Muhalefet önergeleri AKP ve MHP'li milletvekillerinin oyları ile reddedildi
Milyonlarca yurttaşı ilgilendiren emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenleme muhalefetin, “Emeklilikte prime takılanlar yaratıyor” eleştirisine rağmen TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kademeli prim sistemiyle kabul edildi. Muhalefetin, sorunun çözümü için verdiği önergeler AKP ve MHP'li milletvekillerinin oyları ile reddedildi...
EYT düzenlemesi, muhalefet önergeleri
reddedilerek komisyondan geçti
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda EYT ile
ilgili Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi
kabul edildi...
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na
eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, teklifin yürürlük
tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya
emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki
diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından
yararlanacak.
Geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep
edilemeyecek.
İlk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan,
yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi
verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 10 gün içerisinde en son
çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi
çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren,
sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına
isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.
Sosyal güvenlik destek primi
işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması
halinde bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler ile il özel
idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi
olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin
yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı
kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik,
yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde,
çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş
sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten
kaldırılacak.
MUHALEFETİN ELEŞTİRİLERİ VAR, EMEKLİLİKTE PRİME TAKILANLARIN OLUŞTUĞU
SAVUNULUYOR
Muhalefet ise AKP’nin bu teklifinin EYT sorununu ortadan kaldırmadığını
dile getirdi. Teklifte getirilen kademeli prim sistemi nedeniyle
emeklilikte prime takılanlar sorunu oluşacağını belirten muhalefet,
teklifte 5 bin 975 güne kadar yükselen prim günü sayısını 5 bin gün ile
sınırlandırılması ve 5 bin prim gün şartını sağlayanların emekli
edilmesini istiyor. Muhalefet ayrıca 8 Eylül 1999 şartını da eleştiriyor
ve bir gün ile EYT’yi kaçıranların 15 yıl daha çalışma zorunda
kalacağına dikkat çekerek, düzenlemede 31 Aralık 1999 tarihinin baz
alınmasını istedi.
Muhalefetin bu tarihe ilişkin itirazının en büyük
nedeni ise 1999 yılında yaşanan Düzce ve Marmara depremi nedeniyle
yurttaşların sigorta başlangıcının geç yapılmış olması.
Muhalefet, staj yapanların da teklif kapsamına alınmasını istiyor.
Muhalefet ayrıca intibak düzenlemesi de yapılması gerektiğini komisyon
görüşmeleri sırasında savundu. Yüzde 30 olan aylık bağlama oranının
yüzde 70’e yükseltilmesi gerektiği de muhalefetin önerileri arasında yer
aldı. Muhalefet, 1999 öncesi aylık bağlama oranının yüzde 70 olduğunu
anımsattı. Muhalefet eksik gördüğü bu kısımların düzeltilmesi için
önergeler verdi ancak bu önergeler AKP ve MHP’li milletvekillerinin
oyları ile reddedildi.
2,2 MİLYON KİŞİ YIL İÇİNDE EMEKLİ OLACAK
SGK Başkanı Kürşad Arat’ın Komisyon’a sunduğu etki analizine göre; yaş
şartının kaldırılmasıyla birlikte, pirim gün sayısını tamamlayan 2,2
milyon kişi, teklif yürürlüğe girdikten sonra emekli olacak.
Bunların
1,7 milyonu işçi, 89 bini kendi nam ve hesabına çalışan esnaf gibi
4B’liler, 496 bini ise memur. Teklif mart ayında yürürlüğe girerse hemen
olacak 2,2 milyon kişinin kamuya bu yılki toplam maliyeti 194,4 milyar
lira olacak. SGK, çalışan EYT’lilerin emekli olması nedeniyle bu yıl
45,5 milyar lira prim kaybı yaşayacak.
EYT düzenlemesinden yararlananların tamamının çalışmaya devam etmesi
durumunda kamuya 10 aylık maliyeti 6,3 milyar lira, yüzde 75’nin devam
etmesi durumunda ise 4,7 milyar lira olacak.
Ayrıca 3,5 milyonu işçi, 619 milyonu 4B’li, 669 bini memur olmak üzere
emekli olmayı bekleyen 4,8 milyon kişi daha var.
Emekli ve yaşlılık aylığı bağlananların en son çalıştıkları iş
yerlerinde çalışmaya devam etmeleri halinde, bu sigortalıları istihdam
eden işverenlere 5 puanlık sosyal güvenlik prim desteği verilecek. Bu
desteğin Hazine’ye ek yük getirmeyeceği öngörülüyor.
Analizde, EYT'lilerin yaş ortalamasına ilişkin, "2,2 milyon sigortalının
ortalama yaşı 48,5 ve ortalama emekliliğe kalan süresi ise 6,3 yıldır.
Ülkemizde mevcut durumda yıl içinde emekli olanların ortalama yaşı
kadınlarda 54,1, erkeklerde ise 54,3’tür. Hemen emekli olabilecek 1,7
milyon işçinin yaklaşık yüzde 87’si (1,4 milyon) aktif çalışma hayatında
yer almaktadır" denildi.
