İsrail'e karşı soykırım davasının ilk duruşması başladı
İsrail'e karşı Uluslararası Adalet Divanı'nda açılan soykırım davasının ilk duruşması başladı. Bugünkü duruşmanın ihtiyati tedbir talebine ilişkin olması bekleniyor...
İsrail'e karşı
soykırım davasının ilk duruşması başladı
Gazze'deki savaşta İsrail'in Filistinlilere soykırım uyguladığı ile ilgili iddialar, bugün Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'nda başlanacak soruşturmada hakimler tarafından dinleniyor. Güney Afrika tarafından Birleşmiş Milletler Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle İsrail'e karşı Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD-ICF) açılan davanın ilk duruşması başladı.
Bugünkü duruşmanın ihtiyati tedbir talebine ilişkin olması bekleniyor.
Duruşmada davacı Güney Afrika'yı temsil eden avukatlar, İsrail'e
"Gazzelilere yönelik bilinçli eylemlerinin soykırım niyetini
kanıtladığı" suçlamasını yöneltti.
İsrail'in soykırımla suçlandığı davanın ilk duruşmasında Güney Afrika
hukuk ekibi, AA foto muhabirlerinin Gazze'de çektiği fotoğrafları da
kanıt olarak mahkeme heyetine gösterdi. Kanıt olarak gösterilen
fotoğraflar arasında Deyr el-Belah kentinde AA muhabiri Mohammed Fayq
tarafından çekilen toplu mezardaki defin işlemiyle ilgili kare de yer
aldı.
Güney Afrika Adalet Bakanı'ndan açılış konuşması
Güney Afrika Adalet Bakanı Ronald Lamola davanın açılış konuşmasını
gerçekleştirdi.
“Filistin'deki şiddet ve yıkım 7 Ekim 2023'te başlamadı" diyen Lamola,
"Filistinliler son 76 yıldır, her gün sistematik baskı ve şiddete maruz
kalmıştır. Gazze Şeridi'nde, en azından 2004 yılından bu yana, İsrail
hava sahası, karasuları, kara geçişleri, su, elektrik ve sivil altyapı
ile kilit hükümet işlevleri üzerinde kontrol sahibi olmaya devam
etmektedir" ifadelerini kullandı.
"İsrail'in 7 Ekim saldırısına verdiği karşılık bu çizgiyi aşmış ve
sözleşmenin ihlaline yol açmıştır" diyen Lamola, "Güney Afrika, konunun
mahkeme tarafından çözüme kavuşturulması amacıyla İsrail'in davayla
ilgilenmesini memnuniyetle karşılamaktadır" ifadelerini kullandı
Türk heyet de Lahey'de
Öte yandan TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AKP İstanbul Milletvekili
Cüneyt Yüksel başkanlığındaki TBMM heyeti, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin,
İsrail aleyhine Uluslararası Adalet Divanı'nda (ICJ) açtığı "soykırım"
davasındaki duruşmaları takip etmek üzere dün gece Lahey’e gitti.
Güney Afrika'nın İsrail’e karşı UAD'de açtığı "soykırım davası"
1948 tarihli BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'nin
9. maddesi uyarınca, bir devletin sözleşmenin maddelerini ihlal etmesi
durumunda, sözleşmeye taraf herhangi bir devlet, ihlalci devlet aleyhine
UAD'de dava açabiliyor.
Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze'de işlediği
fiillerle Soykırımın Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle 29
Aralık'ta UAD'de dava açarak İsrail aleyhine ihtiyati tedbir kararı
alınmasını talep etti.
Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'na yaptığı 84 sayfalık
yazılı başvuruda, "Güney Afrika'nın İsrail hakkında şikayetçi olduğu
konular, soykırım tanımına girer çünkü hedef Filistin'in ulusal, ırksal
ve etnik grubunun önemli bir bölümünü yok etmektir" denildi.
Güney Afrika, durumun aciliyeti sebebiyle UAD'den tedbir kararına
hükmetmesini talep ederken bugünkü duruşmada Güney Afrika avukatları,
yarın ise İsrail avukatları Divan hakimlerine ihtiyati tedbirlerin
gerekliliğine ilişkin sunumlarını yapacak.
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Yüksel, ICJ’deki duruşmaları takip etmek
ve temaslarda bulunmak üzere, Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu
Başkanı ve AKP İstanbul Milletvekili İsmail Emrah Karayel ve Anayasa
Komisyon Üyesi ve Denizli Milletvekili Cahit Özkan ile Hollanda'nın
idari başkenti Lahey'e dün gece ulaştı.
İhtiyati tedbir ne anlama geliyor?
Lahey'e giden soykırımla ilgili davaların karara bağlanması çok uzun
yıllar sürebiliyor.
Güney Afrika, bu yüzden Uluslararası Adalet
Divanı'nın süreç devam ederken "İsraillilerin Filistinlileri öldürmesini
durduracak" önlemler almasını istedi.
Güney Afrika, Divan'dan, İsrail'i "soykırım yapmamaya, soykırımı
önlemeye ve soykırımın faillerini cezalandırmaya" zorlamak için geçici
bir tedbir uygulanmasını istiyor.
Bu tür geçici tedbirler, dava süreci devam ederken durumun daha da
kötüleşmesini önlemeyi amaçlıyor.
Güney Afrika hangi ihtiyati tedbirleri talep etti?
Güney Afrika, 9 ihtiyati tedbir kararına hükmedilmesini talep ediyor.
Bu kapsamda Güney Afrika, Divan'dan, İsrail'in;
- Gazze'deki askeri operasyonları derhal durdurmasını
- Kontrolü altındaki herhangi bir grup tarafından, Gazze'deki herhangi
bir askeri operasyonu ilerletecek adımlar atmamasını
- Filistinlilere yönelik soykırımın önlemesi için gerekli tüm makul
tedbirleri almasını
- Soykırım Sözleşmesi'nin 2. maddesi kapsamına giren her türlü eylemden
kaçınmasını
- Yerlerinden edilenlerin evlerine dönerek yeterli gıda, su, yakıt,
tıbbi ve hijyen malzemeleri, barınak ve giysi dahil olmak üzere insani
yardıma erişiminin sağlamasını
- Soykırıma karışanların cezalandırılmaları için gerekli adımları
atmasını,
- Soykırımın delillerini muhafaza etmesini ve bu amaçla gelen
uluslararası görevliler ve diğer yetkililerin Gazze'ye erişimini
engellememesini
- Verilen tedbirleri uyguladığına ilişkin Divan'a düzenli rapor
sunmasını
- Davayı zorlaştıracak veya uzatacak eylemlerden kaçınmasına
hükmetmesini istiyor.