Hayri Kozanoğlu'nun asgari ücret hesabı: 'En az yüzde 56.8 zam olmalı'

Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, yılın son Enflasyon Raporu'nu değerlendirdi, enflasyonun düşmemesinin asıl sorumlusunun vatandaş değil, fiyatları belirleyen iktidar olduğunu belirtti...

Hayri Kozanoğlu'nun asgari ücret hesabı: 'En az yüzde 56.8 zam olmalı'

 2024 yılının son çeyreğine ilişkin Enflasyon Raporu yayınlandı. Raporda 2025 yılı sonuna ait beklenen enflasyon hedefi yüzde 21 olarak güncellendi. 

Raporu değerlendiren Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, genel olarak hizmet enflasyonunun mal enflasyonunun üzerinde seyrettiğine değindi, "yüksek faizlerle sıkı para politikası izlenmesinin hizmet fiyatları üzerinde caydırıcı etki yapmadığı anlaşılıyor." diye yazdı. Yüksek faiz politikasının yabancı sermayeyi ülkede tutmak için bir araç olarak kullanıldığını ancak ticarete konu olmayan hizmetlerde enflasyona olumlu bir etkisinin olmadığını belirtti. Asgari ücrete yapılması gereken zammı da hesaplayan Kozanoğlu, vatandaşın geçen altı aydan da alacaklı olduğunu ifade etti ve en az yüzde 56.8 zam yapılması gerektiğini kaydetti.

Hayri Kozanoğlu, Birgün'deki "Enflasyon raporu ve asgari ücret" başlıklı yazısında şu görüşlere yer verdi:

"Raporun asıl kritik bölümü, enflasyon üzerindeki temel risklerin sayıldığı sayfa. Yine enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları birinci sıraya konuyor. İmalı biçimde 'siz yüksek enflasyon beklerseniz düşüş olmaz' deniyor. Suçlu değişmiyor. Fiyatlama davranışları ile de şirketlere 'siz zam yapmayı sürdürürseniz işimiz zorlaşır' mesajı veriliyor. Halbuki pratik fiyatlar denetlenmeden zamların durmayacağını gösteriyor.

Hizmet enflasyonundaki katılığın sürmesi endişesi de dile getiriliyor. Yönetilen-yönlendirilen fiyatların hizmet enflasyonunu yukarı çektiği, kiranın risk unsuru olduğu vurgulanıyor. Kira artışları sınırını kaldıran ekonomi yönetimi. Elektrik, doğalgaz, köprü geçiş ücreti vb. tüm fiyatları belirleyen de aynı otorite. Demek ki riskin kaynağı da sizlersiniz.

(...)
ASGARİ ÜCRET NASIL HESAPLANMALI?

Asgari ücret belirlenirken yurttaşın muhatap olduğu ortalama enflasyonun temel alınması gerekiyor. Ekim ayı itibarıyla ortalama enflasyon TUİK’e göre yüzde 62,02. Yılın da bu civarda kapanması beklenir. Yıl başında yüzde 50 civarında zam gören asgari ücretlinin buradan zaten bir 12 puan alacağı var. OVP’de 2025 yıl sonu enflasyonu yüzde 17,5 beklenirken, ortalama enflasyon yerine ikame edebileceğimiz deflatör artışı yüzde 33,9’du. Yüzde 21 yıl sonu beklenti revizyonu sonrası deflatörün de yüzde 40 civarına yükseldiğini varsayabiliriz. 12 puan telafi ve yüzde 40 enflasyonun birleşik etkisi yüzde 56.8’e gelir. Buradan asgari ücretlilerin refahı daha fazla düşmeden, yapılacak zammın yüzde 56.8’den başlaması gerektiği sonucu çıkar."