AKP’nin derdi GERÇEKLERİ SAKLAMAK!..

AKP’nin gazeteciliğe yönelik baskıları sürerken Free Web Turkey’nin raporuna göre geçen yıl 14 bini aşkın haber ve 198 bin internet sitesi erişime engellendi. Engellenen haberlerin yaklaşık 6 binini yolsuzluklar ve usulsüzlükler oluştururken bunu kadın ve çocuklara yönelik işlenen suçları anlatan haberler takip etti...

Gazeteciliğe savaş açtılar: AKP’nin derdi gerçeği saklamak

AKP iktidarının basın özgürlüğüne karşı açtığı savaşta son yıllarda en çok başvurduğu yöntem erişim engelleri ve içerikten çıkarılma kararları. Bu konuda detaylı çalışmalar yapan Free Web Turkey’in raporuna göre geçen tam 197 bin 907 internet sitesi ve 14 bin 680 haber erişime engellendi.

Free Web Turkey’nin ‘2023 İnternet Sansürü Raporu’na göre, erişim engeli kararı getirilen haberlerin arasında en çok yolsuzluk ve usulsüzlük konulu haberler yer alırken suçla adı anılanlar kamu görevlileri ve AKP’ye yakın isimlerden oluştu.

Rapora göre, erişime engellenen internet sitesi ve haberleri, 5 bin 641 ile sosyal medya paylaşımları, 743 ile sosyal medya hesabı ve 38 ile işletmelerin Google yorumları takip etti.

Rapora göre yolsuzluğu, usulsüzlükleri, kadın ve çocuklara karşı işlenen suçlara yönelik yazılan haberler sayısız kez alınan mahkeme kararları doğrultusunda engellendi.

Haberlerin konularına ve engellenme sayılarına göre dağılımın bir kısmı şu şekilde:

• Yolsuzluk ve usulsüzlük: 5 bin 881
• Kadın ve çocuklara karşı işlenen suçlar: 2 bin 256
• Örgütsel suçlar: bin 733
• Erişim engeli: 397

Erişim engeli getirilen haberlerde bahsedilen kişilere göre dağılım şu şekilde:

• Kamu görevlileri: 3 bin 192
• AKP’ye yakın kişi ve organizasyonlar: 1.133
• Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ailesi: 6

‘KİŞİLİK HAKLARI’ BAHANE EDİLDİ

2023 yılında haberlerin engelleme gerekçelerinde ilk sırada “kişilik hakları ihlali” yer aldı. Buna göre, 2023’te 14 bin 332 haber bu gerekçeyle erişime engellendi. Rapora göre sırasıyla haberlerin öznelerinde 5 bin 150 haberle kamu görevlileri, 2 bin 580 haberle yurttaşlar, 2 bin 575 haberle AKP’ye yakın kişi ve organizasyonlar, bin 147 haberle şirketler ve 854 haberle AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ailesi yer aldı.

Aynı zamanda, en çok engel kararı verilen gerekçelerden ikinci sırada yer alan “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması”yla geçen yıl toplamda 344 habere erişim engeli getirildi.

Rapora göre, haberlere en çok erişim engeli getiren mercilerin bir kısmı ise şu şekilde sıralandı:

• İzmir 4. Sulh Ceza Hâkimliği: 819
• İstanbul Anadolu 10. Sulh Ceza Hâkimliği: 772
• İstanbul Anadolu 6. Sulh Ceza Hâkimliği: 752
• İstanbul Anadolu 4. Sulh Ceza Hâkimliği: 728
• İstanbul Anadolu 7. Sulh Ceza Hâkimliği: 658

TARİKATLAR BİLE KARAR GETİRTTİ

Free Web Turkey’nin raporuna göre tarikat ve cemaatlerin adının karıştığı 211 haber, 11 farklı kararla erişime engellendi.

Söz konusu haberlerden 157’sinin konusu kadın ve çocuklara karşı işlenen suçlar, 60’ı yolsuzluk ve usulsüzlük, 4’ü ise din sömürüsü oldu. Rapora göre, sosyal medya paylaşımlarının da dahil edilmesiyle tarikat ve cemaatlerin erişim engeli getirttiği URL sayısı 301’e ulaştı. 301 URL’nin 198’i de 2023 yılının ilk aylarında erişime engellendi.

Erişim engeli talebinde “kişilik hakları ihlali” gerekçesine sığınanlardan biri de tarikat ve cemaatler oldu. Buna göre, haklarındaki 80 sosyal medya paylaşımı için “kişilik hakları ihlali” iddiasıyla erişim engeli getirildi.

GAZETE VE DERGİLER ENGELLENDİ

Çeşitli yolsuzluk ve usulsüzlük iddialarının yer aldığı 7 internet sitesi 3 farklı kararla birlikte erişime engellendi. Erişim engeli getirilen gazetelerin “özgür basın” olarak tanımlandığına dikkat çekilen raporda söz konusu gazete ve dergiler şu şekilde sıralandı:

• Kızıl Bayrak Gazetesi: 5 farklı mahkeme kararıyla erişime engellendi.
• Etkin Haber Ajansı (ETHA): 2022 yılında yoğun bir sansüre uğrayan ETHA için 2023 yılında 4 farklı kararla erişim engeli getirildi.
• Komün Dergi: 3 farklı mahkeme kararıyla erişime engellendi.
• Gazete Patika: 3 farklı mahkeme kararıyla erişim engeli getirildi.
• Özgür Gelecek Gazetesi: 3 farklı alan adı 3 farklı kararla erişime engellendi.
• Yeni Demokrasi Gazetesi: 2 farklı kararla 2 kez engellendi.
• Alınteri Gazetesi, Yeni Yaşam Gazetesi, Yeni Demokrat Gençlik, Jinnews ve Avrupa Demokrat: 2023’te birer kez erişim engeli getirildi.
• Voice of America (VOA), Deutsche Welle (DW): Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından erişim engeli kararı aldırıldı.

Aynı zamanda Sözcü gazetesinin internet sitesi Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından alınan kararla engellendi. Buna göre, ülkede bulunan 77 bin okul, 1,2 milyon öğretmen ve 19 milyon öğrenci, okulların internet bağlantısını kullandıkları sürece söz konusu gazeteye erişim sağlayamıyor.

İlk sıradaki hâkimlik tanıdık

Free Web Turkey 2023 Sansür Raporu’na göre, erişim engeli getirilen 5 bin 641 sosyal medya paylaşımına ilişkin karar verenlerin en başında İstanbul Anadolu 4. Sulh Ceza Hâkimliği yer aldı. Rüşvet karşılığı erişim engeli kararı verdiği suçlamasıyla soruşturma geçiren ve görevden alınan Sidar Demiroğlu, burada hâkimlik yapıyordu. Aynı zamanda 21 erişim engeli kararının 20’sinde Demiroğlu’nun imzası bulunuyordu.

Ayrıca sosyal medya paylaşımları hakkında sulh ceza hakimlikleri, İstanbul 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi ve Erişim Sağlayıcıları Birliği’nden (ESB) oluşan tam 67 farklı merci tarafından erişim engeli kararı verildi. Bu kararların 65 tanesi İstanbul 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi ve biri de ESB tarafından engellenirken geri kalan 5.575 paylaşım ise çeşitli sulh ceza hâkimliklerinin kararıyla erişime engellendi.

BİRGÜN’E BİR ENGEL DAHA!

BirGün 11 Temmuz tarihinde yayımlanan Türk Hava Yolları (THY) yöneticilerine yapılan zammı konu alan “Yurttaş çakıldı, yöneticiler uçuşta” başlıklı haberine erişim engeli getirildi.

THY tarafından İstanbul 1. Sulh Ceza Hâlimliği’ne yapılan başvuru sonucunda, haberin “kişilik haklarını ihlal” ettiği gerekçesiyle ‘erişim engeli talebi’ kabul edildi.

GERÇEĞE TAHAMMÜLLERİ YOK

Rapora göre “kişilik hakkı ihlali” gerekçesiyle engellenen 5 bin 167 sosyal medya paylaşımının özneleri şu şekilde:

• Kamu görevlileri: 2 bin 31
• AKP’ye yakın isimler: bin 785
• Yurttaşlar: 731
• Erdoğan ve ailesi: 255
• İş insanları: 241
• Tarikat ve cemaatler: 80