Kürdistan'ın tek dayanağı Tayyip
Kukla Devlet’in tek dayanağı Türkiye
'Fikret AKFIRAT '
Enerji Bakanı Taner Yıldız, Irak merkezi Hükümeti’ne rağmen Erbil’e gitmek
isteyince, Kayseri’ye inmek zorunda kaldı. Bu durum, Irak merkezi Hükümeti ile
kuzeydeki yönetim arasında Ankara’yı da içine alan petrol ve gaz eksinli kavgada
yeni bir aşamaya ulaşıldığını ortaya koydu. Olayın geçmişi şöyle: AKP Hükümeti, Irak’ın egemenlik haklarını hiçe sayarak, kuzeydeki Barzani yönetiminin Bağdat’ı devredışı bırakma çabalarına destek verince Maliki Hükümeti Ankara’ya tavır aldı.
Irak’ta merkezi Hükümet güçleri ile Peşmerge’nin karşı karşıya gelmesinin arkasındaki temel neden, Barzani yönetiminin son dönemde özellikle petrol ve doğalgaz kaynaklarına hükmetme çabası var. Nuri el Maliki Hükümeti’nin Dicle Operasyon Komutanlığı’nı kurarak, Selahaddin, Kerkük ve Diyala’daki güvenliğin sorumlusu ilan etmesi buna bir yanıt.
OLDUBİTTİYLE YARATILAN STATÜKO
Irak Ordusu ile Peşmerge arasında Türkmen kenti Tuzhurmatu’da 16 Kasım’da yaşanan çatışmanın ardından merkezi hükümet ile Barzani yönetimi arasındaki görüşmelerde ortaya çıkan tablo dikkat çekici. Barzani yönetimi, Peşmerge temsilcilerinin toplantıya götürdüğü 14 maddelik metni “anlaşma oldu, işte maddeleri” diye servis etti. Arkasından “Maliki anlaşmaya uymadı” diye haberler sızdırdı. Oysa görüşmede, merkezi hükümet temsilcileri, çatışmanın çözümü açısından Bağdat’ın şartlarını iletti. Irak’ın kuzeyinde yayın yapan Rudaw adlı internet sitesinde Bağdat’ın önerileri yer aldı. Bunlar arasında en önemlisi, Irak’taki çatışmanın rengini değiştirecek ölçüde önemli. Buna göre, Bağdat, Peşmerge’nin Amerikan işgalinin gerçekleştiği 2003 öncesindeki sınırlarına çekilmesini istedi.
Bağdat’ın talepleri şöyleydi:
- Bağdat, Dicle Operasyonlar Komutanlığı’nın lağvedilmesini kabul etmiyor.
- Bağdat, Peşmerge ile Irak Ordusu arasında ihtilaflı bölgelerdeki durumla ilgili yapılan toplantılara Amerikalı yetkililerin katılmasına artık izin vermeyecek.
- Peşmerge güçleri, Ninova, Selahaddin, Kerkük ve Diyala’dan derhal çekilmeli.
- Kerkük ve Diyala’daki polis güçleri Dicle Operasyonlar Komutanlığı’na bağlı olacak.
- Barzani yönetimi, Kerkük’e sivil kıyafetler altında yolladığı 6 bin Peşmergeyi derhal geri çekmeli.
- Barzani yönetiminin Peşmerge güçler, 2003 öncesindeki sınırlara dönmeli.
Aslında bu talepler, Irak anayasasına uygun. Çünkü Barzani yönetimi, 2003 sonrasında oldubittiyle, Musul, Selahaddin, Kerkük ve Diyala’nın bazı bölgelerine Peşmergeyi yerleştirdi. Irak Anayasası’na göre, “ihtilaflı bölgeler” olarak adlandırılan bu bölgelerde Irak güvenlik güçleri yetkili.
PETROL-GAZ ÇATIŞMASINDA KRİTİK KONU TÜRKİYE ROTASI
Barzani yönetiminin bu bölgelerdeki etkinliğinin hedefi, petrol bölgelerine hakimiyet kurmak. Bu bölgelerde aralarında Türk şirketlerinin de bulunduğu yabancı şirketler petrol ve gaz çıkarma faaliyeti içinde. Bölgedeki en büyük yabancı yatırımcı BP ile evlilik yapan Genel Enerji. Ancak Basra bölgesindeki petrol sahalarını tehlikeye atacak ölçüde merkezi Hükümet ile arasını açmayı göze alan Exxon Mobil gibi büyük devler de Irak’ın kuzeyindeki petrol ve gaz anlaşmaları yapmaya başladı. Taner Yıldız’ın gidemediği toplantı da bu büyük petrol şirketlerin sponsorluğunda düzenlenmişti.
Ancak bu petrol şirketlerinin temel sıkıntısı, burada çıkarılan petrol ve gazın satışı. Merkezi Hükümet, petrol şirketlerinin satış işlemini Bağdat üzerinden yapmasını istiyor ve Barzani yönetiminin Bağdat’ı devredışı bırakarak yaptığı anlaşmalarını kabul etmiyor. Barzani yönetimi ise Bağdat’a karşı, Türkiye’yi arkasına almaya çalışıyor. AKP Hükümeti’nin son dönemdeki uygulamaları, Barzani’nin beklentisine uygun ilerliyor. Yine oldubittiyle, Irak’ın kuzeyinde çıkarılan gaz ve petrolün Türkiye üzerinden satılmasına zemin oluşturulmak isteniyor.
