TÜİK, Şaşkın Ördek GİBİ!.. “HEM TUTARSIZ, HEM AÇIKLANAMAZ”
Ekonomistten çarpıcı analiz!
TÜİK’e göre Kasım ayında gıda fiyatları aylık bazda yüzde 0,69 geriledi. Ancak aynı dönemde İstanbul Ticaret Odası (İTO) gıda fiyatlarında yüzde 1,28 artış, TÜRK-İŞ ise Ankara mutfak harcamalarında yüzde 4,98 artış açıkladı. Üç kurum arasındaki bu keskin farklılık kamuoyunda soru işaretlerine yol açtı.
EKONOMİ YAZARI AKTAŞ: “HEM TUTARSIZ, HEM AÇIKLANAMAZ”
Ekonomim gazetesi yazarı Alaattin Aktaş, TÜİK’in Kasım verilerini değerlendirirken gıda enflasyonunda ortaya çıkan tutarsızlıkların kurumun kendi rakamlarıyla bile çeliştiğini söyledi. Aktaş, TÜFE hesaplamasında gıdanın yüzde 25 ağırlığa sahip olduğunu hatırlatarak, fiyatı düşen kalemlerin ağırlığının yüzde 8,66, artan kalemlerin ise yüzde 16,31 olduğunu belirtti. Bu tabloya rağmen gıda grubunda “yüzde 0,69 ucuzlama” çıkmasının hesap yönteminin sorgulanmasına neden olduğunu söyledi.
“İSTANBUL ARTIYOR, ANKARA ARTIYOR… TÜRKİYE NASIL DÜŞÜYOR?”
Verileri karşılaştıran Aktaş, aynı ayda İstanbul’da yüzde 1,28, Ankara’da yüzde 4,98 artış görülürken Türkiye genelinde düşüş açıklanmasının “mantıkla bağdaşmadığını” ifade etti.
Aktaş, kapsanan madde sayısı ve ağırlıkların kurumdan kuruma değişebileceğini ancak böylesine zıt sonuçların olağanüstü bir fark yarattığını vurguladı.
TÜİK verisindeki düşüşün detaylarında dahi açıklanması güç noktalar olduğunu belirterek, “Belli ki yıl sonu için yüzde 31 hedefini tutturacak bir tablo hazırlanmış” yorumunda bulundu.
TARTIŞMA GİDEREK BÜYÜYOR
TÜİK’in enflasyon hesaplamasına yönelik eleştiriler uzun süredir gündemdeyken, Kasım verisindeki çelişkiler tartışmayı daha da alevlendirdi.
Uzmanlar, farklı kurumlar arasında bir miktar farkın doğal olduğunu ancak artışla düşüşün aynı ayda aynı başlıkta görülmesinin veri kalitesine yönelik kuşkuları güçlendirdiğini belirtiyor.