Diyanet’in kara kutusuna hutbeden CUKKA çağrısı!
Diyanet’in Cuma hutbesinde, zekât ve sadakalarının ödeneceği adres olarak işaret edilen Diyanet Vakfı’nın yıllık geliri, 9 milyar TL’ye dayanıyor. Yurtdışında yapılan camiler için harcadığı para 40 milyon avroyu aşıyor...
Diyanet’in kara kutusuna hutbeden bağış çağrısı
Birgün'den Mustafa Bildircin'in haberinde, 2025 yılına 130,1 milyar TL’lik bütçe ile başlayan Diyanet’in, Türkiye’deki ekonomik krizin gölgesinde yaşam mücadelesi veren yurttaşlara bağış çağrısı yapması tepki çekti. Hutbe ile yapılan bağış çağrısının ardından gözler, Diyanet İşleri Başkanlığı ile Diyanet Vakfı’nın harcamalarına çevrildi.
KARA KUTU
Kamuoyunda, “Diyanet’in kara kutusu” olarak nitelendirilen Türkiye Diyanet Vakfı, 6 milyar TL’si bağışlardan oluşmak üzere 2023 yılında toplam 8 milyar 733 milyon TL gelir elde etti. Hemen her fırsatta yurttaştan bağış isteyen vakfın 2023 yılı gelirlerinde 2022’ye oranla yüzde 114’lük, 2021’e oranla ise yüzde 314’lük artış yaşandı. Vakfın 2024 yılı mali bilgileri ise yasal süre aşılmasına karşın halen açıklanmadı.
Vakfın, “Finansal Gelirler” adı altında 456 milyon 297 bin TL, “Diğer Gelirler” adı altında ise 2 milyar 148 milyon 146 bin TL para topladığı belirtildi. Vakfın iktisadi işletme geliri ise kayıtlara, 48 milyon 871 bin TL olarak geçti.
Vakfın giderleri de mali tablolarda sıralandı. Buna göre, TDV’nin toplam 7,1 milyar TL’lik 2023 yılı giderinin 3,8 TL’si sosyal hizmetlerden, 1,6 milyar TL’si ise “Hayır işleri ve gönüllü faaliyetlerden” kaynaklandı. Vakfın 2023 yılındaki personel gideri de 199,9 milyon TL ile ifade edildi.
AVROLAR YURTDIŞINA AKTI
Hutbeden bağış çağrısı yapılan ve hemen her krizde yurttaştan SMS ile bağış talep eden vakıf, Kırgızistan, Arnavutluk ve Makedonya’daki camiler için para saçtı. Kamuoyunda, “Diyanet İşleri Başkanlığı’nın kara kutusu” olarak nitelendirilen Diyanet Vakfı’nın üç ülkede inşa ettirdiği üç caminin toplam maliyetinin 40 milyon avroyu aştığı belirlendi.
Makedonya’da yapımına devam edilen Üsküp caminin toplam maliyeti 15 milyon 468 avro oldu. Caminin 4 bin 100 metrekare alan üzerine inşa edildiği ve kapasitesinin 2 bin kişi olduğu bildirildi.
Arnavutluk'un Tiran kentinde, Meclis binasının hemen yanına inşa edilen ve 10 Ekim’de açılan Tiran Namazgah Camii’nin yaklaşık maliyeti de 24 milyon 230 bin avro olarak açıklandı. Makedonya ve Arnavutluk’ta inşa ettirdiği camiler için 40 milyon avroya yakın parayı gözden çıkaran vakıf, Kırgızistan’da inşası süren caminin yaklaşık maliyetini ise 1 milyon 295 bin dolar olarak duyurdu.
DİYANET PARA SAÇIYOR
Aralarında icracı bakanlıkların da yer aldığı çok sayıda bakanlığı bütçesi ile geride bırakan Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2024 yılı harcamalarının detayları da dikkati çekiyor.
2024 yılına 91 milyar 824 milyon 805 bin TL’lik başlangıç ödeneği ile başlayan başkanlığın, 2024 yılı sonunda harcadığı tutar kayıtlara 97 milyar 259 milyon 407 bin TL olarak yansıyor. Diyanet’in 97,2 milyar TL’lik fahiş harcamasının 83 milyar TL’si, 140 bini dayanan personeli için yaptığı harcamalardan oluşuyor.
2024 yılına yönelik toplam 91,8 milyar TL’lik başlangıç ödeneği ile yetinmeyen ve 97,2 milyar TL’lik harcamaya imza atan başkanlığın gider kalemleri şöyle sıralanıyor:
• Personel: 83 milyar 95 milyon TL
• SGK Devlet primi: 10 milyar 471 milyon TL
• Mal ve hizmet alım: 1 milyar 989 milyon TL
• Cari transferler: 617 milyon 818 bin TL
• Sermaye giderleri: 1 milyar 85 milyon TL
∗∗∗
KAZANÇTA ÇARPICI ARTIŞ
Vakfın 2017 ve 2023 yıllarını da kapsayan yedi yıllık dönemde topladığı para, yıllara göre şöyle kaydedildi:
• 2017: 914,2 milyon TL
• 2018: 1,2 milyar TL
• 2019: 1,2 milyar TL
• 2020: 1,2 milyar TL
• 2021: 2,1 milyar TL
• 2022: 4 milyar TL
• 2023: 8,7 milyar TL
