OECD: TÜRKİYE'DE YAŞLI GELİR ADALETSİZLİĞİ ÇOK YÜKSEK
AKP Meclis'e verilen kanun teklifiyle bayramlarda emeklilere ödenen ikramiyeyi 3 bin TL'den 4 bin TL'ye çıkarmayı önerdi. Peki Türkiye'deki emekli maaşları dünyanın geri kalanına kıyasla ne durumda?..
Dikkat çeken araştırma:
Türkiye'deki emekli maaşları dünyanın
geri kalanına kıyasla ne durumda?
DİSK Emekli-Sen Başkanı Cengiz Yavuz, 2024 yılının AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Emekliler Yılı ilan edildiğini hatırlatarak "2024 emekliler için açlık, yoksulluk, sefalet yılı olarak geride kalıyor, görünen o ki 2025 yılında 2024'ü bize aratacaklar" dedi.
Erdoğan ise 17 Ocak'ta yaptığı bir konuşmada emekli maaşlarında "tarihin en büyük artışlarını" gerçekleştirmelerine rağmen "hayat pahalılığının yol açtığı dengesiz fiyatlama" ve "açgözlülüğün" bu artışları zamanla erittiğini söyledi.
ULUSLARARASI ENDEKSTE SONDAN DÖRDÜNCÜ
Dünyadaki emeklilik sistemlerini karşılaştıran çeşitli araştırmalar var.
Bunlardan biri her yıl ABD merkezli danışmanlık şirketi Mercer ve finans eğitimi alanında çalışan CFA Institute tarafından ortaklaşa hazırlanan Küresel Emeklilik Endeksi.
Bu iki kuruma göre emeklilik sistemlerinde önemli üç kriter var:
- Emeklilik aylığının miktarı
- Emeklilik sisteminin sürdürülebilirliği
- Emeklilik sisteminin güvenilirliği
Endeks için 2024 yılında 48 ülke karşılaştırıldı.
Her bir ülke için 50'den fazla göstergenin incelendiği endekste ilk dört sırayı Hollanda, İzlanda, Danimarka ve İsrail alırken Türkiye sondan dördüncü oldu.
Türkiye'nin gerisinde kalan üç ülke ise Filipinler, Arjantin ve Hindistan'dı.
İlk sıradaki Hollanda'ya 100 üzerinden 84.8 puan verilirken Türkiye 48.3'te kaldı.
Türkiye'nin puanı yıllar içinde bir miktar yükselirken sıralamadaki yeri pek değişmedi.
İlk olarak 2019'da endekse dahil edilen Türkiye, o yıl da 37 ülke arasında sondan üçüncüydü.
Rapora göre Türkiye'nin düzeltmesi gereken başlıklar şöyle:
- En yoksul yaşlılara yönelik emekli maaşı artırılmalı
- Özel emeklilik yaygınlaştırılmalı
- Emeklilikten önce özel emeklilik fonunda biriken paraya erişim imkanı azaltılmalı
OECD: TÜRKİYE'DE YAŞLI GELİR ADALETSİZLİĞİ ÇOK YÜKSEK
Uluslararası karşılaştırma yapan bir diğer rapor ise Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından iki yılda bir yayımlanan Pensions at a Glance (Bir Bakışta Emeklilik) raporu.
OECD, raporunda Türkiye'deki 65 yaş üzeri nüfusta harcanabilir gelir adaletsizliğinin "çok yüksek" olduğunu belirtiyor.
En son 2023 yılında yayımlanan raporda incelenen 38 ülke içinde Türkiye en fazla eşitsizliğin olduğu beşinci ülke.
OECD ayrıca Türkiye'de enflasyonun yüksek olması nedeniyle artırılan emekli aylıklarının sonraki aylarda yetersiz kaldığına dikkat çekiyor.