23 yıllık AKP iktidarında Türkiye, “ucuz ölümler ülkesi” haline geldi!..
Eskişehir’in Seyitgazi ilçesindeki orman yangınında 10 kişi yaşamını yitirdi. Prof. Dr. Erdoğan Atmış, “Düzen değişmedikçe felaketler devam edecek” dedi. 23 yıllık AKP iktidarında Türkiye, “ucuz ölümler ülkesi” haline geldi. Depremden sele her alanda yaşanan çürüme ülkeyi yönetilmez hale getirdi...
Memleketi ateşe attılar
Yangınların etkisinin ve sayısı her geçen gün artmasına rağmen işçi sayısında belirgin bir artış olmaması, işe alınan işçilerin yeterli eğitimi almaması ve ekipman yetersizliği felakete kapı araladı. Üstelik Dokuz Eylül Üniversitesi Tınaztepe Yerleşkesinde bulunan, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Orman Genel Müdürlüğü Orman Yangınları İşçi Eğitim Merkezi de 2019 yılında kapatılıp Dokuz Eylül Üniversitesi'ne devredildi. Uzmanlar uzun süredir yaşanabilecek felaketlere ilişkin uyarılarda bulunuyordu. Bilim insanlarının yıllardır uyardığı iklim krizi etkileri, hazırlıksız ve plansız yönetimle birleşince faciaya dönüştü.
Eskişehir’in Seyitgazi ilçesinde Büyükyayla ve Fethiye mahalleleri arasında çıkan orman yangınında söndürme ekipleri alevlerin arasında kaldı. 22 Temmuz sabahı saat 08.30’da Seyitgazi ilçesinde başlayan yangın, rüzgarın etkisiyle hızla yayıldı. Alevler kısa sürede yerleşim yerlerini tehdit etti. Yangının ilerleyen saatlerde Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesi Sarıcaova köyüne ulaşması üzerine köy tedbir amacıyla boşaltıldı. Yangının soğutma çalışmaları sırasında ekipler aniden parlayan alevlerin arasında kaldı. Yangında yaşamını yitirenlerin isimleri şöyle: Sercan Utmi, Hilmi Şahin, Eyüp Dereli, Tolunay Kocaman, Enes Kızılyel, Muharrem Can, İlker Onarıcı, Tekin Enes Sarıyıldız, Bayram Eren Arslan ve Alperen Özcan.
Bu sırada dün sabah saatlerinde de süren yangın, öğleden sonra Afyonkarahisar'ın İhsaniye ilçesine bağlı Sarıcaova köyüne sıçradı. Yangına karadan ve havadan müdahale için ekipler seferber oldu, köy tedbir amacıyla tahliye edildi.
1 İŞÇİ YOĞUN BAKIMDA
İşçilerden Kader Dereli’nin yoğun bakım ünitesindeki tedavisi sürüyor. Eskişehir Şehir Hastanesi’nde tedavi altına alınan Dereli’nin el, yüz ve bacaklarında 2 ve 3’üncü derece yanık olduğu tespit edildi. Ayrıca yoğun sıcak ve yoğun duman nedeniyle akciğerlerinde de hasar oluştuğu belirtildi.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, olayla ilgili soruşturma başlatıldığını açıkladı. Tunç, "Bizleri büyük bir acıya sevkeden bu elim yangın olayı ile ilgili olarak Eskişehir ve Afyon Cumhuriyet Başsavcılıklarınca derhal soruşturma başlatılarak Cumhuriyet savcılarımız görevlendirilmiştir" dedi.
BÜTÇE AZALTILDI
BirGün TV’ye konuşan Ormancılık Politikası Uzmanı Prof. Dr. Erdoğan Atmış, Türkiye’de yangın rejiminin 2019’dan sonra değiştiğini hatırlattı. Atmış yaptığı açıklamada şunları söyledi: “En önemli nedenlerden biri yangınla mücadele bütçesinin azaltılması. 2018’den beri süren ekonomik krizde asıl tasarruf ormancılıkta yapıldı. Araç-gereç alımı, işçi alımı, güvenlik ekipmanı dağıtımı azaltıldı. Bunun sonucunu şimdi görüyoruz. Orman Genel Müdürlüğü’nün bütçesi kesildi, gelirleri orman kesimi, madencilik ve enerji izinlerine bağlandı. Yangınları önlemek için diğer ormanları daha çok kesmek zorunda bırakıldılar.”
Ayrıca yıllardır işçi alınmadığına vurgu yapan Atmış, “Yangın işçileri 8 saatlik mesaiyle çalışması gerekirken 24 saat çalışmak zorunda kaldılar. Lojistik destek yok, konaklama yok. Bir yangın aracında en az 5 kişi olması gerekirken, iki kişiyle müdahale ediyorlar. Erken müdahale edemiyorlar, yangınlar büyüyor. Buna rağmen işçilerin özverisi üzerinden kahramanlık hikâyeleri anlatılıyor. Hayır, bu insanların ölümü yöneticilerin bilgisizliği ve vasıfsızlığı yüzünden oldu” diye konuştu.
2020’de 21 bin hektar, 2021’de ise 140 bin hektar ormanın yandığını belirten Atmış, “Öncesinde ortalama 7 bin hektardı. Sonraki yıllarda da 3-4 katı yandı. Önlemler alınmadığı için yangınlar büyüyor. Organizasyon yapısı bozuldu. Yönetici kadrolar bilgi sahibi değil, hiçbir sorumluluk almıyor. Tartışmalar hep yangını kimin çıkardığı üzerine. Oysa elektrik hatları bakım yapılmadığı için yangınlara neden oluyor. Ormanlarda 1 milyon hektara yakın tahsis var; madencilik, enerji, turizm. İnsan etkileşimi arttı. Sıradan insanların pikniği yasak ama ormanlar maden, enerji ve turizm için tahsis ediliyor” şeklinde konuştu.
EĞİTİM YETERSİZ
“Yangınla mücadelede eğitim yetersiz” ifadeleriyle sözlerini sürdüren Atmış, “Emir komuta zinciri doğru çalışmıyor. 24 kişi etkilendi, 10 kişi hayatını kaybetti. Mevsimlik işçiler uzun eğitim verilmeden yangına gönderiliyorlar. Yangın işçiliği taşeronlaştırıldı; coğrafyayı bilmeyen, eğitimsiz işçiler taşeronlarca getiriliyor. Sorgulanmıyor bile. Partili taşeronlara iş alanı yaratılıyor” dedi.
Atmış, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Ölenler kahraman, şehit ama sorumlular ortaya çıkarılmalı. Sadece görevden alma değil, cezalandırma gerekli. Aksi halde bu acılar unutulacak, toplumsal yabancılaşma artacak. Meslektaşlarıma sesleniyorum: Bir gram vicdanınız kaldıysa sesinizi çıkarın. Ülke daha iyi yönetilmeyi hak ediyor. Ormanlarımız ve ormancılarımız değerli ama değeri bilinmiyor. Bilgisiz, partizanca yönetim felaketleri önleyemez. İktidar rant paylaşımı için burada; artık yönetemiyorlar. Depremlerden, yangınlardan rant devşiriyorlar. Bu düzen değişmedikçe felaketler sürmeye devam edecek.”
∗∗∗
MAAŞ ZAMMINI SORMUŞ
Yaşamını yitiren işçilerden Eyüp Dereli’nin, yangından önce arkadaşlarına geçim sıkıntısını dile getirdiği bir mesaj attığı ortaya çıktı. Geçmişte belediyede dozer operatörlüğü yaptığı öğrenilen Dereli, beş yıl önce orman teşkilatında çalışmaya başladı. Dereli, Facebook üzerinden gönderdiği mesaj ile toplu iş sözleşmesi kapsamında maaşlarına zam yapılıp yapılmadığını sordu.
‘Orman işçileri haber platformu’ndan Gökhan Şahan’ın paylaştığı mesajda şu ifadeler yer aldı: “Hayırlı akşamlar sendika yetkisi ve TİS imza hakkında bir gelişme var mı acaba bu aya zamlı maaş alabilecek miyiz bilgi verirseniz çok seviniriz.
∗∗∗
SORUMLU AKP İKTİDARI
Siyasi partiler ve demokratik kitle örgütleri de 10 işçinin hayatını kaybettiği faciaya ilişkin açıklama gerçekleştirdi.
• Türk Tabipleri Birliği: “Orman yangınlarıyla mücadele eden işçiler, ağır koşullarda, doğrudan hayati tehlikelerle karşı karşıya çalışıyor. Önlenebilir her işçi ölümü iş cinayetidir. Bu kayıplar iklim krizinin etkilerinin, liyakatsiz yönetimin, taşeronlaştırmanın ve yetersiz iş güvenliği önlemlerinin sonucudur.”
• KESK: “Alınmayan önlemlerle insanların ölüme gönderilmesine neden olan tüm sorumluların derhal ortaya çıkarılmasını ve adalet önünde hesap vermesini istiyoruz. Sürecin takipçisi olacağımızı kamuoyu ile paylaşıyoruz.”
• SOL PARTİ: “Seyitgazi yangınının da, yangının söndürülememesinin de sorumlusu AKP iktidarıdır. Daha önce yanan alanları özelleştirenler otellere teslim edenler, sabotajlara izin verenler, yangın söndürme sistemlerini etkisizleştirenler, THK yangın söndürme uçaklarını ihaleyle satışa çıkartanlar, 10 kişiyi cinayete kurban edenlerdir. Aynı zamanda elektrik dağıtım hizmetlerini özelleştirenler, ormancıların yangın söndürme eğitim kamplarını kapatıp eğitimsiz mevsimlik işçileri ölüme sürükleyenler ve sorumlular derhal yargılanmalıdır!”
• CHP Sözcüsü Deniz Yücel: Türk Hava Kurumunun yangın söndürme uçaklarını sattıranların acaba vicdanları rahat mı? Gece rahat uyuyabiliyorlar mı?
• DEM Parti: “Yetkilileri orman yangınlarına karşı etkili bir mücadele yöntemi oluşturmaya, eksikliklerin bir an önce giderilmesi için çalışma yürütmeye çağırıyoruz.”
• EMEP: “Orman yangınlarıyla canı pahasına mücadele eden işçilerin toplu cinayetinden Erdoğan iktidarı sorumludur. Hesap sormak için tüm emek, demokrasi güçlerini, sendikaları birleşmeye çağırıyoruz.”
• TİP: “Ormanlarımızı madenlere, ranta kurban eden bu zihniyet, doğal yıkımı felakete dönüştürerek yoksul halkı savunmasız bırakmaktadır. Bu cinayetlerin sorumlularından tek tek hesap sorulana, insan yaşamının ve doğanın kar hırsının önüne geçtiği bir düzen kurulana dek mücadelemizi sürdüreceğiz.”
