AKP'den emekliye 'sadaka' hesabı: Açlık sınırıyla makas açılacak
Kulislere göre emeklilere sadece enflasyon oranında yani yüzde 16 civarında zam uygulanacak. Bu durumda en düşük emekli aylığı 14 bin lira olacak, açlık sınırıyla mesafe açılacak...
Yerel seçimlere aylar kala emekli maaşlarına yapılacağı söylenen iyileştirmeler lafta kalmış, "kaynak yok, zam yapamayız" diyen Erdoğan birçok ilde protesto edilmişti.
İktidarın yoksulluğa mahkum ettiği emekliler yıl boyu onlarca kentte defalarca meydanlara çıktı. AKP, emeklilerin de sandığa yansıyan tepkisiyle yıllar sonra birinci parti konumunu yitirdi.
Emek mücadelesinde kritik konuma sahip emekliler yeniden gündemde.
Emekliler açlık sınırının daha da altında kalacak
Yaklaşık 20 milyon emekli ve kamu emekçisi 2025 yılı zammını 3 Ocak’ta 6 aylık enflasyon açıklanmasıyla birlikte öğrenecek.
Bu yıl için 12 bin 500 lira olan en düşük emekli aylığı da enflasyon dikkate alınarak belirlenecek. En düşük emekli aylığına zam yapılabilmesi için kanun çıkması gerekiyor. Yasal düzenleme Meclis’in yeniden çalışmaya başlayacağı 7 Ocak tarihinden sonra yapılacak.
Emeklilere zam farkı yasa çıkınca yatırılacak, kök aylıklar da yeniden hesaplanacak. En düşük emekli aylığında 14 bin-15 bin lira tahminleri ön plana çıkıyor.
Asgari ücretin “hedef enflasyon” bahanesiyle enflasyondan oldukça düşük bir oranda zamlanması, emekli ve kamu emekçilerinin zam beklentisini de aşağı çekti. En iyimser tahmin dahi milyonlar emeklinin açlık sınırının yarısından biraz fazlasını alacağını gösteriyor.
En Düşük Emekli Aylığı | Açlık Sınırı | |
Ocak 2020 | 1.500 | 2.219 |
Ocak 2022 | 2.500 | 4.250 |
Temmuz 2022 | 3.500 | 6.839 |
Ocak 2023 | 5.500 | 8.864 |
Nisan 2023 | 7.500 | 10.135 |
Ocak 2024 | 10.000 | 15.048 |
Temmuz 2024 | 12.500 | 19.238 |
Ocak 2024 (Tahmini) |
14.000 | 21.820 |
'Refah payı gündemde değil'
TÜİK, Temmuz-Kasım arasındaki enflasyonu yüzde 14,57 olarak hesapladı.
Aralık ayı enflasyonunun beklendiği gibi yüzde 2’den düşük gelmesi halinde emekli ve kamu emekçilerini ilgilendiren 6 aylık enflasyon oranı yüzde 16,48 civarında olacak.
En düşük kamu emekçisi maaşı, Temmuz ayı itibarıyla 39 bin 177 liraya çıkmıştı. Zam oranının yüzde 12 olması halinde 2025 yılında en düşük kamu emekçisi aylığı, 43 bin 878 liraya yükselecek.
En kamu emeklisi aylığı, Temmuz ayında 17 bin 587 liraya yükselmişti. Bu tutar yüzde 12'lik zam halinde 19 bin 697 liraya çıkacak.
Yaklaşık 3 milyon 700 bin kişi Temmuz ayı itibariyle 12 bin 500 lira olarak uygulanan en düşük emekli aylığını alıyor. Yaklaşık 2,5 milyon emeklinin aylığı da 10 bin 500 liranın altında bulunuyor. Bu kapsamda olanların aylıklarının 12 bin 500 liraya tamamlanan kısmını da Hazine karşılıyor.
6 aylık enflasyondan kaynaklı zam oranı kök maaşa uygulanacak. Örneğin, Ocak ayı itibariyle en düşük emekli aylığı 14 bin lira olursa, kök aylığı 10 bin liraya çıkan emekli ayrıca 4 bin lira daha alacak. Bu farkı da Hazine karşılayacak.
T24’ün kulis haberine göre, bu artışlara ek olarak maaşlara refah payı artışı ya da iyileştirme yapılması gündemde değil.
Emeklilerin açlık yılı
2024’e girerken işçi emeklisine önce 5 puanlık seyyanen zam reva görülmüş, tepkiler dinmeyince yaklaşık 7 puanlık bir ek zamla artış oranı kamu emeklilerine eşitlenmişti.
Açlık sınırının asgari ücreti hızla yakaladığı dönemde emeklilere verilen zamlar da gelmeden erimişti. Yeni zam çağrısının ardından konuşan AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, "kaynak yok, zam yaparsak batarız" mesajını vermişti.
Yerel seçim öncesi “müjde” olarak emeklilere promosyon dağıtılmış ancak çoğunluk 8 bin lira olan en düşük tutarın hesaplarına yatırıldığını görmüştü. Üç yıl yani 36 ay için ödenen bu tutar aylık 222 liraya denk düşüyor.