Ekonomide güven ‘SİZLERE ÖMÜR!’
Ekonomik güven endeksi Şubat'ta yüzde 14.8 gibi büyük oranda azalışla 71.46'ya geriledi. Bu rakam, TÜİK'in veriyi hesaplamaya başladığı Ocak 2012'den beri en düşük seviye oldu...Ekonomide güven en düşük düzeyde
Ekonomide güven, bugüne kadar en düşük düzeylere düştü...
Ekonomik güven endeksi Şubat'ta bir önceki aya göre yüzde 14.8 gibi büyük oranda azalışla 71.46'ya gerileyerek, TÜİK'in veriyi hesaplamaya başladığı Ocak 2012'den beri en düşük düzeye geriledi.
Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması ortalama üzeri güveni; 100'den küçük olması ise ortalama altı güveni gösteriyor. Ekonomik güven endeksi, ekonomik büyümeye ilişkin olarak diğer ekonomik göstergelere kıyasla daha erken bilgi sağladığı için öncü bir gösterge olarak gösteriliyor.
TÜİK açıklamasına göre ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, hizmet, perakende ticaret, inşaat ve reel kesim (imalat sanayi) güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Ekonomik güven endeksi Kasım'da 104.8, Aralık'ta 100.8, Ocak'ta ise 83.9 düzeylerindeydi.
Endeks, tüketici güven göstergesi ile mevsim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi (reel kesim), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ilişkin güven göstergelerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşuyor.
ENDEKS NEYİ İFADE EDİYOR?
TÜİK açıklamasına göre ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, hizmet, perakende ticaret, inşaat ve reel kesim (imalat sanayi) güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Ekonomik güven endeksi Kasım'da 104.8, Aralık'ta 100.8, Ocak'ta ise 83.9 değerini almıştı. Endeks, tüketici güven göstergesi ile mevsim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi (reel kesim), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ilişkin güven göstergelerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşuyor.
TÜİK endeksin, ekonomik büyümeye ilişkin olarak diğer ekonomik göstergelere kıyasla daha erken bilgi sağladığından öncü bir gösterge olduğunu belirtiyor. Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması ortalama üzeri güveni; 100'den küçük olması ise ortalama altı güveni göstermekte.
UÇAK DÜŞÜRME KRİZİNİN ARDINDAN BAŞLAYAN AMBARGO, HEMEN HER SEKTÖRDE ETKİSİNİ GÖSTERDİ
Ocak’ta ihracat ithalattan da fazla azaldı İhracattaki azalmanın ithalatı da geride bırakarak devam ettiği Ocak ayında toplam dış ticaret yüzde 20.7 gerileme ile 28.95 milyar dolardan 22.96 milyar dolara düştü. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; Ocak ayında ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22 azalarak 10 milyar doların da altına düştü ve 9 milyar 597 milyon dolar oldu.
Aynı dönemler itibarıyla ithalat da yüzde 19.7 azalarak 13 milyar 358 milyon dolara geriledi. Ticaret açığı 3.7 milyar dolar İhracatın ithalattan daha hızlı gerilemesine karşın, hacim olarak ithalatın daha yüksek olması nedeniyle, Ocak ayında dış ticaret açığı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13.4 azalarak 4 milyar 343 milyon dolardan 3 milyar 762 milyon dolara düştü. Buna karşılık, aynı dönemler itibarıyla ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 73.9'dan, yüzde 71.8'e düştü.
Avrupa Birliği'ne (AB) yapılan ihracat yüzde 9.7 azalarak 4 milyar 750 milyon dolara gerilemesine karşın, yüksek oranlı genel düşüşün etkisiyle AB'nin ihracattaki payı yüzde 42.7'den yüzde 49.5'e yükseldi. Almanya'ya yapılan ihracat Ocak ayında 1 milyar 90 milyon dolara ile ilk sırada yer alırken, bu ülkeyi sırasıyla 650 milyon dolar ile İngiltere, 570 milyon dolar ile İtalya ve 469 milyon dolar ile Irak izledi.
Çin'den yapılan ithalat ise 1 milyar 924 milyon dolar ile yine ilk sıraya yükselirken, bu ülkeyi sırasıyla Rusya 1 milyar 345 milyon dolar ile, Almanya 1 milyar 163 milyon dolar ile ve İtalya 606 milyon dolar ile izledi. Rusya’ya ihracat yüzde 66 düştü Uçak krizinden sonra Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ülkeler arasında sayılan Rusya ilk 20 listesinden de düştü.
TÜİK'in verilerine göre, Rusya'ya ihracat 2015 yılı Ocak ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 31.4 gerilemesine karşın 316 milyon dolar düzeyindeyken, bu yılın aynı ayında yüzde 66 düşüşle 107 milyon dolara geriledi. Böylece, Rusya'ya ihracat, 461 milyon dolar olan önceki yıla göre de yüzde 77 düşmüş oldu.
Verileri değerlendiren ALB Forex Araştırma Uzmanı Enver Erkan, "2016 Ocak verileri değerlendirildiğinde; ihracattaki düşüşün ithalattaki düşüşten daha keskin bir şekilde gerçekleştiği görülüyor" dedi ve ekledi:
"Diğer yandan ihracatımızın yaklaşık yüzde 40'ndan fazlasını yaptığımız Euro Bölgesi'nde ekonomik büyümenin halen ivmelenememiş olması ihracatın zayıf kalmasında önemli etkenlerden birisidir. Burada azalma yüzde 9,7."
Domateste 32.8 milyon dolarlık kayıp Rusya'nın 1 Ocak'ta başlattığı ambargo nedeniyle Türkiye'nin 1 Ocak- 22 Şubat arasındaki domates ihracatında 32 milyon 803 bin dolarlık azalma oldu. Toplam yaş meyve sebze ihracatında 84 milyon dolar, portakalda 23.7 milyon dolar, mandalinada 16.8 milyon dolarlık kayıp gerçekleşti. Türkiye'nin sınır ihlali gerekçesiyle 25 Kasım'da Rus savaş uçağını düşürmesi sonrası iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler büyük darbe gördü.
Turizmden tarıma birçok sektörde Rusya'nın Türk ürünlerine uyguladığı ambargo, yaş meyve ve sebze sektöründe domates üreticisini vurdu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Rusya'nın Türkiye'den yaş meyve sebze ihracatına yasak koyduğu 1 Ocak'tan itibaren geçen yaklaşık 50 günlük sürede, geçen yılın aynı dönemine göre 84 milyon dolarlık ihracat kaybı oldu.
Geçen yıl 1 Ocak-22 Şubat tarihleri arasında Türkiye'nin 554 bin ton yaş meyve ve sebze ihracatı yüzde 17 düşüşle bu yıl 458 bin tona geriledi. İhracat geliriyse 336 milyon dolardan 252 milyon dolara düştü. Bu dönemde en büyük kayıp, domateste görüldü. Yaş meyve sebze ihracatında geçen yıl lider ülke konumundaki Rusya yaş meyve sebze sektöründe yaşanan düşüşün en büyük nedeni oldu.
Geçen yıl 1 Ocak-22 Şubat arasında 128.8 milyon dolar ihracat yapılan Rusya'ya bu yıl aynı dönemde yüzde 75'lik düşüş ve 96.5 milyon dolar kayıpla 32.2 milyon dolarlık ihracat yapılabildi. Irak ise yüzde 28 düşüş ve 20 milyon dolarlık kayıpla 50.4 milyon dolarlık ihracatla bu dönemde ikinci sırada yer alıyor. En büyük kaybın yaşandığı üçüncü ülke Bulgaristan'a ise, yüzde 26.2 düşüş ve 3 milyon dolarlık kayıpla 7.8 milyon dolarlık ihracat yapıldı.
Şubat’ta Antalya’ya sadece 55 Rus turist geldi Rus uçağının düşürülmesi sonrası uyguladığı ambargolar nedeniyle birçok sektörde olduğu gibi turizmde de büyük kayıp yaşandı. Geçen yıl Şubat'ta Rusya'dan 8 bin 307 turistin geldiği Antalya'ya bu Şubat ayında sadece 55 Rus geldi. Antalya, kasım ayında sınır ihlali nedeniyle düşürülen Rus uçağının faturasını ağır ödüyor. Tarım ihracatında milyonlarca dolar kayıp yaşayan Antalya'da en büyük darbeyi ise turizm sektörü aldı.
55'e yakın sektörü direkt ilgilendiren turizm sektöründe Rusya pazarındaki kayıp, olumsuz etki yarattı. Sektörde bu yüzden birçok kişi işsiz kaldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, Antalya'nın turizm sektöründe ocak ayında yüzde 30 olan kaybı şubat ayında yüzde 39'a yükseldi. Son 25 yılını hep yükselişle geçiren ve 2000'li yılların başından itibaren her yıl çift rakamlı büyüme gösteren Antalya, turizm sektöründe tarihinde ilk defa çift rakamlı düşüşleri bu yılın ocak ve şubat aylarında yaşadı.
Geçen yıl şubat ayında 128 bin 810 turistin geldiği Antalya'ya bu yıl aynı dönemde 78 bin 100 turist geldi. Antalya'nın geçen yıllarda 3.5 milyon kişi sayısıyla en çok turist ağırladığı ülke olan Rusya pazarındaki düşüş oranı ise yüzde 99 oldu. Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, “Sultanahmet bombasının etkisi Almanlarda kendisini gösterdi. Almanlar yüzde 31 azaldı. Ocak ve şubatta artış gösteren tek pazar az miktarda da olsa Ukrayna oldu" diye konuştu.
