Sayıştay’dan Giresun Üniversitesi’ne uyarı yağmuru!
Sayıştay'ın raporuna göre, Giresun Üniversitesi’nde mal, hizmet ve yapım işleri eşik değerin altında kalacak biçimde 51 kaleme bölünerek toplu ihale yerinde doğrudan temin yöntemiyle yapıldı. Üniversiteye yetkisiz harcamalar, telif haklarının korunmaması ve bütçe hataları nedeniyle ağır eleştiriler yöneltildi...
Sayıştay’dan Giresun Üniversitesi’ne uyarı yağmuru: İhale yerine doğrudan temin, yetkisiz harcamalar ve telif ihlalleri
İhale parçalanarak doğrudan teminle yapıldı
Giresun'dan gazeteci Barış Tüysüz’ün özel haberine göre, Sayıştay raporunun en çarpıcı bulgularından biri, mal, hizmet ve yapım işlerinin eşik değerin altında kalacak biçimde 51 kaleme bölünerek doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirilmesi oldu. Bu yöntemle toplam 8 milyon 480 bin TL’lik alım yapıldığı tespit edildi. Denetim organı, bu durumun rekabet ve saydamlık ilkelerini zedelediğini belirtti. Üniversite yönetimi, bundan sonra alımların toplu ihale ve yıllık plan kapsamında yapılacağını açıkladı.
Telif hakları korunmadı, TÜBİTAK kaynakları yetkisiz harcandı
Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) kapsamında ortaya çıkan eserlerde telif haklarının üniversiteye ait olmasına rağmen koruma yapılmadı. Üç akademik kitabın izinsiz çoğaltıldığı tespit edildi. Sayıştay, yönetmelik gereği telif, patent ve gelir getirici çıktılara ilişkin izleme mekanizması kurulmasını istedi. Rektörlük, bu konuda yeni bir sistemin oluşturulacağını bildirdi.
TÜBİTAK projelerinden gelen “kurum hissesi”nin de mevzuata aykırı biçimde harcandığı anlaşıldı. Rektör tarafından harcama yetkilisi belirlenmeden proje yürütücülerinin doğrudan kaynak kullandığı saptandı. Sayıştay, bu kaynağın yalnızca rektörün yetkilendirdiği kişilerce Ar-Ge amaçlı harcanabileceğini vurguladı.
Teknoloji Transfer Ofisi yönetmeliğe aykırı kuruldu
Yükseköğretim Kurulu izni bulunmasına rağmen Teknoloji Transfer Ofisi’nin (TTO) anonim şirket olarak değil, rektörlüğe bağlı bir koordinatörlük biçiminde faaliyet gösterdiği belirlendi. Gelir ve giderlerin döner sermaye üzerinden yürütülmesi de mevzuata aykırı bulundu. Üniversite yönetimi, TTO’nun yeniden yapılanması için sürecin başlatıldığını açıkladı.
TOKİ protokolünde 8,6 milyon TL fazla ödeme
2014 tarihli ek protokolde geciken ödemelere Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) farkı uygulanması hükmü, Anayasa ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi Kanunu’na aykırı bulundu. Üniversite, TOKİ’nin yürüttüğü yapım işlerinde kendi adına kontrol ve kabul işlemlerini yapmadı. Ayrıca, %15 avans mahsubunun hatalı uygulanması nedeniyle 8 milyon 640 bin TL fazla ödeme gerçekleştirildi. Bu tutar 18 Şubat 2025’te düzeltildi ancak faiz tahsil edilmedi. Sayıştay, faizin hesaplanarak tahsil edilmesini ve iç kontrol sisteminin güçlendirilmesini istedi.
Taşınmaz ve muhasebe kayıtlarında eksiklikler
Taşınmaz kayıtlarının eksik tutulduğu, bazı taşınmazların hâlâ emlak vergi değerleriyle kayıtlarda yer aldığı ve icmal cetvellerinin konsolide edilemediği belirtildi. Sayıştay, 2017 yılı sonuna kadar tamamlanması gereken rayiç değer tespitlerinin ivedilikle bitirilmesini istedi.
Öte yandan, özel bütçeden döner sermayeye aktarılan taban ödeme tutarlarının gelir olarak kaydedilmediği ve gelir tablosunda 6,8 milyon TL’lik eksiklik tespit edildi. Yardım niteliğindeki tutarların hatalı cari hesaba işlendiği ve 2023 yılı devir dahil 9,6 milyon TL fazlalık oluştuğu rapora geçti.
Ek ödemeler ve sağlık hizmetlerinde mevzuat dışı uygulamalar
Diş Hekimliği Fakültesi dışındaki birimlerde, döner sermaye ek ödemelerinin yönetmeliklerdeki puanlama sistemine uygun yapılmadığı belirlendi. Yönetim kurulu katsayı belirlemediği için ödemelerde adaletsizlik oluştu.
Ayrıca, üniversite hastanesinin bazı özel kuruluşlara ve sandıklara protokol olmadan sağlık hizmeti verdiği tespit edildi. Sayıştay, fiyat, tahsilat süresi ve yaptırımları içeren protokollerin hızla imzalanmasını istedi.
Rektörlükten açıklama: 'Düzeltmeler başladı'
Rektörlük, telif takibi, TÜBİTAK kurum hissesi yetkilendirmeleri, TTO’nun mevzuata uygun şekilde yeniden kurgulanması, TOKİ ek protokolündeki hükmün kaldırılması, avans mahsuplarının düzeltilmesi ve taşınmaz kayıtlarının yenilenmesi için çalışmaların başlatıldığını açıkladı. Ayrıca, ek ödeme sisteminin yeniden düzenleneceği ve GSS kapsamı dışı kurumlarla protokollerin imzalanacağı belirtildi.
Sayıştay’dan son uyarı: 'Kamu zararı riski var'
Sayıştay, Giresun Üniversitesi ve Döner Sermaye İşletmesi’nde şeffaflık, rekabet, hesap verebilirlik ve mali saydamlık ilkelerine tam uyum çağrısı yaptı. Raporda, mevzuata uygun süreçlerin hızla tesis edilmemesi durumunda kamu zararı riski ve kurumsal itibar kaybı yaşanabileceği uyarısında bulunuldu.