2020’de 13 kuruşa kadar düşmüştü. Tüketiciye yapılan kısmi indirimler ise dağıtım bedeli altında dağıtım şirketlerine aktarıldı.
Son dağıtım bedeli de yaklaşık 33 kuruş. Yani kilovatsaat başına tüketici şirketlere ayrıca dağıtım bedeli ödeyecek.
Denetimsiz Özelleştirmenin Getirdiği Yıkım
İktidara göre özelleştirmeler rekabetçi ortam sağlayacak, kaçak elektriğin önünü alacak ve alt yapı yatırımlarıyla elektrik kesintilerini engelleyecekti. Böyle olmadığı Isparta’da görüldü. Herhalde Türkiye’de ilk kez bir şehrin elektriği 3 gün boyunca kesik kaldı.