Avrupa 45 günde Türkiye'den giden 54 ürünü reddetti
Son 45 günde Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen 54 ürün "zehir" ve "kanserojen" madde tespiti gerekçesiyle iade edildi. Bazıları piyasadan geri çekildi...
Avrupa 45 günde Türkiye'den giden 54 ürünü reddetti: Zehirli ve kanserojen madde tespiti
Tarımda kullanılan
kimyasal maddeler yani pestisitler, hormonal sistemde ve sinir
sisteminde bozuklukların yanı sıra kanser gibi sağlık sorunlarına neden
oluyor. Bu nedenle gıda ürünlerinde pestisit kalıntısının olup
olmadığının denetlenmesi gerekiyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı, 7 Ocak 2025’te yayımladığı yeni yönetmelikle pestisit limitlerinde güncellemeye giderek Avrupa Birliği (AB) standardı getirmişti. Yönetmeliğin yayınladığı tarihten itibaren üç ayda uyum sağlanacağını belirtmiş ve o tarihten önce yürürlükteki hükümlere uygun olarak üretilmiş gıdalar içinse “Raf ömrü boyunca piyasada bulunabilir” denmişti.
Diken'den Ayşegül Kasap'ın aktardığına göre yönetmeliğin üzerinden yaklaşık 6,5 ay geçti, buna karşın Avrupa’dan gelen gıda bildirimlerinin ardı arkası kesilmiyor. Sadece son 45 günde Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen tam 54 ürün "zehir" ve "kanserojen" madde tespiti gerekçesiyle iade edildi veya piyasadan çekildi.
Ürünler geri çağrıldı, el koyuldu veya sınırdan çevrildi
Bahse konu süre zarfında birçok üründe Okratoksin A tespit edildi. Bu zehirli madde, bağışıklığı baskılayıcılık, böbreklerde fonksiyonel ve yapısal bozukluklar, kanser oluşumu, sinir sistemini bozma gibi insan sağlığı için son derece ciddi yan etkilere sahip bir mikotoksin.
Almanya Türkiye’den aldığı ayçiçeği tohumlarında Okratoksin A tespit etti. Üründe izin verilen limitin 6,5 katı zehir tespit edildi. Bunun üzerine ürün "tehlikeli" koduyla tüketiciden geri çağrıldı. Almanya'nın Okratoksin A tespit ettiği Türkiye'den gönderilmiş bir diğer ürün ise armut oldu. Armutlarda izin verilen limitin 2,3 katı Okratoksin A bulundu ve ürünlere "potansiyel risk" koduyla el konuldu.
Türkiye'den Polonya, Finlandiya, Hollanda ve Polonya'ya gönderilen kuru kayısılarda da Okratosin A tespit edildi. Ürünlerde sırasıyla izin verilen sınırın 10,3, 3, 5 ve 4 katı Okratosin A tespit edildi. Bunun üzerine Polonya "tehlike" koduyla piyasaya bilgi geçerken, diğer ülkeler ise ürünleri sınırdan geri çevirdi.
Türkiye'den gönderilen kuru incirler de riskli oldukları gerekçesiyle sınırdan çevrildi. Hollanda bir sevkiyatta 5,25, bir diğer sevkiyatta 3,6 kat limit aşımı tespit etti, İtalya ise izin verilen limitin 2,2 katı Okratoksin A buldu.
Ayrıca Yunanistan'da Türkiye’den gönderilen organik meyan kökü tozunda izin verilen limitin 28,5 katı Okratoksin A tespit etti. Ürünler "tehlikeli" koduyla piyasadan geri çağrıldı.
En zehirli aflatoksin çeşitli ürünlerde tespit edildi
Türkiye'den Avrupa'ya gönderilen ürünlerde tespit edilen bir diğer zehir ise Aflatoksin B1 oldu. Tarım Bakanlığı'nın en zehirli aflatoksin olarak nitelendirdiği Aflatoksin B1, hem kanser hem de gen yapısını değiştirebiliyor.
Türkiye'nin Aflatoksin B1 karnesi şöyle:
Almanya'ya yönelik üç farklı kuru incir sevkiyatında da izin verilen limitin üzerinde Aflatoksin B1 tespit etti. Ürünler "tehlikeli" koduyla sınırdan gönderildi.
Bulgaristan bir kuru incir sevkiyatında izin verilen limitin 2,5 katı, bir diğer sevkiyatta ise izin verilen limitin 4 katı Aflatoksin B1 tespit etti ve ürünler sınırdan çevrildi. Benzer bir durum Antep sıtığında da yaşandı. Bir sevkiyatta 7, başka bir sevkiyatta limitin 2 katı zehir tespit etti ve "tehlikeli" koduyla geri gönderdi.
Yunanistan Türkiye’den aldığı organik Antep fıstığında izin verilen limitin 7 katı, aldığı kuru incirden limitin 2 katı Aflatoksin B1 tespit etti. Ürünler "tehlikeli" koduyla sınırdan reddedildi.
Aflatoksin B1 tespiti nedeniyle İtalya aldığı fındık ve kuru incirleri, Çekya Dubai çikolatasını, Fransa ise üç farklı kuru incir sevkiyatını sınırda iptal etti.
Aflatoksinlerin yanı sıra Türkiye'den Avrupa'ya gönderilen çeşitli birçok üründe ponceau 4R, pirolizidin alkaloid, salmonella, sülfit, bacillus cereus ve ESBO gibi maddeler/bakteriler tespit edildi. Bunun üzerine ürünü satın almış olan ülkeler, bahse konu ürünleri ya sınırdan geri gönderdi ya da piyasaya sürüldüyse uyarıda bulundu.
