Örgütlere patlayıcı madde tedarikine ilişkin raporda adı geçti
Çeşitli örgütlere Türkiye'den patlayıcı madde sağlandığına ilişkin raporda adı geçen Hindistan şirketi Solar Patlayıcı'nın Eskişehir'deki tesisinin yıllardır denetlenmediği ortaya çıktı...
Örgütlere patlayıcı madde tedarikine ilişkin raporda adı geçti: Eskişehir'deki Hintli şirket yıllardır denetlenmemiş
Eskişehir Emniyet Müdürlüğü, patlayıcı maddeler üreten Hindistan şirketinin tesislerini denetledi.
Yapılan denetimlerde çok sayıda usulsüzlük tespit edildi. Yemekhanesinden soyunma odasına kadar tesislerde bulunan yapıların neredeyse tamamına yakının kaçak olduğu belirlendi.
2014 yılında çoğunluk hisse elde edildi
MedyaRadar'dan Ercan Öztürk'ün aktardığına göre, Hindistan merkezli Solar Patlayıcı'nın sahiplerinden Satyanarayan Nandlal Nuwal ile Manish Satyanarayan Nuwal, 2010 yılında Eskişehir merkezli İlci Patlayıcı'dan hisse alarak şirketin yönetim kuruluna girdi. Bir süre sonra çoğunluk hisse Solar’a geçti; böylece İlci 2014’te ismini değiştirip Solar Patlayıcı Maddeler Sanayi A.Ş. oldu.
Aynı yıl Irak'taki saha araştırmaları sonucunda hazırlanan bir rapora göre bazı örgütlerin kullandığı patlayıcı malzemelerin Türkiye'den tedarik edildiği ortaya çıktı ve hazırlanan raporda çok sayıda şirketin adına yer verildi. O şirketlerden biri de sahipleri Hindistan vatandaşı olan Solar Patlayıcı Hizmetler A.Ş.'ydi.
Eskişehir Emniyet Müdürlüğü, Hindistan şirketinin Seyitgazi'de bulunan tesislerinde 2022 yılında denetim yaptı. Tesislerde yapılan denetimler sonucunda tespit edilen usulsüzlükler raporlandı.
Yapıların kaçak olduğu tespit edildi
Eskişehir Emniyet Müdürlüğü 16 Mart 2022 tarihinde yaptığı denetimde Milli Emlak arazisinde faaliyet gösteren tesislerde şu usulsüzlükleri belirledi:
"Eskişehir Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü'nün 2021 tarihinde onaylamış olduğu vaziyet planında bulunan yapı ve tesislerin zemininde mevcut olduğu ancak idari binanın doğu kısmında bulunan iki adet yemekhane, bir adet soyunma odalarının bulunduğu bina, idare binasının batısında kalan diğer yedi adet yapının vaziyet planında bulunmadığı, bu yapıların ruhsatı, yapı kullanma izin belgelerinin olmadığı tespit edilmiştir. Ölçüm raporlarının güncel olmadığı anfo ve emülsiyon patlayıcı binası zeminlerinde dezenformasyon bozulmalar sebebiyle zeminin iletkenlik özelliğini yitirdiği düşünülmektedir."
İzin belgelerine el koyuldu
Eskişehir İl Emniyet Müdürlüğü ekipleri, tespit ettikleri eksikliklerin giderilmesi için Hintli şirkete 260 gün süre verdi. Verilen bu sürenin sonunda, 30 Aralık 2022 tarihinde ikinci kez denetim yapıldı.
Yapılan ikinci denetimde bazı eksiklikler giderilirse de patlayıcı maddelerin bulunduğu üç depo, tesislerdeki kaçak yapılarla ilgili herhangi bir düzeltme yapılmadığı belirlendi.
Valilik oluruyla, eksikler giderilinceye kadar Solar Patlayıcı Hizmetler şirketin üç adet izin belgesinin geri alınmasına karar verildi.
'Eksiklikler giderilmeden izin belgeleri geri verildi' iddiası
Hindistan merkezli şirketle ilgili iddialar da hazırlanan bu rapordan sonra devreye girdi. Eskişehir Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü vaziyet planına aykırı olarak yapılan çok sayıda yapıyla ilgili herhangi bir işlem yapılmadığı öğrenildi.
Eskişehir Emniyet Müdürlüğü denetimleri sonucunda geçici süreyle iptal edilen izin belgeleri eksiklikler giderilmediği halde şirkete geri verildiği iddia edildi.
Hindistan'ın en büyük şirketlerinden biri
1980’lerden itibaren patlayıcı maddelerin önce pazarlamasını sonrasındaysa üretimini yapan şirket, bugün Hindistan hükümetinden savaş başlığı, füze ve roket üretimi için müsaade alan bir savunma sanayi şirketine dönüşmüş durumda.
Nagpur'da yer alan tesisi dünyanın en büyük tek lokasyonlu kartuş tesisi olan Solar'ın, Nijerya, Zambiya, Güney Afrika, Türkiye, Tanzanya, Endonezya, Avustralya ve Gana'da tesisleri bulunuyor. Ayrıca Suudi Arabistan ve Kazakistan'a da yeni tesisler kuruluyor.
Toplu ve kartuşlu patlayıcılar, detonatörler, infilak fitili ve bileşenlerini üreten Solar, yüzde 24'lük pazar payıyla Hindistan'ın en büyük şirketleri arasında yer alıyor.
Şirketin gelirinin yüzde 38'ini ihracat kalemi oluşturuyor ve 2025 yılında ihracattan elde edilen gelir bir önceki yıla göre yüzde 18 artarak 29 milyar rupiye yükselmiş durumda.
Yıllarca denetlenmediği ortaya çıkan bir şirketin adının, bazı örgütlerin kullandığı patlayıcı malzemelerin Türkiye'den tedarik edildiğine ilişkin hazırlanan raporda geçmesi ise dikkat çekiyor.
