Ne olacak bu enflasyonun hali!
TCMB eski Araştırma Müdürü değerlendirdi: Enflasyonun geleceği ne olacak?
ENFLASYON KATILIĞI ÜZERİNE DEĞERLENDİRME
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2025 yılı Enflasyon Raporu I. sunumunda soru-cevap bölümünde gündeme gelen enflasyondaki katılık konusu, Sarıkaya’nın sosyal medya hesabında yaptığı hesaplamalarla yeniden gündeme geldi.
'NEREDE TAKILIRIZ?'
Sarıkaya, “Enflasyon katılığına dair meşhur 'nerede takılırız?' sorusuna ve Şubat enflasyonuna dair bazı düşünceler” paylaşımında şu ifadeleri kullandı:
"Geçtiğimiz ağustos ayından bu yana yaptığımız değerlendirmelerde, dışlama bazlı çekirdek B ve C endeksleri yerine dağılım bazlı göstergelerin (medyan ve budanmış) enflasyon eğilimine dair daha sağlıklı sinyal verdiğine vurgu yapıyoruz.
Nitekim Enflasyon Raporu 2024-4 Kutu 2.5'te de tüketici enflasyonunu tahmin gücü açısından son yıllarda medyan enflasyonun öne çıktığına dair bulgulara yer verilmişti.
Ocak ayındaki yüksek rakam sonrasında da medyan enflasyondaki yükselişin sınırlı kalmış olmasını iyi haber olarak yorumlamıştık.”
ALTI AYDA BİR YENİ ENFLASYONİST ŞOK
Medyan enflasyonun, geçici şoklar ortadan kalktığında enflasyonun hangi seviyeye yakınsayacağını gösteren önemli bir gösterge olduğunu belirten Sarıkaya, “Tabi bizde altı ayda bir yeni bir enflasyonist şok (ücret olmasa yönetilen fiyat, otomatik vergi vs.) geldiğinden manşet rakamın medyana yakınsaması gecikmeli oluyor.
Örneğin Temmuz-Ağustos dönemindeki yönetilen fiyat ve vergi artışları sonrasında mevsimsellikten arındırılmış yüzde 2 aylık enflasyonu ancak geçen aralık ayında görebilmiştik” dedi.
YÜZDE 30’UN ALTINDA KATILIK
Medyan enflasyonun geçtiğimiz haziran ayından bu yana yüzde 2 civarında istikrarlı seyrettiğine dikkat çeken Sarıkaya, “Dikkat ederseniz, yukarıda bahsettiğim 'altı ayda bir' deseni temmuz ve ocak aylarında göstergeyi biraz yukarı (yüzde 2,5'e doğru) itmiş.
Muhtemelen, Şubat rakamında geçen Ağustos'taki gibi bir düzeltme göreceğiz (bkz. soldaki grafik taralı alan). Yıllıklandırılmış eğilime bakarsak, mevcut politikalarla enflasyonun yüzde 30'un hafif altında katılık sergilediğini söyleyebiliriz (bkz. sağdaki grafik taralı alan).
Makro politika duruşunu kalibre ederek aşağı kırmamız gereken düzeyler buralar.” ifadelerini kullandı.
ŞUBAT ENFLASYONUNDA YÜZDE 40’IN ALTI
Şubat enflasyonuna yönelik tahminlerini de paylaşan Sarıkaya “TÜFE'yi doğrudan (alt kalemlerden gitmeden) mevsimsellikten arındırdığımızda ocak aylık enflasyonunu yüzde 3,1 hesaplıyoruz.
Bunun yaklaşık 0,6 puanının sağlık uygulama tebliğindeki değişiklikten geldiğini biliyoruz. Bu etkiyi hariç tuttuğumuzda aylık eğilim yüzde 2,5'e geriliyor.
Aylık eğilim değişmez ve bu düzeyde kalırsa Şubat aylık ve yıllık enflasyonunu sırasıyla yüzde 2,8 ve yüzde 39,8 hesaplıyoruz. Elektrik tarife değişikliğinin etkisi sınırlı olacaksa, aylık eğilimde beklediğimiz iyileşmeyle birlikte bunun da altında bir rakam ihtimal dâhilinde görünüyor” dedi.
Sarıkaya, enerji fiyat ayarlamalarının resmi yıl sonu tahminiyle uyumlu tutulması ve ocakta yaşanan “koordinasyon kazası”nın tekrarlanmaması durumunda, nisanda yıllık enflasyonun yüzde 38'e, hatta daha altına inebileceğini belirtti.