10 firmanın sattığı beton ve çelik 'uygunsuz' çıktı
Hatay'da deprem konutlarında kullanılan hazır beton ve çelikleri üreten 10 firma standartlara uymadan ve eksik belgeyle üretim yapmış. Firmalar satış fiyatını da beraber belirleyip, müşteri paylaşmış...
Deprem değil vurgun konutları: 10 firmanın sattığı beton ve çelik 'uygunsuz' çıktı
Depremin ardından bölgede kapsamlı bir yeniden inşa süreci başladı. İktidarın hedefi 650 bin konut inşa etmekti ama bugüne dek 350 bin konut ve işyeri için ihaleye çıkıldı. Yapıların 100 bini teslim edildi. Binlerce şantiyede çalışmalar sürüyor.
Depremde en ağır hasarı alan Hatay'da tamamlanan bazı konutlar için bugün açılış ve kura töreni yapıldı. Törene katılan AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın aktardığına göre, Hatay'da 18 bin 404 konut sahiplerine teslim edildi.
Anahtar tesliminden günler önce kamuoyuna ilan edilen denetim sonuçlarıysa yapıların güvenilirliğini sorguya açtı.
Hatay'da deprem konutlarında kullanılan hazır beton ve çelikleri üreten pek çok firmanın standart dışı ve gerekli belgelere sahip olmadan üretim yaptıkları tespit edildi.
Oyak ve Çimsa da var
Hatay Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'nün denetimi 10 şirketin yapı malzemeleri yönetmeliğine uymadığını gözler önüne serdi. Bazı firmaların iki yıl içerisinde yapılan denetimlerde cezaya konu olan eksikliklerini tekrarladıkları görüldü.
O firmalar ve denetim sonuçları şöyle:
OYAK Çimento: Test edilen hazır beton numunelerinin özellik, performans, imalat ve uygunluk standardında belirtilen hükümleri karşılamadığı tespit edildi. İdari yaptırım kararı ve para cezası uygulandı.
Çimsa Çimento: İmalat için gerekli "uygunluk belgelerine sahip olmadan üretimi yaptığı, piyasaya arz ettiği saptandı. İdari yaptırım kararı uygulandı.
EEY: Nervürlü inşaat demiri üreten firma satış için zorunlu olan uygunluk belgesine sahip değil. Üretimi durdurması gereken firma son iki yıl içerisinde verilen cezaya uymayarak üretime devam etti. İdari yaptırım kararı ve para cezası uygulandı.
Yetimoğlu Hazır Beton: Gerekli belgelere sahip olmadan üretim ve satış yaptı. İdari yaptırım kararı uygulandı.
Kılıçlar Hurdacılık: Betonarme donatı çeliği numuneleri laboratuvarda incelendi. Çeliğin Yapı Malzemeleri Yönetmeliği hükümlerini karşılamadığı tespit edildi. İdari yaptırım kararı uygulandı.
Kendirliler Haddecilik: Betonarme donatı çeliği numunelerinin Yapı Malzemeleri Yönetmeliği hükümlerini karşılamadığı tespit edildi. Firmanın aynı hatalı uygulamayı ikinci kez tekrarladığı kaydedildi. İdari yaptırım kararı uygulandı.
Eryılmazlar Metal: Betonarme donatı çeliği numuneleri yönetmeliğe uygun çıkmadı. Aynı hatayı tekrarlayan firmaya idari yaptırım kararı uygulandı.
Özaykut Yapı: Gerekli belgelere sahip olmaksızın hazır beton üretimi yaptığı, piyasaya arz ettiği tespit edildi. Firmanın Armutlu şubesinde de eksik belgeyle faaliyet yürütüldüğü belirlendi. İdari yaptırım kararı ve para cezası uygulandı.
Mimaray İnşaat: Zorunlu belgelere sahip olmadan beton agregaları ürettiği ve sattığı saptandı. İdari yaptırım kararı uygulandı.
Emir Hazır Beton: Antakya'daki tesisinden alınan numunelerin yönetmeliğe uygun olmadığı belirlendi. İdari yaptırım kararı uygulandı.
Birlikte fiyat belirleyip, müşteri paylaşmışlar
Şirketlere kesilen cezalar 2 Eylül-18 Ekim tarihleri arasında kamuoyuna ilan edildi. Ancak firmalara ceza veren tek kurum Çevre Bakanlığı değil.
Çok sayıda çimento firması hakkında soruşturma başlatan Rekabet Kurumu geçtiğimiz günlerde ulaştığı sonuçları açıkladı.
Hatay’da faaliyet gösteren 8 hazır beton ve çimento üreticisinin aralarında müşteri paylaşımı ve fiyat anlaşması yaptığı tespit edildi. Bu firmalardan 4'üne "uzlaşı sonucu" yaklaşık 111 milyon lira idari para cezası uygulandı.
İnşaatlar da kurallara uygun değil
Malzemenin mevzuata uygun olması kadar önemli bir diğer konu da kullanımının mevzuata uygun olup olmadığı. Hatay'da deprem konutlarının inşaatında çalışan işçiler soL'a konuşmuş, demirlerin eksik atıldığını, birçok yerde betonların sağlam olmadığını ifade etmişti.