Sıkışan AKP hükümetinden İsrail’e karşı eylem planına ‘şerh’li imza
12 ülkenin İsrail’e karşı eylem planına imza atmayan Dışişleri Bakanlığı tepkilerin ardından BM Deniz Sözleşmesine yapılan atıflara şerh düşerek bildiriyi imzaladı. Eylem planı İsrail'e yakıt taşınmasının da engellenmesini içeriyor...Sıkışan AKP hükümetinden İsrail’e karşı eylem planına ‘şerh’li imza
Dışişleri
Bakanlığı İsrail’e karşı Küba, Güney Afrika, Irak, Kolombiya’nın da
aralarında bulunduğu 12 ülkenin imza atttığı İsrail'e karşı eylem
planını içeren Bogota Bildirisi'ne, artan tepkilerin ardından imza atma
kararı aldı. Kararın 25 Temmuz’da Kolombiya’ya yazılı olarak iletildiği
belirtildi.
Lahey Grubu'nun resmi internet sayfasında yer alan bilgilere göre, Türkiye, bildirinin ikinci ve üçüncü maddelerinde geçen Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (BMDHS) ifadelerine şerh koyarak, Ortak Bildiri'ye katıldı. Türkiye BMDHS'ye ilişkin mevcut hukuki tutumunda herhangi bir değişiklik doğurmayacağını iletti.
Lahey Grubu nedir? Hangi ülkeler imza atmıştı?
Güney Afrika’nın İsrail’e karşı Uluslararası Adalet Divanı’nda açtığı “soykırım” davasındaki kararların uygulanması amacıyla Ocak ayında kurulan Lahey Grubu, 15-16 Temmuz’da Kolombiya’nın başkenti Bogota’da toplanmıştı.
Toplantıya katılan 30 ülkeden biri Türkiye’ydi.
Toplantının ardından 30 ülkeden 12’si İsrail’e karşı 6 maddelik eylem planını içeren ortak bir bildiri yayımladı. Ancak Türkiye bu bildiriye imza atmadı.
Bildiriyi imzalayan 12 ülke Bolivya, Kolombiya, Küba, Endonezya, Irak, Libya, Malezya, Namibya, Nikaragua, Umman, Saint Vincent ve Grenadinler ve Güney Afrika oldu.
Dışişleri kararı 'zaten İsrail'e yaptırım uyguluyoruz' diye savunmuştu
Türkiye’nin bu ülkeler arasında yer almaması tepkilere yol açtı.
Dışişleri Bakanlığı 19 Temmuz’da yaptığı açıklamada, Bogota Bildirisi’ne katılım için 30 Eylül’e kadar süre olduğunu, bildiride yer alan bazı hususların “ülkemizin uluslararası hukuki yükümlülükleri bakımından kurumlar arası eşgüdüm gerektirdiğini” ve katılım öncesinde gerekli hazırlıkların tamamlanması gerektiğini kaydetti.
Bakanlık ertesi gün tepkiler üzerine yeni bir açıklama yaptı ve “Bogota’da kabul edilen Ortak Bildiri'de kayıtlı önerilerin çok ötesinde kararların ülkemiz tarafından alınmış ve uygulanmakta” olduğunu iddia etti.
25 Temmuz’da ise Dışişleri Bakanı Hakan Fidan NTV’ye verdiği mülakatta bildiride yer alan Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne atıfta bulunan kısımları uluslararası hukukçularla görüşerek gerekli şerhi koyduklarını söyledi.
Bildiri İsrail'e yakıt taşınmasının da engellenmesini içeriyor
Türkiye’nin 13. imzacısı olduğu eylem planındaki 6 madde İsrail’e askeri alanda kullanılacak yakıt taşınmasının da tümüyle engellenmesini içeriyor.
Azerbaycan petrolünün İsrail’e Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı yoluyla Türkiye üzerinden ulaştırıldığı biliniyor.
Eylem planında şunlar var:
- İsrail’e silah, mühimmat, askeri alanda kullanılacak yakıt ve çift kullanımlı ürünlerin gönderilmesinin tümüyle engellenmesi,
- İsrail’e silah ya da mühimmat taşıyan gemiler, bandırası ne olursa olsun limanlara sokulmaması, yakıt ya da herhangi bir hizmet verilmemesi,
- İmzacı ülkelerin bandırasındaki yük gemilerinin İsrail’e hiçbir şekilde askeri malzeme, yakıt ya da çift kullanımlı malzeme taşımaması; taşıyan gemilerin bandıralarının iptal edilmesi,
- İmzacı tüm ülkelerin İsrail’le halihazırda yürürlükte olan tüm kamu anlaşmalarını gözden geçirmesi, gerektiğinde iptal etmesi,
- İmzacı ülkelerin, uluslararası hukuk kuruluşlarının İsrail hakkında aldığı ceza ve yaptırım kararlarına tam olarak uyması,
- İmzacı ülkelerin, işgal altındaki Filistin topraklarında suç işleyenlerin kendi mahkemelerinde de ceza alabilmelerini sağlamak için hukuk sistemlerinde gerekli değişiklikleri yapması.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'na bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) ise bir açıklama yaparak bildiriye şerhli katılım kararının tepkiler üzerine verildiği iddiasının “gerçek dışı” olduğunu ileri sürdü.
Özgür Özel'den Hakan Fidan'a: Kurtlar Vadisi temalı videolar paylaşarak bakanlık yapılmaz
CHP Genel Başkanı Özgür Özel ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ı CHP’den özür dilemeye çağırdı.
Özel şu ifadeleri kullandı:
"‘Bildiriye imza atsaydık Yunan tezlerini desteklerdik. CHP, Yunan tezlerini mi destekliyor?’ deyip, şerh koyup imza atılmasını önerdiğimizde, ‘bir bilene sorsunlar’ deyip, bugün bildiriye imza atan Hakan Fidan, CHP’nin kurumsal kimliğinden özür dilemelidir.
Öyle kameralara kaş göz işareti yaparak, Kurtlar Vadisi temalarıyla TikTok’ta videolar paylaştırarak, kendini ‘gizemli derin devlet adamı’ gibi şekillere sokarak bakanlık yapılmaz.”
Soykırıma silah taşıyan şirketleri İstanbul'da buluşturan fuarda Filistin'e destek eylemine tutuklama
Türkiye’nin ilk yayımladığında imzasını koymadığı Bogota Bildirisi’nden bir hafta sonra Mili Savunma Bakanlığı’nın ev sahipliğinde İstanbul’da yapılan IDEF 2025 fuarında İsrail’e silah ve mühimmat taşıyan uluslararası şirketler bir araya geldi.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “muhteşem bir organizasyon” diye nitelediği fuarda Filistin'e destek için düzenlenen eylemlere polis müdahale etti.
Çok sayıda kişi fuar alanında protesto sırasında ve evlerinden gece baskınlarıyla gözaltına alındı. “Katil İsrail işbirlikçi Erdoğan” sloganı nedeniyle “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlaması yöneltilen yurttaşlardan biri tutuklandı.
İtalya'da işçilerin soykırıma desteğini grevle protesto ettiği Leonardo'ya Baykar ortak oldu
Dışişleri Bakanlığı’nın İsrail’e zaten yaptırım uygulandığı iddialarının altının boş olduğuna en bariz örnekse Baykar ile İtalyan Leonardo şirketi arasında imzalanan ortaklık anlaşması.
İtalya’da işçi sendikalarının Gazze’deki soykırıma desteği nedeniyle grev yaparak protesto ettiği Leonardo şirketi, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar’ın patronu olduğu Baykar ile Haziran ayında Paris’teki havacılık fuarında ortaklık anlaşması imzalamıştı.
