Dincileşme planları geliyor
Diyanet İşleri Başkanlığı 2012-2016 yıllarını kapsayan stratejik planını açıkladı. AKP’nin hedeflerine uygun olarak önümüzdeki dönemde Diyanet’in ülke içinde ve dışında daha etkin bir hal alması bekleniyor.Türkiye Diyanet’e dar geldi!
Merkezi dincileşme planı
Diyanet İşleri Başkanlığı, 2012-1016 yılları arasında yürüteceği faaliyetler için oluşturduğu stratejik planı kamuoyuna açıkladı. Kurumun stratejik amaçlarının belirlendiği planda dinin toplumsal ağırlığının artırılması, genç kuşaklar üzerine daha güçlü gidilmesi, Diyanet’in uluslararası alandaki etkisinin artırılması, din hizmetlerinin ibadet mekanlarının dışına taşırılması gibi hedeflerin gerçekleştirilmesi için geliştirilen stratejilere yer verilmekte.
Yasaya göre Diyanet İşleri Başkanlığı'nın görev tanımı şöyle: "İslam Dininin inançları, ibadet ve ahlak esasları ile ilgili işleri yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmek üzere; Başbakanlığa bağlı Diyanet İşleri Başkanlığı kurulmuştur."
Planda Diyanet İşleri Başkanlığı’nın AKP’nin ülkede yarattığı dönüşüme paralel olarak etkisini artırmak ve kendisine yeni misyonlar belirleme çabası içerisinde olduğu görülüyor. Kurum din konusunda toplumu aydınlatmaktan ziyade, dinin hem ülke içinde, hem de uluslararası alanda siyasi bir araç olarak kullanılması doğrultusunda kendini örgütlüyor.
Stratejik planda Diyanet İşleri Başkanlığı’nın stratejik amaçları şu beş başlıkta sıralanıyor: 1) Din hizmetlerini toplumun tüm kesimlerine ulaştırmak ve etkinliğini artırmak. 2) Dinî bilgi üretimini, İslâm’ın bilimsel metodolojisi temelinde sistematik hale getirmek ve kurumsallaştırmak. 3) Toplumun birlik ve beraberliğine katkı sağlayacak faaliyetlerde bulunmak. 4) Başkanlığımızın kurumsal kapasitesini geliştirmek. 5) Dünyada objektif İslâm algısı oluşturmak ve bu anlayışı yaymak.
Planda, belirtilen stratejik amaçlara ulaşabilmek için ayrı ayrı hedefler, bu hedeflere ulaşmak içinse stratejiler sıralanıyor.
Din hizmetleri cami dışına taşacak
Başkanlık merkezinde irşat ekipleri oluşturmak, din görevlilerini cami dışı din hizmetlerine teşvik etmek, bu konuda eğitim faaliyetleri düzenlemek, cami dışı din hizmetleri sunulacak alanları araştırmak, aile irşat ve rehberlik bürolarının hizmet etkinliğini artırmak gibi stratejilerle toplumsal yaşantıda dinin ağırlığının artırılmak istendiği görülmekte.
Yatılı Kur’an kurslarında kalanların masrafları bütçeden sağlanacak
Toplumsal yaşantıda dinin rolünü artırmak için genç kuşaklara yönelik stratejilerin de geliştirildiği görülüyor. Bu çerçevede öğrencilerin Umre’ye yönlendirilmesi, Kur’an kurslarının cazip hale getirilmesi, yatılı Kur’an kurslarının sayısının artırılması ve buralarda kalan çocukların masraflarının bütçeden karşılanması hedeflenmekte. İlköğretimden üniversiteye eğitimin her kademesi paralı hale getirilirken yatılı Kur’an kursu öğrencilerinin masraflarının bütçeden karşılanması genç kuşakların dincileştirilmesine verilen önemi göstermekte.
Merkezi vaaz uygulamasına son veriliyor
Planda merkezi vaaz uygulamasına da son verileceği görülüyor. Böylelikle yerelliklerdeki din görevlilerinin üzerlerindeki denetim gevşeyerek vaazlar yoluyla gerici propaganda yapmanın önü açılmış olacak. Ayrıca din görevlileri kendi hutbelerini yazmaları doğrultusunda eğitim verilecek.
Diyanet yayıncılıkta atılıma hazırlanıyor
Yayıncılık alanında da Diyanet’in atılım yapmak istediği anlaşılıyor. İnternetin çocuklara yönelik daha fazla kullanılacağı, yurt içinde dağıtılacak dini içerikli ücretsiz yayınların artırılacağı, 2016 sonuna kadar uydu üzerinden yayın yapan radyo ve televizyon kanalı kurulacağı görülüyor. Çocuklara ve gençlere yönelik hazırlanacak çizgi film ve roman serileriyle de toplum yararına faaliyet kisvesi altında genç nesillere muhafazakarlık aşılanacak.
Diyanetin toplumsal meselelerdeki rolü artırılıyor
Stratejik planda toplumsal problemlerin çözümü ve ahlaki yozlaşmaya karşı Diyanet İşleri Başkanlığı’nın rol üstleneceği görülmekte. Ülke genelini ilgilendiren konulara ve mahalli sorunlara ilişkin sosyal sorumluluk projeleri üretecek olan Diyanet, toplumsal birlik ve beraberliğe sunduğu katkı üzerine üniversitelerle işbirliği yaparak araştırma yapılmasını sağlayacak.
Ahlaki sorunların çözümünde de beklendiği üzere İslam dini referans alınarak Diyanet’in hareket alanı genişletilecek. Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversitelerle işbirliği yaparak olan Diyanet, ahlaki problemlerin üzerine konferans, panel, seminer vb. faaliyetler düzenlemenin yanı sıra bireysel ve toplumsal hayatta ortaya çıkan ahlaki problemlerin çözümüne yönelik kitap serisi hazırlayacak.
Diyanet’e Türkiye dar geldi!
Dünyada objektif İslam algısı oluşturmak ve bu anlayışı yaymak için geliştirilen stratejlere bakıldığında Diyanet’in kendisine yurtdışındaki vatandaşlara din hizmeti sağlamanın çok daha ötesinde misyonlar yüklediği görülebiliyor. Yurt dışında düzenlenen Kutlu Doğum Haftası etkinliklerini bölgedeki diğer Müslümanların da katılımlarını sağlayacak şekilde planlamak, Müslüman ülke ve topluluklar arasında birlik sağlanması için çalışmalar yapan uluslararası kurumların faaliyetlerine etkin bir şekilde katılmak ve öncülük etmek, değişik dil ve lehçelerde Kur’an-ı Kerim Meali ve dini yayınlar hazırlayarak ücretsiz dağıtmak, yurt dışındaki misyonerlik faaliyetlerini takip etmek, değerlendirmek gibi stratejiler göz önünde bulundurulduğunda ortaya din hizmetlerini düzenleyen bir kamu kuruluşundan ziyade uluslararası iddialara sahip İslami bir oluşum görüntüsü çıkmakta.
Güçlü-Zayıf Yönler, Fırsatlar-Tehditler analiz ediliyor
Planda yapılan GZFT (Güçlü-Zayıf Yönler, Fırsatlar-Tehditler) analizinde Diyanet İşleri Başkanlığı’nın güçlü ve zayıf alanları ile Başkanlığı etkileyebilecek fırsatlar ve tehditler ele alınıyor. Kurumun geniş teşkilat yapısı, radyo ve televizyon yayını yapma imkanına sahip olması, geniş kitlelere ulaşabiliyor olması güçlü yanlara örnek gösteriliyor.
Bütçe imkanlarının kısıtlı olması (2012’de bütçesi yüzde 22,4 artırıldı), kadro yetersizliği, kadın personel eksikliği, camilerin fiziki yapıları, nitelikli personelin başka kurumlara geçmesi kurumun zayıf yanlarına örnek gösteriliyor.
İlahiyat Fakültelerinin birikim ve desteği, dinin dünyada yükseldiği tespiti, başkanlığın kamu kurumları ve sivil toplum nezdinde itibarının artması kurum için fırsat olarak belirtiliyor. Toplumsal sorunun çözümünde resmi kurumların ve sivil toplum örgütlerinin Diyanet ile işbirliği yapmak istemesi de fırsatlar arasında sunulmakta. Stratejik planda yer alan çok sayıda uygulama göz önünde bulundurulduğunda Diyanet’in toplumsal sorunlarına müdahale fırsatını değerlendirerek dinin toplumsal etkisini artırma konusunda fazla istekli olduğunu gösteriyor.
Sayılan bir başka fırsat ise Türkiye’nin uluslararası etkinliğinin artmış olması. Bu fırsatı da iyi değerlendirmek istediği anlaşılan Diyanet’in hedeflerine ve stratejilerine bakıldığında kendisine uluslararası misyon biçtiği görülüyor.
Dini ve ahlaki değerleri yıpratmaya dönük faaliyetler ile birlik ve beraberliği olumsuz etkileyen faaliyetler gibi başlıklar altında ise belirtilen tehditlere örnek olarak gösterilebilir. Yakın zamanda din eleştirisi yapan Ekşisözlük yazarına “dine hakaret” gerekçesi ile açılan dava “dini ve ahlaki değerleri yıpratma tehditi” ifadesinin muğlaklığının da sıkıntı yaratabileceğini düşündürüyor.
.